Шаць

Шаць
Рака каля Шацка
Характарыстыка
Даўжыня	35 км
Басейн	293 км²
Расход вады	1,82 м³/с (у вусці)
Вадацёк
Выток
• Каардынаты	53°30′14″ пн. ш. 27°28′48″ у. д.HGЯO
Вусце	Пціч
• Вышыня	161,8[1] м
• Каардынаты	53°23′59″ пн. ш. 27°51′03″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма	Пціч → Прыпяць → Дняпро → Чорнае мора
Краіна	Беларусь
Рэгіён	Мінская вобласць
выток вусце
— выток, — вусце

Шаць^[2], Шача, Шачка — рака на тэрыторыі Уздзенскага і Пухавіцкага раёнаў Мінскай вобласці Беларусі, правы прыток ракі Пціч (басейн Прыпяці).

Назва балцкага паходжання.

Гідранімічныя аналагі — літоўскія рачныя назвы Šata (Šatė), Šačia, Šat-upis, таксама Šėta, Šatrija^[3]. Адпаведнікі на ўсходзе старабалцкай тэрыторыі — балцкія рачныя назвы Шат, Шача (адпаведна, у Тульскай і Разанскай абласцях цяперашняй Расіі, у басейне Волгі). Таго ж паходжання, імаверна, і тапонім Шацк на Валыні (каля возера з яцвяжскай назвай Свіцязь), утвораны так жа сама, як і Шацк на Шаці.

Корань Šat- у літоўскім šatra(s) «дубец, галінка, доўгая тонкая жэрдзь», šatrus «шпаркі, увішны, гарэзлівы», *šatas «свавольнік, гарэза» (> šatija «банда»), šėtoti «бушаваць, ятрыцца».

У назве Шаць семантыка звілістасці, «гнуткасці» рэчышча, як і ў літоўскай рачной назве Žagaris (ад žagaras «дубец»)^[4], у нярэдкіх рачных назвах тыпу Жэрдзь.

Даўжыня ракі 35 км, з іх 19 км на тэрыторыі Пухавіцкага раёна^[5]. Плошча вадазбору 293 км². Сярэдні расход вады ў вусці складае 1,82^[2] м³/с. Берагі нізкія і стромкія.

Выток каля вёскі Целякова (у напрамку на ўсход ад вёскі Карпілаўка^[5]). Упадае ў Шаць за 2 км на ўсход ад вёскі Лучкі (Пухавіцкі раён).

Рэчышча Шаці моцна звілістае, каналізаванае ў верхнім і ніжнім цячэнні. Шырыня рэчышча складае 1—3,5 м.

Асноўны прыток — Кавалёўка^[5] (злева). Каля аграгарадка Шацк на рацэ плаціна і вадасховішча.

• Шаць // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — С. 398. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
• Шаць // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — С. 375. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
• Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Минская область / Редактор Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2009. — С. 26—27. — 60 с. — 20 000 экз. — ISBN 978-985-508-174-7. (руск.)

• Общая характеристика речной сети Минской области (в разрезе районов) // Справочник «Водные объекты Республики Беларусь» Архівавана 20 кастрычніка 2016. (руск.)
• Основные характеристики речных бассейнов (с площадью водосбора более 200 кв. км) Минской области // Справочник «Водные объекты Республики Беларусь»(недаступная спасылка) (руск.)
• Шаць на Яндэкс. Картах