Салавей звычайны

Салавей звычайны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Надклас:  Чацвераногія Клас:  Птушкі Падклас:  Нованёбныя Атрад:  Вераб’інападобныя Падатрад:  Пеўчыя вераб’іныя Інфраатрад:  Passerida Надсямейства:  Muscicapoidea Сямейства:  Мухалоўкавыя Род:  Салаўі Від:  Салавей звычайны
Міжнародная навуковая назва
Luscinia luscinia Linnaeus, 1758
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   560896 NCBI   391696

Салавей звычайны, салавей усходні (Luscinia luscinia) — птушка сямейства мухалоўкавых. Прыгожа спявае.

Даўжыня цела 16—17,5 см, размах крылаў 25—30 см. Апярэнне спіны аліўкава-бурае, брушка белаватае, бакі буравата-шэрыя, ніз крыху больш светлы, грудзі ў невялічкія плямкі. На валляку стракатая, шаравата-вохрыстая пляма. Хвост рыжаваты. Палавы дымарфізм адсутнічае. Маладыя зверху плямістыя.

У разгар шлюбнага перыяду спявае амаль усю ноч. Песня вельмі характэрная, багатая свістамі, шчоўканнем і пералівамі, пяшчотныя гукі зменьваюцца гучнымі, вясёлыя — журботнымі і г. д. У лепшых «спевакоў» песня налічвае да 12 кален. У час спеваў губляе асцярожнасць і падпускае вельмі блізка. Здольны да імітацыі галасоў жывёл.

Арэал: Цэнтральная і Усходняя Еўропа, поўдзень Скандынавіі, Заходняя і Цэнтральная Сібір, Каўказ да р. Енісей. На Беларусі звычайны на гнездаванні пералётны від. Месцы зімовак у паўднёва-ўсходняй Афрыцы.

Насяляе розныя тыпы вільготных дрэвастояў (ад вялікіх лясоў да груп дрэў сярод палёў, паркаў і садоў уключна) з густым падростам і добра развітай наземнай расліннасцю. Акрамя таго, групы кустоў на лугах і межах паміж вільготнымі палямі, узбярэжную расліннасць.

Корміцца жукамі (пераважна даўганосікамі, лістаедамі, шчаўкунамі, жужалямі), клапамі, вусенямі, мнаганожкамі, мухамі, павукамі і іншымі насякомымі, восенню зрэдку ягадамі і насеннем.

Гняздо звычайна на зямлі пад густым кустом, часам у сярэдзіне куста, заўсёды добра замаскіравана, рэдка на сухіх галінках да 1,5 м над зямлёй. Чашападобнае, знешняя частка з сухой травы і адраўнелых частак раслін, наламаных паблізу. Звычайна гэты слой сустракаецца ў гнёздах на кустах, на зямлі ён зменшаны да кальца вакол гнязда. Унутраная частка (больш развітая ў наземных гнёздах, амаль адсутнічае ў гнёздах на кустах) з няшчыльна ўкладзеных завялага лісця дрэў і кустоў. Рэдкая высцілка з травы і карэньчыкаў з прымессю валосся (але не заўсёды).

Яйкі (4-5, часам 3-6), адносна скарочаныя, з крыху ўсечаным верхнім канцом, колер разнастайны: ад пясчанага праз цёмна-аліўкавы да зялёна-кафейнага або шэра-блакітнага з чырвонымі крапінкамі, якія звычайна раўнамерна пакрываюць шкарлупку, рэдка толькі на больш шырокім канцы, часта з нерэгулярнымі вапнава-белымі плямамі. Памеры: 21,5 х 16,0 мм.

• Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік / пад рэд. М. Нікіфарава. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000.
• Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз.