Каталізатар Уілкінсана

Каталізатар Уілкінсана
Агульныя
Хім. формула	C₅₄H₄₅ClP₃Rh
Тэрмічныя ўласцівасці
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	14694-95-2
PubChem	84599
Рэг. нумар EINECS	238-744-5
SMILES	C1=CC=C(C=C1)P(C2=CC=CC=C2)C3=CC=CC=C3.C1=CC=C(C=C1)P(C2=CC=CC=C2)C3=CC=CC=C3.C1=CC=C(C=C1)P(C2=CC=CC=C2)C3=CC=CC=C3.[Cl-].[Rh+]
ChemSpider	21170151

Каталізатар Уілкінсана — трывіяльная назва хімічнага рэчыва з формулай RhCl(PPh₃)₃ (Ph = феніл). Названа ў гонар лаўрэата Нобелеўскай прэміі ў галіне хіміі (1973) Джэфры Уілкінсана, які ўвёў яго ў шырокую практыку.

Малекула рэчыва ўяўляе сабой плоскі квадратны 16-электронны комплекс. Звычайна рэчыва вылучаюць у выглядзе чырвона-карычневага парашка пасля рэакцыі хларыду родыю (III) з лішкам трыфенілфасфіна ў кіпячым этаноле.

Частка трыфенілфасфіна выступае ў якасці аднаўляльніка, ператвараючыся ў аксід трыфенілфасфіна.

${\displaystyle {RhCl_{3}+3H_{2}O+4PPh_{3}\rightarrow RhCl(PPh_{3})_{3}+OPPh_{3}+2HCl+2H_{2}O}}$