Слоўнік Кансі
Слоўнік Кансі (кіт. трад. 康熙字典, піньінь Kāngxī zìdiǎn) — слоўнік кітайскай мовы, які лічыўся стандартным дапаможнікам на працягу XVIII і XIX стагоддзяў. Складзены ў 1710—1716 гадах па загадзе імператара Кансі з дынастыі Цын. Тлумачыць значэнне 47 035 унікальных іерогліфаў і 1995 іх варыяцый. Усяго ў слоўніку 49 030 знакаў, а таксама артыкулы, прысвечаныя вымаўленню, семантыцы, ужыванню адпаведных іерогліфаў. Большасць пералічаных у слоўніку іерогліфаў архаічныя. Зараз ужывецца менш за чвэрць іерогліфаў у слоўніку[1]. Гісторыя складання Складальнікі слоўніка прынялі за аснову створаныя за стагоддзе да таго два слоўніка «Збор іерогліфаў» (1615) Мэй Індзю і «Правільнае напісанне іерогліфаў» (1627) аўтарства Чжан Цзылі. Па загадзе імператара складанне слоўніка было разлічана на 5 гадоў. Хаця ў прадмове імператара гаварылася, што кожнаму сімвалу «кожнае і ўсякае значэнне дадзена, і кожны магчымы варыянт вымаўлення прадугледжаны», шматлікія памылкі былі непазбежныя. Пасля выдання слоўніка вучоны Ван Сіхоў (1713—1777) крытыкаваў слоўнік Кансі ў прдмове да свайго слоўніка «Ніць сімвалаў» (кіт. 字貫, піньінь Ziguan). Калі ўнук імператара Кансі, Цяньлун, даведаўся пра гэта ў 1777 годзе, то па прычыне абразы імператарскай сям’і загадаў пакараць смерцю ўсю сям’ю вучонага[2]. Аднак у 1831 імператар Даогуан заснаваў калегію, якая ў выданні «Даследаванні тэксту слоўніка іерогліфаў» выправіла 2588 памылак слоўніка Кансі, пераважна ў цытатах і выказваннях[3]. Дапоўнены слоўнік змяшчае 47 035 іерогліфаў і дадаткова 1995 графічных варыянтаў, што складае разам 49 030 знакаў. Яны згрупаваныя ў 214 ключоў і ўпарадкаваны па ліку дадатковых рыс у іерогліфе. Хоць гэтыя 214 ключоў былі ўпершыню выкарыстаны ў «Даследаванні тэксту слоўніка іерогліфаў», яны вядомыя як ключы Кансі і застаюцца метадам катэгарызацыі традыцыйных кітайскіх іерогліфаў. Структура
Крыніцы
|
||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
