ខេត្តឈៀងម៉ៃ

ខេត្តឈៀងម៉ៃ
ចង្វាត
เชียงใหม่
[[File: |250px|none|alt=|ពីឆ្វេងទៅស្តាំពីលើចុះក្រោម : វត្តព្រះធាតុដយសុទេព, ដយឥន្ទនន្ទ៍, ដយអាងខាង, ឧទ្យានជាតិអបហ្លួង, វត្តព្រះសិង្ហ, សាកលវិទ្យាល័យឈៀងម៉ៃ, ទឹកជ្រោះម៉ែសា, សួនសត្វឈៀងម៉ៃ]]ពីឆ្វេងទៅស្តាំពីលើចុះក្រោម : វត្តព្រះធាតុដយសុទេព, ដយឥន្ទនន្ទ៍, ដយអាងខាង, ឧទ្យានជាតិអបហ្លួង, វត្តព្រះសិង្ហ, សាកលវិទ្យាល័យឈៀងម៉ៃ, ទឹកជ្រោះម៉ែសា, សួនសត្វឈៀងម៉ៃ
ទង់ ត្រា
បាវចនា: "ดอยสุเทพเป็นศรี ประเพณีเป็นสง่า บุปผชาติล้วนงามตา นามล้ำค่านครพิงค์" ("ដយសុទេពគឺស្រ៊ី, ប្រពៃណីគឺឆើតឆាយ, ផ្ការីកដ៏ស្រស់ស្អាត ឈ្មោះដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់នគរពិង្គ")
ខេត្តឈៀងម៉ៃ នៅ    ថៃ
បង្កើតឡើងដោយ	ម៉ាំងរ៉ាយ
រាជធានី	ឈៀងម៉ៃ
រដ្ឋាភិបាល
• អភិបាល	ប្រចញ ប្រាជ្ញសកុល (ចាប់តាំងពីខែតុលាឆ្នាំ 2021)
ផ្ទៃក្រឡា[១]
• សរុប	២២១៣៥ គម2 (៨.៥៤៦ ម៉ាយ ការ)
ចំណាត់ថ្នាក់ផ្ទៃក្រឡា	ចំណាត់ថ្នាក់លេខទី 1
ប្រជាជន (2019)[២]
• សរុប	១,៧៧៩,២៥៤
• ចំណាត់ថ្នាក់	ចំណាត់ថ្នាក់លេខទី 5
• សន្ទភាព	៧៩/km2 (២០០/sq mi)
• ចំណាត់ថ្នាក់សន្ទភាព	ចំណាត់ថ្នាក់លេខទី 63
សន្ទស្សន៍សមិទ្ធិផលរបស់មនុស្ស[៣]
• HAI (2017)	0.6159  "somewhat high" Ranked 21st
ល្វែងម៉ោង	ICT (ម.ស.ស.+7)
លេខ​កូដ​ប្រៃ​ស​ណី​យ	50xxx
លេខ​កូដ​ហៅ​ទូរសព្ទ	052 & 053
ក្រមអ.ម.អ. ៣១៦៦	TH-50
ការចុះឈ្មោះយានយន្ត	เชียงใหม่
ចូលមកកាន់ប្រទេសសៀម (ថៃ)	1910
គេហទំព័រ	chiangmai.go.th

ខេត្តឈៀងម៉ៃ (ថៃ: เชียงใหม่, ត្រូវបញ្ចេញសំឡេង [t͡ɕʰīa̯ŋ.màj] ( ស្ដាប់); ខាំមឿង: , pronounced [tɕiaŋ.màj]) គឺជាខេត្ត (ចង្វាត) ធំទីពីររបស់ប្រទេសថៃ ស្ថិតនៅភាគខាងជើងប្រទេសថៃ មានព្រំប្រទល់ជាប់ខេត្តឈៀងរ៉ាយទៅភាគឦសាន​ ខេត្តលំប៉ាងនិងខេត្តលំពូនទៅភាគខាងត្បូង ខេត្តតាកទៅនិរតី ខេត្តម៉ែហងសនទៅភាគខាងលិច និងរដ្ឋសានរបស់ប្រទេសភូមាទៅភាគខាងជើង រាជធានី​ខេត្តឈៀងម៉ៃនៅ​អោយ​ឆ្ងាយ​ពីបាងកកទៅភាកខាងជើង 685 គីឡូម៉ែត្រ (426 ម៉ាយ)

ឈៀងម៉ៃ ជារាជធានីនៃខេត្តឈៀងម៉ៃ គឺជារាជធានីនៃ ព្រះរាជាណាចក្រ លន់ណា បន្ទាប់ពីការបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១២៩៦ ក្នុងកំឡុងពេលដូចគ្នាជាមួយនឹងការបង្កើត នគរសុខោទ័យ ។  ចាប់ពីពេលនោះមក ឈៀងម៉ៃមិនត្រឹមតែក្លាយជារាជធានី និងស្នូលវប្បធម៌នៃអាណាចក្រឡានណាប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃព្រះពុទ្ធសាសនានៅភាគខាងជើងប្រទេសថៃ ហើយស្តេច ម៉េងរ៉ៃបាន សាងសង់ប្រាសាទជាច្រើនរាប់មិនអស់។

