Каўказская Албанія

Гістарычная дзяржава
Каўказская Албанія
Каўказская Албанія да 387 года
1 стагоддзе да н.э. — 7 стагоддзе
Сталіца	Габеля, Барда
Мова(ы)	Caucasian Albanian[d], грабар[d], Parthian[d] і Middle Persian[d]
Афіцыйная мова	Caucasian Albanian[d], грабар[d], Parthian[d] і Middle Persian[d]
Рэлігія	язычніцтва, Church of Caucasian Albania[d] і зараастрызм
Форма кіравання	манархія
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Каўка́зская Алба́нія (ад стар.-грэч.: Ἀλβᾰνός) — традыцыйны экзонім для старажытнай дзяржавы на ўсходнім Каўказе і ў Закаўказзі (у ніжнім цячэнні Аракса і Куры). Існавала ў I ст. да н. э. — VII ст. н. э. Сталіцы Кабалака, Партаў (Барда), Ардэбіль.

Першапачаткова саюз роднасных плямёнаў (албаны, уціі, каспіі і інш.). Пазней — рабаўладальніцкая, з III—V ст. н.э. феадальная дзяржава. Найбольшай магутнасці дасягнула ў час праўлення цара Урнайра (370-я г.), які распаўсюдзіў хрысціянства.

У пач. V ст. з’явілася албанскае пісьменства.

З канца IV ст. пад уладай дзяржавы Сасанідаў, супраць якой ў 451, 484, 571 адбыліся паўстанні.

У VII ст. панаванне Сасанідаў змянілася візантыйскім і хазарскім.

У 713 заваявана арабамі.

У IX ст. распалася на княствы і з пач. X ст. большасць зямель Каўказскай Албаніі увайшла ў склад Шырвана і іншых дзяржаў.

• Албанія Каўказская // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).

• ALBANIA — Encyclopaedia Iranica
• Ancient Caucasian Albania in the System of International Relations, V—I centuries B.C.
• Nora Dudwick, The case of the Caucasian Albanians : Ethnohistory and ethnic politics