Пётр Аляксеевіч Лярскі

Пётр Аляксеевіч Лярскі
Дата нараджэння	2 студзеня 1918(1918-01-02)
Месца нараджэння	Рымінка, Чавускі павет, Магілёўская губерня, Заходняя вобласць, РСФСР[d]
Дата смерці	25 кастрычніка 2013(2013-10-25) (95 гадоў)
Месца смерці	Магілёў, Магілёўская вобласць, Беларусь
Месца пахавання	Грузаўскія могілкі[d]
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	педагог
Навуковая сфера	геаграфія і прыродазнаўчыя навукі
Месца працы	МДУ імя А. А. Куляшова
Навуковая ступень	кандыдат геаграфічных навук
Навуковае званне	дацэнт
Альма-матар	МДУ імя А. А. Куляшова (1939)
Член у	Беларускае геаграфічнае таварыства Рускае геаграфічнае таварыства
Узнагароды	Выдатнік народнай асветы БССР[d] Чалавек года Магілёўшчыны[d] (2006)

Пётр Аляксеевіч Ля́рскі^[1] (2 студзеня 1918 — 25 кастрычніка 2013^[2]) — географ, краязнавец і педагог, кандыдат геаграфічных навук (1954), дацэнт (1960). Заслужаны настаўнік БССР (1955).

Нарадзіўся ў вёсцы Рымінка (зараз у Чавускім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі). Вучыўся на рабфаку. У 1939 годзе скончыў геаграфічны факультэт Магілёўскага педагагічнага інстытута. Вучобу сумяшчаў з працай у інстытуце — сакратар дэканата, лабарант кафедры, выкладаў на падрыхтоўчым аддзяленні. Быў размеркаваны ў Нараўлянскі раён выкладчыкам ў нямецкую нацыянальную школу. З 1939 года на службе ў Чырвонай Арміі. У час Вялікай Айчыннай вайны спачатку на фронце на заходняй мяжы СССР, потым у партызанах у Чавускім раёне. Пасля вызвалення Беларусі быў накіраваны працаваць дырэктарам сельскай школы. Са студзеня 1945 года П. А. Лярскі ў Магілёўскім педагагічным інстытуце (сучасны Магілёўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А. А. Куляшова). Займаў пасады старэйшага выкладчыка, дацэнта (з 1960 года) кафедры фізічнай геаграфіі на геаграфічным факультэце, у 1977—1999 гадах дацэнта кафедры педагогікі і методыкі выкладання^[3].

Памёр А. П. Лярскі 25 кастрычніка 2013 года. Пахаваны ў Магілёве на Грузаўскіх могілках^[3].

П. А. Лярскаму належаць навуковыя працы па гісторыі геаграфіі, геаграфіі Беларусі і краязнаўстве, методыцы выкладання прыродазнаўства. Аўтар больш за 150 навуковых прац^[3]. Сярод апублікаванага:

• Наш край : (Магілёўская вобласць. Фізіка-геаграфічны нарыс) // Дняпро. — Магілёў, 1957.
• Прырода Магілёўскай вобласці. Магілёў, 1959.
• География : Уч. пособ. для студ. фак. подгот. учителей. — Минск, 1963. (разам з М. С. Ратабыльскім)
• Пособие по краеведению. — Мн., 1966.
• Землеведение и краеведение. — 2 изд. — Мн., 1987. (разам з М. С. Ратабыльскім)
• П. И. Рычков и его «Топография Оренбургская» // Геаграфія. — 2013.

З 1947 года П. А. Лярскі быў сапраўдным членам Геаграфічнага таварыства СССР. Таксама быў Ганаровым членам грамадскага аб’яднання «Беларускае геаграфічнае таварыства» і Ганаровым старшынёй яго Магілёўскага абласнога аддзялення^[3]. Чытаў лекцыі ў Інстытуце ўдасканалення настаўнікаў, у народным універсітэце пры педагагічным інстытуце^[3]. У 1959—1963 гадах вучоны сакратар, у 1963—1993 гадах старшыня Магілёўскага абласнога аддзела геаграфічнага таварыства, з 1993 года — Ганаровы старшыня. Уваходзіў у склад рэдакцыйнай калегіі часопіса «Магілёўскі мерыдыян», супрацоўнічаў з часопісамі «Народная асвета», «Беларуская думка», «Нёман», «Пачатковая школа» і інш.^[3]

• Выдатнік народнай асветы БССР (1955)
• Выдатнік народнай асветы СССР (1975)
• Прэмія Магілёўскага абласнога выканаўчага камітэта ў галіне навуковай і грамадскай дзейнасці з прысваеннем звання «Чалавек года Магілёўскай вобласці» (2006)^[3].

19 студзеня 2018 года ў Магілёве на доме № 44 па вуліцы Першамайскай адбылося адкрыццё мемарыяльнай дошкі ў гонар 100-годдзя з дня нараджэння П. А. Лярскага^[4]. Аб навуковай дзейнасці вучонага зняты тры фільмы з серый «Нашы славутыя землякі» і «Стваральнікі».

• Шаруха І. М. Лярскі Пётр Аляксеевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — С. 427. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
• Настаўнік настаўнікаў ― рыцар прыроды : да 90-годдзя з дня нараджэння П. А. Лярскага / І. М. Шаруха [і інш.] // Магілёўскі мерыдыян : нататкі Магілёўскага аддзела Беларускага геаграфічнага таварыства : навуковы часопіс. — 2007. ― Т. 7, вып. 3/4. ― С. 3―6

• Лярскі Пётр Аляксеевіч // Магілёўская абласная бібліятэка імя У. І. Леніна Архівавана 10 жніўня 2019.
• Ольга Кисляк География души фронтовика Лярского (руск.) // СБ. Беларусь сегодня
• Павел Минченко Рекорды доцента Лярского (руск.) // СБ. Беларусь сегодня
• Лярский Петр Алексеевич Архівавана 3 красавіка 2019. (руск.) // Факультэт матэматыкі і прыродазнаўства Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А. А. Куляшова
• Пётр Алексеевич Лярский(недаступная спасылка) (руск.) // ДУА «Сярэдняя школа № 21 Магілёва»
• Ольга Кисляк На Могилёвщине помнят фронтовика, географа и преподавателя Петра Лярского (руск.) // СБ. Беларусь сегодня

Памылка Lua у Модуль:External_links на радку 45: assign to undeclared variable 'link'.