នៅឆ្នាំ ១៥៥៨ ឈៀងម៉ៃបានក្លាយជាអាណានិគមរបស់ ភូមា ។ ឈៀងម៉ៃ​ជា​អាណានិគម​របស់ ​ភូមា ​អស់​រយៈពេល​ជាង​២០០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ រហូត​ដល់​ក្នុង​រជ្ជកាល ​ព្រះបាទ​តាក់ស៊ីន ។ នៅឆ្នាំ ១៧៧៤ ជនជាតិភូមាត្រូវបានបណ្តេញចេញពីឈៀងម៉ៃ ហើយឈៀងម៉ៃក៏ត្រឡប់ទៅ សៀម ម្តងទៀត។

ក្នុងរជ្ជកាលរបស់ ស្តេចរាមាទីរ V ខេត្តឈៀងម៉ៃបានផ្លាស់ប្តូររហូតដល់កម្រិតទីពីរនៃដ្នករងប្រទេសថៃនៅពេលនោះអង្គភាពរដ្ឋបាលនៃ មណ្ឌល Phayap , នៅសល់នៃព្រះរាជាណាចក្រនគរស្រែមួយលាននេះត្រូវបានរំលាយ។

ក្រោយមក ឈៀងម៉ៃ បានកែលម្អរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួន និងលើកឋានៈជា “ខេត្ត” តាំងពីឆ្នាំ ១៩៣៣ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។

១៣,៤ ភាគរយនៃប្រជាជនក្នុងខេត្ត គឺជាសមាជិកនៃ កុលសម្ព័ន្ធភ្នំ ៖

• អាខា ជាប្រជាជនច្រើនជាងគេនៃកុលសម្ព័ន្ធភ្នំណាមួយនៅក្នុងតំបន់។ មានប្រភពមកពីទីបេ និងភាគខាងត្បូងប្រទេសចិន ពួកគេរស់នៅលើដីខ្ពស់ប្រហែល 1,200 ម៉ែត្រ (3,937 ហ្វីត) ពីលើនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ។ ក្នុង​ភូមិ​របស់​ពួក​គេ ពួក​គេ​បាន​សង់​ទ្វារ​វិញ្ញាណ​ដើម្បី​ការពារ​ពួក​គេ​ពី​វិញ្ញាណ​អាក្រក់។
• ម៉ុង មកពីភាគខាងត្បូងប្រទេសចិន។ ចូលចិត្តកម្ពស់ខ្ពស់ជាងនេះ។ ពួកគេចិញ្ចឹមសត្វ និងដាំស្រូវ ពោត ថ្នាំជក់ និងស្ពៃក្តោប។ គេស្គាល់ថាសម្រាប់ប៉ាក់និងប្រាក់របស់ពួកគេ។
• ការ៉ែន កាន់កាប់ជ្រលងភ្នំ និងច្រាំងទន្លេ។
• ឡាហ៊ូ មកពីភាគខាងត្បូងប្រទេសចិន ហើយរស់នៅក្នុងតំបន់ខ្ពស់។ ពួកគេត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាអ្នកប្រមាញ់និងអ្នកដាំ។
• លីស៊ូ មកពីភាគខាងត្បូងប្រទេសចិន និងទីបេមានភាពល្បីល្បាញដោយសារសម្លៀកបំពាក់ចម្រុះពណ៌របស់ពួកគេ ហើយថែមទាំងសាងសង់លំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេនៅលើបង្គោលខ្ពស់ផងដែរ។ ពួកគេច្រូតស្រូវ និងពោត ហើយបុរសរបស់ពួកគេមានជំនាញក្នុងការបរបាញ់។
• ថៃលឺ រស់នៅក្នុងផ្ទះធម្មតាតែផ្ទះឈើមួយបន្ទប់ ដែលសង់លើបង្គោលខ្ពស់។ ពួកគេមានជំនាញក្នុងការត្បាញ។
• ថៃយ៉ៃ ភូមា មានដើមកំណើត ច្រូតស្រូវ ធ្វើស្រែចម្ការ ចិញ្ចឹមគោក្របី និងពាណិជ្ជកម្ម។ សិល្បៈហត្ថកម្មរបស់ពួកគេស្ថិតនៅលើផ្នែកតម្បាញ គ្រឿងស្មូន ចម្លាក់ឈើ និងសំរិទ្ធ។
• យ៉ៅ រស់នៅលើភ្នំ និងដាំពោត និងដំណាំផ្សេងៗទៀត។ ពួកគេជាជាងដែក ជាងដែក និងជាងដេរប៉ាក់ដែលមានជំនាញ។

ខេត្តនេះបែងចែកជា 25 ស្រុក (អាំភើ). ស្រុកត្រូវបានបែងចែកបន្ថែមទៀតជា 204​ សង្កាត់ (តាំបល់) និង​​ 2,066 ភូមិ

1. ↑ "ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562" [Table 2 Forest area Separate province year 2019]. Royal Forest Department (in Thai). 2019. Retrieved 6 April 2021, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013{{cite web}}: CS1 maint: postscript (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
2. ↑ รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 [Statistics, population and house statistics for the year 2019]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior. stat.bora.dopa.go.th (in ថៃ). 31 December 2019. Archived from the original on 14 មិថុនា 2019. Retrieved 26 February 2020.
3. ↑ Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1