Лаціфе Ушаклыгіль

Лаціфе Ушаклыгіль
турэцк.: Latife Uşaklıgil асман. لطیفه عشاقی‌زاده‎ асман. لطیفه عشاقی‎
1-ы першая лэдзі Турцыі[d] 29 кастрычніка 1923 — 5 жніўня 1925
Пераемнік	Меўхібе Інёню
Нараджэнне	17 чэрвеня 1898(1898-06-17)[1] Ізмір, Смірна[d], вілает Айдын[d], Асманская імперыя
Смерць	12 ліпеня 1975(1975-07-12) (77 гадоў) Стамбул, Правінцыя Стамбул, Турцыя
Месца пахавання	Edirnekapı Martyr's Cemetery[d]
Муж	Мустафа Кемаль Атацюрк
Веравызнанне	іслам
Адукацыя	Парыжскі ўніверсітэт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Лаціфе Ушаклыгіль (турэцк.: Latife Uşaklıgil; 17 чэрвеня 1898(1898-06-17)^[1], Ізмір, вілает Айдын^[d] — 12 ліпеня 1975(1975-07-12), Стамбул) — турэцкі дзяржаўны дзеяч, жонка першага прэзідэнта Турцыі Мустафы Кемаля Атацюрка ў 1923—1925 гадах.

Нарадзіліся ў 1898 годзе ў Ізміры (імя пры нараджэнні Лаціфе Ушакізадэ (турэцк.: Latife Uşakizâde)) у сям’і вядомага гандляра з роднаснымі каранямі ў горадзе Ушак, адкуль пайшла неафіцыйная назва іх роду — Ушакізадэ. Па бацькоўскай лініі прыходзілася сваячкай вядомаму турэцкаму пісьменніку Халіту Зіе Ушаклыгілю. Скончыла сярэднюю школу ў Ізміры і ў 1919 годзе пачала навучанне юрыспрудэнцыі ў Парыжы і Лондане. Калі яна вярнулася ў Турцыю, вайна за незалежнасць Турцыі набліжалася да канца. 11 верасня 1922 года, даведаўшыся, што Мустафа Кемаль-паша знаходзіцца ў Ізміры, пайшола да яго ў штаб і прапанавала застацца ў іх сямейным асабняку па меркаваннях бяспекі. Мустафа Кемаль з удзячнасцю прыняў прапанову, пасля чаго пачаліся іх адносіны. Лаціфе і Мустафа Кемаль пажаніліся 29 студзеня 1923 года, калі Мустафа Кемаль вярнуўся ў Ізмір пасля смерці маці — Зюбейдэ-ханым.

На працягу двух з паловай гадоў, пакуль доўжыўся іх шлюб, Лаціфе ў якасці першай лэдзі Турцыі была свайго роду сімвалам эмансіпацыі жанчын, якая ішла ў ходзе шматлікіх рэформаў Атацюрка^[2].

Мустафа Кемаль і Лаціфе развяліся 5 жніўня 1925 года. Пасля гэтага жыла да смерці ў 1975 годзе ў Ізміры і Стамбуле, пазбягаючы кантактаў з кім-небудзь. Пасля разводу з Мустафой Кемалем яна больш не выйшла замуж і маўчала пра іх адносіны на працягу ўсяго жыцця. У 2005 годзе сям’я Лаціфе адхіліла прапановы пра публікацыю яе дзённіка і перапіскі з Атацюркам^[3].

Падрабязная біяграфія Лаціфе, напісаная журналісткай газеты Cumhuriyet Іпек Чалышлар, была апублікавана ў 2006 годзе і выклікала шырокую палеміку ў Турцыі^[4].