Кірыла Кажамяка

Кіры́ла Кажамя́ка (Курыла Кажамяка, Мікіта Кажамяка) — вобраз чарадзейных усходне-славянскіх казак і паданняў; асілак, пераможца змея^[1].

У казках пра Кірылу Кажамяку зліліся матывы міжнароднага казачнага сюжэта і мясцовага падання Кіеўскай Русі, якое сустракаецца ў «Аповесці мінулых гадоў», «Ніканаўскім летапісе» і інш. Паводле гэтага падання, юны Кажамяка, які можа разарваць сырамятную шкуру, вырваць у быка на бягу кавалак шкуры, перамагае волата-печанега і вырашае перамогу на карысць Русі. У заключным эпізодзе некаторых казак пра Кірылу Кажамяку асілак запрог змея ў вялікі плуг і ўзараў глыбокую баразну (аж да самага мора)^[1]. Ва Украіне дагэтуль паказваюцца т.зв. «Зміевы» валы, якія лічацца рэшткамі гэтай баразны^[2].

Сюжэт пра Кірылу Кажамяку мае шмат агульнага з польскім паданнем пра змеяборца Крака і з сербскай эпічнай песняй пра змеяборца Дойчына^[1].

• У фільме «Кашчэй Бессмяротны» гэту роля выканаў акцёр С. Д. Сталяроў.
• 1965 — «Мікіта Кажамяка»  (укр.) (бел. — савецкі мультфільм, рэжысёр Ніна Васіленка
• 2008 — «Мікіта Кажамяка» — мультфільм, рэжысёры Юрый Чаранкоў і Зоя Трафімава
• 2016 — «Мікіта Кажамяка»  (укр.) (бел. — украінскі мультфільм, рэжысёр Манук Дэпаян

• Кірыла Кажамяка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кірыла Кажамяка