Аўтапартрэт (карціна Міхаіла Станюты)

Міхаіл Станюта

Аўтапартрэт. 1935

Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь, Мінск

Аўтапартрэт — карціна беларускага мастака Міхаіла Станюты (1881—1974), напісаная ў 1935 годзе. З'яўляецца часткай збору Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі ў Мінску^[1].

Да 1930-х гадоў Міхась Пятровіч Станюта дасягнуў сваёй творчай сталасці; у той жа час, гэта перыяд рэзкага пералому ў беларускай культуры. Пачалося праследаванне нацыянальнай інтэлігенцыі, з'явіўся новы тэрмін савецкай эстэтыкі — «сацыялістычны рэалізм». У «Аўтапартрэце» 1935 года ў поўнай меры перададзена той стан разгубленасці, у якім знаходзіўся тады 54-гадовы майстар^[1].

Працу адрознівае цёмны каларыт, дужая рэалістычная манера; у ёй няма традыцыйных атрыбутаў, якія паказваюць на прафесійную прыналежнасць партрэтаванага: перад намі не творца, не прыхільнік мастацтва, а задуменны, пажылы чалавек. Гэты партрэт ярка ілюструе канцэпцыю новага тыпу мастака, якая ўзнікла ў савецкі час — не творчай індывідуальнасці, а працаўніка культуры^[1].