Геаінжынерыя

Геаінжынерыя або кліматычная інжынерыя — гэта вобласць навуковых даследаванняў і тэхналогій, накіраваных на кіраванне кліматычнымі працэсамі і актыўнае уздзеянне на прыродныя сістэмы Зямлі (у тым ліку лакальныя) для змякчэння наступстваў змены клімату і стварэння найбольш камфортных умоў жыцця і эканамічнай дзейнасці^[1]. Асноўная ўвага надаецца распрацоўцы метадаў, якія дазваляюць скараціць глабальнае пацяпленне ці адаптавацца да яго наступстваў.

1. Кіраванне сонечнай радыяцыяй (Solar Radiation Management, SRM): - Увядзенне аэразоляў у стратасферу для адлюстравання сонечнага святла - Выкарыстанне люстраных паверхняў на Зямлі ці ў космасе.
2. Зніжэнне канцэнтрацыі вуглякіслага газу (Carbon Dioxide Removal, CDR): - Біялагічнае паглынанне вугляроду праз лесааднаўленне і выкарыстанне балот (палудзікультура) - Тэхналогіі прамога хімічнага захопу CO₂ з атмасферы з наступным захоўваннем

• Запаволенне тэмпаў глабальнага пацяплення.
• Зніжэнне рызык узнікнення экстрэмальных з'яў надвор'я
• Змяншэнне наступстваў прамысловай дзейнасці

• Магчымыя непрадказальныя змены клімату
• Уздзеянне на экасістэмы.
• Адсутнасць міжнароднага рэгулявання
• Магчымасць выкарыстання тэхналогій у ваенных мэтах

Большасць геаінжынерных праектаў знаходзіцца на стадыі тэарэтычных даследаванняў і камп'ютарнага мадэлявання. Некаторыя метады, такія як лесааднаўленне і хімічны захоп CO₂, ужо прымяняюцца, але не маюць глабальнага маштабу. Геаінжынерыя выклікае актыўныя навуковыя і грамадскія дэбаты, паколькі яе выкарыстанне спалучана з высокімі рызыкамі і патрабуе міждзяржаўнага супрацоўніцтва^[2].

1. ↑ Geoengineering the climate: science, governance and uncertainty | Royal Society (англ.). royalsociety.org. Праверана 29 красавіка 2025.
2. ↑ Научно-Технический·LAB-66. Klimaatnood или Война с Солнцем (нявызн.). Научно-Технический·LAB-66 (5 снежня 2024). Праверана 28 красавіка 2025.