Д1 (дызель-цягнік)

Д₁
Д1
Асноўныя даныя
Гады пабудовы	1964—1988
Краіна пабудовы	ВНР
Завод	МАВАГ
Вагонаў пабудавана	2540
Краіна эксплуатацыі	СССР
Шырыня каляіны	1524, 1520 мм
У эксплуатацыі	з 1964
Тэхнічныя даныя
Род службы	пасажырскі
Канструкцыйная скорасць	120 км/г
Максімальная службовая скорасць	126,7 км/г
Восевая формула	(1—20+2)+2·(2—2)+(2+20—1)
Пасажыраўмяшчальнасць	400 чал.
Шырыня	4600 мм
Вышыня	3120 мм
Матэрыял вагона	сталь
Працоўная маса	274 т
Парожняя маса	210 т
Нагрузка ад восі на рэйкі	17 тс
Тып рухавіка	дызельны з турбанаддувам
Магутнасць рухавіка	2×730 л.с.
Тып перадачы	гідрамеханічная
Тармазная сістэма	рычажная
Тып тормазу	пнеўматычныя
Дыяметр колаў	950 мм
	Д1 на Вікісховішчы

Дызель-поезд Д₁ (Д1) — серыя дызель-цягнікоў, якая будавалася ў 1964—1988 гадах венгерскім заводам Ганц-МАВАГ (венг.: Ganz–MÁVAG) у Будапешце, для чыгунак СССР. Агулам пабудавана 605 саставаў.

Пачынаючы з 1964 года, дызель-цягнікі эксплуатавалі на Горкаўскай, Данецкай, Маскоўскай, Львоўскай, Адэска-Кішынёўскай, Кастрычніцкай, Прыбалтыйскай, Паўднёва-Усходняй чыгунках для арганізацыі прыгарадных і мясцовых пасажырскіх зносін на неэлектрыфікаваных і часткова электрыфікаваных участках. У наш час эксплуатуюць на Адэскай, Львоўскай, Данецкай, Малдаўскай і Маскоўскай чыгунках.

Гісторыя

Завод Ганц-МАВАГ быў адным з асноўных пастаўшчыкоў дызель-цягнікоў для чыгунак СССР, поруч з Рыжскім вагонабудаўнічым заводам. Першыя венгерскія дызель-цягнікі паступілі ў Савецкі Саюз пасля Вялікай Айчыннай вайны як рэпарацыі. У канцы 1950-х — пачатку 1960-х гадоў Міністэрствам шляхоў зносін СССР быў намечаны курс на пераход ад паравой цягі да электрычнай і цеплавознай, у сувязі з гэтым у 1960 годзе заводу Ганц-МАВАГ, каб замяніць паравую цягу ў прыгарадным руху на участках, не падлягалых бліжэйшымі гадамі электрыфікацыі, дызельнай маторавагоннай, быў заказаны выпуск трохвагонных дызель-цягнікоў серыі Д^[1]. У ходзе эксплуатацыі быў выяўлены іх асноўны недахоп — недастатковая пасажыраўмяшчальнасць. У сувязі з гэтым завод Ганц-МАВАГ у 1963 годзе прыступіў да паралельнага выпуску чатырохвагонных дызель-цягнікоў серыі Д₁ (дызель-цягнікі № 201—295 таксама мелі знешні індэкс «Д»). Выпуск дызель-цягнікоў Д₁ працягваўся да 1988 года^[2].