Самаедскі сабака

Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў. Магчымы машынны пераклад, ужыванне ненарматыўнага правапісу або лексікі. Для праверкі ёсць адмысловыя праграмы.

Самаедскі сабака
Характарыстыкі
Рост	сабакі: 57 ± 3 см сукі: 53 ± 3 см
Паходжанне
Краіна	Расія
Класіфікацыя МКФ
Група	5. Шпіцы і прымітыўныя тыпы сабак.
Секцыя	1. Паўночныя ездавыя сабакі. Без працоўных выпрабаванняў.
Нумар стандарту	212
Самаедскі сабака на Вікісховішчы

Самае́дскі саба́ка ці самае́д – парода сабак. Паводле Міжнароднай кіналагічнай федэрацыі (FCI) належыць да групы V (шпіцы і прымітыўныя пароды).

Падчас селекцыі пароды выкарыстоўваліся сабакі, адабраныя ў народаў на паўночным Урале, вядомых у сучаснай беларускай тэрміналогіі пад тэрмінамі самады́йскія народы або самады́йцы. У літаратуры заходніх краінаў выкарыстоўваецца пераважна тэрмін Samoyedic, які, у сваю чаргу, паходзіць ад састарэлага расейскага самоѣдъ – экзаэтноніму, які ўжываўся расейцамі дзеля пазначэння шэрагу карэнных народаў Сібіры ^[1]. Народная этымалогія выводзіла значэнне дадзенае лексемы да панятку «той, хто сам сябе есць», што, аднак, з'яўлялася памылковай трактоўкай.

Галава магутная і клінаватая. Чэрап пры аглядзе спераду і ўзбоч толькі крыху выпуклы. Шырокі паміж вушамі. Мочка носа добра развіта, пераважна чорнага колеру. Цягам пэўных перыядаў году пігмент носа можа знякаляроўвацца, даючы «зімовы» ці «снежны» нос; аднак заўсёды павінна быць цёмная акантоўка мочкі носа.

Пыса моцная і глыбокая, прыкладна такой жа даўжыні, як і чарапная частка, што паступова звужаецца да носа, але не вузкая, не грубая і не квадратная. Патылічная частка пысы простая. Вусны шчыльна прылеглыя, чорныя і крыху поўныя. Куты рота злёгку загінаюцца, утвараючы характэрную «самаедскую ўсмешку». Ідэальны прыкус – нажніцавісты. Моцныя зубы і моцныя сківіцы. Нармальны зубны апарат. Вочы цёмна-карычневага колеру, глыбока пасаджаныя, шырока расстаўленыя, крыху раскосыя, міндаляватай формы. Выраз «усмешлівы», добры, жывое і разумнае. Абвод вачэй – чорны. Вушы пастаўленыя, даволі маленькія, тоўстыя, трохкутныя і злёгку закругленыя на канцах. Яны павінны быць рухомымі, высока пастаўленымі і, дзякуючы шырокаму чэрапу, шырока расстаўленымі.

Шыя моцная сярэдняй даўжыні, ганарліва выгнутая. Корпус крыху даўжэй, чым вышыня ў карку, моцны і кампактны, але гнуткі. Пастаў хваста даволі высокі. Калі сабака ўзбуджаны, а таксама пры руху, хвост трымаецца закінутым на спіну ці на бок. У спакойным стане можа быць апушчаны, даходзячы да скакальных суставаў.

Пярэднія канцавіны добра расстаўленыя, моцныя і мускулістыя. Пры паглядзе спераду пярэднія канцавіны простыя і паралельныя. Заднія канцавіны пры паглядзе ззаду простыя і паралельныя з вельмі моцнай мускулатурай. Алюр магутны, вольны і нястомны, што выяўляецца ў працяглым кроку. З добрым махам пярэдніх канцавін і добрым магутным штуршком задніх канцавін.

Поўсць багатая, густая, падатная, шчыльная «палярная» поўсць. Самаед – сабака з падвойным поўсцевым покрывам: кароткай, мяккай і густой пільсцю і доўгай, больш цвёрдай і простай асцюковай поўсцю. Поўсць павінна ўтвараць «каўнер» вакол шыі і плячэй, апраўляючы галаву, асабліва ў сабакаў. На галаве і пярэдніх паверхнях канцавін поўсць кароткая і роўная; на вонкавай паверхні ўшый – кароткая, якая стаіць вертыкальна да паверхні вуха і роўная. Унутраная паверхня вушэй павінна быць добра апушана. На задняй паверхні сцягна поўсць утварае «порткі». Паміж пальцамі павінна расці ахоўная поўсць. Хвост павінен быць багата апушаны. Поўсцевае покрыва ў сук часта карацей і мякчэй, чым у сабакаў. Поўсць са слушнай структурай заўсёды павінна мець адменны іскрысты бляск. На марозе «распушваецца». Чым мацней мароз – тым мацней «распушваецца» сабака на вуліцы. Поўсць валодае самаачышчальнай здольнасцю. Калі сабаку мыюць не часта, гэта ўласьцівасць захоўваецца на ўсё жыццё. То бок досыць мыць не гушчару 2-х раз на год. Каб сабака пачысцеў – яе досыць проста рэгулярна вычэсваць. Свайго паху самаед практычна не мае.

Колер поўсці – белы, крэмавы ці белы з бісквітным (асноўны колер – белы з невялікай колькасцю бісквітных знакаў). Ніколі не павінен вырабляць уражанні наяўнасці бледна-карычневага.

Таварыскі і ветлы нораў самаедаў робіць іх дрэннымі вартавымі сабакамі, агрэсіўны самаед сустракаецца рэдка. Самаеды – выдатныя кампаньёны, вельмі «гаваркія», асабліва для маленькіх дзяцей ці іншых сабакаў, і застаюцца гуллівымі да старасці. Калі самаедам робіцца нудна, яны могуць грызці рэчы ці пачаць капаць.

Для самаедаў у ветэрынарнай літаратуры апісана трохі пародных спадчынных захворванняў:

Цукровы дыябет, падобны, але не ідэнтычны чалавечаму тыпу І. Захворванне сустракаецца ў самаедаў сярэдняга ўзросту, сярэдні ўзрост на момант інсцэнізацыі дыягназу складае сем гадоў. У наш час у якасці магчымых прычын абмяркоўваюцца некалькі генетычных маркераў ^{[2], [3]}.

Прагрэсавальная атрафія сятчаткі. Захворванне прыводзіць да павольна прагрэсавальнай страты зрокі, што ў канчатковым выніку прыводзіць да слепасці. Першыя сімптомы зʼяўляюцца ва ўзносьце ад двух да пяці гадоў ^[4].

Кароткія ногі ў спалучэнні з анамаліямі вачэй: з-за генетычнага дэфекту ^[5].

Лёгкавы стэноз часьцёў сустракаецца ў самаедаў, чым ля іншых парод. Захворваньне можа выклікаць дыхавіцу, шчую арытмію і стамляльнасць ад руху, а таксама павялічвае рызыка застойнай сардэчнай недастатковасці.

Дысплазія тазасцёгнавага сустава ^[6].

Парода таксама можа быць паражана лоевым адэнітам, рэдкім ідыяпатычным аўтаімунным захворваннем скуры ^[7].

Памылка Lua у Модуль:External_links на радку 45: assign to undeclared variable 'link'.