Жэставыя мовы аўстралійскіх абарыгенаў |
Краіна |
|
Стан мовы ў каталогу Ethnologue |
6b Threatened[d][2] |
Жэставыя мовы аўстралійскіх абарыгенаў (Australian Aborigines Sign Language) — група жэставых моў, якія распаўсюджаны на поўдні Аўстраліі: цэнтральныя і заходнія пустынныя рэгіёны, узбярэжжа Арнем-Ленд; паўночныя прыбярэжныя астравы, Астравы Торэсава праліва; заходні бераг паўвострава Кейп-Ёрк[3][4]. Не роднасныя аўслану (руск.) (бел.[5].
Мовы жэстаў выкарыстоўваюцца абарыгенамі без праблем са слыхам у якасці альтэрнатыўнай формы зносін з носьбітамі іншых моў, а таксама для зносін пры табуіраваннні размовы ў розных выпадках. Некаторыя жэставыя мовы выкарыстоўваюцца ў часы жалобы і палявання, напрыклад, плямёнамі аранда, вальбіры, варумунгу, а таксама некалькі такіх жэставых моў выкарыстоўваюць глухія. Як і ў індзейцаў, існуе агульная мова жэстаў для зносін паміж прадстаўнікамі розных моўных груп.
Жэставыя мовы былі адзначаны на поўначы Квінслэнду ўжо ў 1908 годзе (Roth). Раннія даследаванні жэставых моў карэннага насельніцтва былі зробленыя амерыканскім лінгвістам Ла-Монтам Уэстам, а пазней, больш падрабязна, англійскім лінгвістам Адамам Кенданам (англ.).
Крыніцы
Літаратура
- Kendon, A. (1988) Sign Languages of Aboriginal Australia: Cultural, Semiotic and Communicative Perspectives. Cambridge: Cambridge University Press. Pp. xviii+ 542. (Presents the results of the research on Australian Aboriginal sign languages that the author began in 1978. The book was awarded the 1990 Stanner Prize, a biennial award given by the Australian Institute of Aboriginal and Torres Strait Islander Studies, Canberra, Australia. Reviews include: Times Literary Supplement, 25-31 August 1989; American Anthropologist 1990, 92: 250—251; Language in Society, 1991, 20: 652—659; Canadian Journal of Linguistics, 1990, 35(1): 85-86)
- Kwek, Joan / Kendon, Adam (1991). Occasions for sign use in an Australian aboriginal community. (with introduction note by Adam Kendon). In: Sign Language Studies 20: 71 (1991), pp. 143-160
- Roth, W.E (1908), Miscellaneous Papers, Australian Trustees of the Australian Museum. Sydney.
- O’Reilly, S. (2005). Indigenous Sign Language and Culture; the interpreting and access needs of Deaf who are of Aboriginal and/or Torres Strait Islander in Far North Queensland. Sponsored by ASLIA, the Australian Sign Language Interpreters Association.
- West, La Mont (Monty), (1963-66), original field report and papers ‘Sign language’ and ‘Spoken language’, and vocab cards, Items 1-2 in IATSIS library, MS 4114 Miscellaneous Australian notes of Kenneth L. Hale, Series 7: Miscellaneous material, Items 1-3 Correspondence 1963—1966
Спасылкі