Барацьба УПА супраць савецкіх партызан

Барацьба УПА супраць савецкіх партызан — супрацьстаянне паміж Украінскай паўстанцкай арміяй (УПА) і савецкімі партызанамі. Канфлікт разгортваўся ў асноўным на тэрыторыі заходніх абласцей Украінскай ССР.

Узброеныя сутыкненні пачаліся вясной 1943 года. Раней, у 1942 годзе, Арганізацыя ўкраінскіх нацыяналістаў (АУН) ахарактарызавала партызан як агентаў «Сталіна і Сікорскага» і ў далейшым разглядала іх як «авангард Маскоўскага імперыялізму»^[1]. Варожае стаўленне да «чырвоных» тлумачылася некалькімі прычынамі. Так, напрыклад, самі нацыяналісты заяўлялі, што дзейнасць прасавецкіх сіл правакуе немцаў да выступленняў супраць украінскага народа^[2]. Па няпоўных даных, УПА за ўвесь 1943 год правяла супраць савецкіх партызан 4 засады, 7 налётаў на лагеры і базы, 17 атакавалых баёў і 12 абаронных баёў, у выніку якіх забіты 544 «чырвоных» і паранена 44^[3][4]. Інтэнсіўнасць дзеянняў савецкіх фарміраванняў супраць АУН—УПА ў шэрагу выпадкаў перавышала іх актыўнасць супраць немцаў. У агульнай складанасці, абодва бакі страцілі па розных падліках ад 5 да 10 тыс. чалавек забітымі і параненымі^[5].

У баявых дзеяннях супраць савецкіх партызан АУН і УПА дасягнулі прыкметных поспехаў. Ім удалося ўскладніць баявую дзейнасць праціўніка ў многіх раёнах Валыні і Палесся, перашкаджаючы правядзенню дыверсійных дзеянняў на нямецкіх камунікацыях. УПА здолела ў значнай ступені сарваць планы савецкага камандавання па ўводу партызанскіх злучэнняў на тэрыторыі Галіцыі і Карпат. Нацыяналісты не дазвалялі прасавецкім сілам выкарыстоўваць у поўнай меры гаспадарчы патэнцыял заходнеўкраінскіх зямель, што таксама негатыўна адбілася на баяздольнасці партызан. Упаўцы паспяхова знішчалі невялікія дэсантныя групы і імкнуліся адарваць ад «чырвоных» мабілізацыйны патэнцыял украінскіх сялян. Але спробы цалкам разграміць праціўніка або заслаць сваіх агентаў у партызанскія атрады для знішчэння каманднага складу сканчаліся безвынікова^[6].

• Барацьба УПА супраць нямецкіх акупантаў