Беларуская марсельеза

«Беларуская марсельеза» — назва, якой азначалі дзве розныя беларускія патрыятычныя песні.

1. У пач. 20 ст. з’явілася «Адвеку мы спалі», аўтар словаў раней быў невядомым, і лічылася, што песня была пачута ў першы раз у 1906, «сярод рэвалюцыйнага сялянства Слуцкага ўезда Мінскай губерніі»^[1]. Варыянт, датаваны 1917 годам, са словамі «...што трэба зладзеяў пабіць», прыпісваўся Уладзіславу Галубку^[2]. Пазней было высветлена,^[3] што аўтарам словаў быў паэт А. А. Мікульчык. Песню шырока называлі «Беларускай марсельезай»^[2] за патрыятычны і рэвалюцыйны пафас словаў, але спявалі яе на іншую мелодыю, чым «La Marseillaise». У 1920-я і, верагодна, пазней, гэтая песня была фактычным гімнам БССР і беларускага нацыянальнага руху за мяжой.

2. У канцы 1980-х — пачатку 1990-х, у беларускім патрыятычным асяродку назвай «беларуская марсельеза» азначалі, час ад часу, верш Багдановіча «Пагоня», спяваны на мелодыю «La Marseillaise»^{[заўв 1]}.

Вядомыя розныя варыяцыі тэксту «Адвеку мы спалі», у адным з іх першыя звароткі гучаць так:

Адвеку мы спалі і нас разбудзілі,

Пазналі, што трэба рабіць,

Што трэба свабоды, зямлі чалавеку,

Што трэ’ лепшай долі здабыць

Бо што ж то за марная доля такая

Для іншых карысці працуй

Па нашых абшарах чужынец гуляе

А ты ў родным краі гаруй