Шэўчэнкавэ (Ізмаільскі раён)

Шэўчэнкавэ^[1] (укр.: Шевче́нкове [ˈʃɛu̯tʃenkowe]^ⓘ) — вёска ў Ізмаільскім раёне Адэскай вобласці Украіны. Адносіцца да Кілійскай гарадской грамады, адной з гарадскіх грамад Украіны. Знаходзіцца за 63 км ад раённага цэнтра і за 28 км ад чыгуначнай станцыі Дзынілор. Тэрыторыя мае раўнінны рэльеф. У радыусе 30 км сканцэнтравана багата вадаёмаў басейна Дуная і Паўночнага Прычарнамор’я. Паводле перапісу 2001 года ў вёсцы пражывала 5625 жыхароў, тэрыторыя — 6,37 км² (сельгасугоддзі — 98,68 км²), па абодвух паказчыках гэта самая вялікая вёска ў раёне.

Вёска заснавана ў 1790 годзе як слабада Карамахмет Асманскай імперыі. 14 лістапада 1945 года перайменавана на Шэўчэнкавэ ў гонар паэта-кабзара Тараса Шаўчэнкі. З 17 ліпеня 2020 года ў рамках адміністрацыйнай рэформы ва Украіне Шэўчэнкавэ ўвайшло ў склад Ізмаільскага раёна пасля скасавання Кілійскага^[2].

Гісторыя

У 1776 годзе побач з маёнткам генерала асманскай арміі Кара Махмета (асман. Kara Mehmet‎), на беразе ручая Тэчы, з’явілася першае ўкраінскае паселішча^[uk], заснаванае казацкімі сем’ямі з Запарожскай Сечы. 12 красавіка (23 красавіка) 1790 года паселішча ператворана ў слабаду. У 1812 годзе паводле Бухарэсцкага дагавора^[en] ўвайшло ў склад Бесарабскай вобласці Расійскай імперыі.

27 верасня (9 кастрычніка) 1848 года пабудаваны і асвечаны касцёл у гонар святога апостала і евангеліста Яна.

У 1856 годзе ў выніку Парыжскага дагавора паселішча ўвайшло ў склад дзяржаў, якія знаходзіліся пад сюзерэнітэтам Асманскай імперыі: Малдаўскае княства (1856—1859), Аб’яднанае княства Валахіі і Малдовы (1859—1862), Румынскія аб’яднаныя княствы (1862—1866), Княства Румынія (1866—1878). Слабада ператварылася ў вёску, для жыхароў увялі адработку і падаткі.

У 1917 годзе, пасля распаду Расійскай імперыі, вёска ўвайшла ў склад самаабвешчанай Малдаўскай Дэмакратычнай Рэспублікі, утворанай на тэрыторыі былой Бесарабскай губерні. У 1918 годзе Каралеўства Румынія ўвяла войскі^[en] ў Бесарабскую губерню (уключаючы вёску), далучыўшы тым самым Бесарабію да Каралеўства Румынія.

У 1940 годзе паводле пакта Молатава — Рыбентропа Савецкі Саюз далучыў Бесарабію да СССР, і вёска адышла да Украінскай ССР. У 1941 годзе, пасля пачатку нямецкай аперацыі «Барбароса», вёску акупавала Каралеўства Румынія^[en]. У 1944 годзе падчас другой Яска-Кішынёўскай аперацыі савецкія войскі вызвалілі вёску ад акупантаў, а 14 лістапада 1945 года яна перайменавана ў Шэўчэнкавэ^[3].

У 1991 годзе пасля распаду Савецкага Саюза вёска ўвайшла ў склад Украіны.

Размеркаванне насельніцтва па роднай мове

Украінская			96.85%
Руская			1.51%
Румынская			0.73%
Балгарская			0.39%
Цыганская			0.25%
Іншыя			0.27%

Паводле перапісу 2001 года^[en] большасць насельніцтва Шэўчэнкавэ назвала роднай мовай украінскую (96,85%)^[4].