ប្រវត្តិសិល្បៈភាពយន្តខ្មែរ

ប្រវត្តិភាពយន្តខ្មែរសង្ខេប

សិល្បៈភាពយន្តគឺជាសិល្បៈទី៧នៃប្រភេទសិល្បៈខ្មែរ។ប្រវត្តិនៃការដាក់បញ្ចាំងភាពយន្តនៅក្នុងស្រុកខ្មែរគឺមានតាំងពីដើមស.វទី២០មកម្ល៉េះ។ជាក់ស្ដែងនៅឆ្នាំ១៩០៩មានការសម្ភាសន៍រោងភាពយន្តមួយនៅទីក្រុងភ្នំពេញឈ្មោះថារោងភាពយន្ត Brignon ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅម្ដុំមាត់ទន្លេ។កាលពីសម័យនោះគេនិយមបញ្ចាំងភាពយន្តបរទេសដូចជាបារាំង អាមេរិកាំង ចិន ឥណ្ឌា ជាដើម។លុះមកដល់ចុងទ.វទី៤០ សម្ដេចព្រះបាទនរោត្តមសីហនុបានចាប់ផ្ដើមថតកុនខ្លីៗដោយប្រើហ្វីល១៦មីល្លីម៉ែត្រ។ ក្រោយមកនៅទ.វទី៥០ ផលិតករភាពយន្តក៏ចាប់កើតមានឡើងដែលគេចែកជាបីក្រុមគឺ៖

ក្រុមដែលបានទៅរៀនបច្ចេកទេសថតភាពយន្តនៅប្រទេសបារាំងមានដូចជាលោករឿម សុផុន និង លោកអៀវ បណ្ណាការ ជាដើម។
ក្រុមដែលទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាលពីការិយាល័យឃោសនាអាមេរិកាំង(the United States Information Service)ហៅកាត់ថាអ៊ុយស៊ីស(USIS) មានដូចជាលោក ស៊ុន ប៊ុនលី ជាដើម។
ក្រុមដែលមិនបានទៅរៀនសូត្រនៅសាលាកុនតែចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការសាកល្បងថតខ្សែភាពយន្តដោយខ្លួនឯងមានដូចជាលោកលី ប៊ុនយីម និងលោកអ៊ី វ៉ុងហែម ជាដើម។

នៅក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៦០និងដើមទសវត្សរ៍ទី៧០ វិស័យភាពយន្តខ្មែរបានវិវឌ្ឍរីកចំរើនឈានដល់កម្រិតកំពូល។ នាសម័យនោះ ប្រទេសយើងសំបូរដោយអ្នកដឹកនាំភាពយន្ត តារាភាពយន្តពោរពេញដោយទេពកោសល្យសិល្បៈហើយបានរួមសហការគ្នាផលិតជាខ្សែភាពយន្តរាប់រយរឿងបម្រើអារម្មណ៍មហាជនគ្រប់ស្រទាប់ទូទាំងប្រទេស។

ឯកសារ:Sihanouk's film producing.jpg

ការថតខ្សែភាពយន្តរបស់សម្ដេចនរោត្តម សីហនុ

ឯកសារ:Mr.Ly BunYim.jpg

លោកលី ប៊ុនយីម ផលិតករភាពយន្ត

ឯកសារ:Y Vonghem.jpg

លោកអ៊ី វ៉ុងហែម ផលិតករភាពយន្ត

ឯកសារ:Runteah Pich Studio.jpg

អតីតស្ទូឌីយ៉ូភាពយន្តផលិតកម្មរន្ទះពេជ្ររបស់លោកលីប៊ុនយីម នៅផ្លូវកម្ពុជាក្រោមជិតតោពីរ

រោងភាពយន្តខ្មែរ

នៅក្នុងទ.វទី៦០និងដើមទ.វទី៧០ ពេលដែលវិស័យភាពយន្តខ្មែរកំពុងមានសន្ទុះរីកចំរើនជាលំដាប់ រោងភាពយន្តបានកើតឡើងរីកដុះដាលជាបន្តបន្ទាប់និងមានដំណើរការដាក់បញ្ចាំងខ្សែភាពយន្តជាហូរហែនៅក្នុងទីក្រុងនិងតាមបណ្ដាខេត្តនានាទូទាំងប្រទេសដូចជាខេត្តកណ្ដាល,ខេត្តកំពង់ចាម,ខេត្តបាត់ដំបង,ខេត្តកំពតជាដើម។ ដោយឡែក នៅទីក្រុងភ្នំពេញមានចំនួនរោងភាពយន្តរហូតដល់ទៅ៣៣រោង ក្នុងនោះរួមមានជាអាទិ៍៖

រោងភាពយន្តព្រហ្មបាយ័ន ឆ្នាំ១៩៥៨

រោងភាពយន្តព្រហ្មបាយ័ន ឆ្នាំ១៩៥៨
រោងភាពយន្តអេឌែន ឆ្នាំ១៩៦១
រោងភាពយន្តអង្គរ

រោងភាពយន្តអង្គរ
រោងភាពយន្តគិរីរម្យ សម្ពោធដាក់បញ្ចាំងរឿងប្រជាកុមារ

រោងភាពយន្តគិរីរម្យ សម្ពោធដាក់បញ្ចាំងរឿងប្រជាកុមារ
អតីតរោងភាពយន្តម្កុដពេជ្រ ក្នុងទ.វទី៩០

អតីតរោងភាពយន្តម្កុដពេជ្រ ក្នុងទ.វទី៩០
អតីតរោងភាពយន្តហេមជាតិ ឆ្នាំ២០០៨

អតីតរោងភាពយន្តហេមជាតិ ឆ្នាំ២០០៨
អតីតរោងភាពយន្តចេនឡា

អតីតរោងភាពយន្តចេនឡា
អតីតរោងភាពយន្តកាពីតូល
រោងភាពយន្តលុច្ស

រោងភាពយន្តលុច្ស
អតីតរោងភាពយន្តបូកគោ

អតីតរោងភាពយន្តបូកគោ
អតីតរោងភាពយន្តវិមានទិព្វ

អតីតរោងភាពយន្តវិមានទិព្វ

ផលិតកម្មភាពយន្ត

ផលិតកម្មរន្ទះពេជ្រភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកលី ប៊ុនយីម
ផលិតកម្មបក្សីឋានសួគ៌ភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកអ៊ី វ៉ុងហែម
ផលិតកម្មតារារ័ត្នភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកទា លឹមគុណ
ផលិតកម្មឥន្ទ្រទេវីភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកប៊ីវ ឆៃលាង
ផលិតកម្មវណ្ណច័ន្ទភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មអ្នកស្រីវណ្ណច័ន្ទ
ផលិតកម្មហេមពាន្តភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកលី យូស្រ៊ាង
ផលិតកម្មព្រះខ័នពេជ្រភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកលី វ៉ា
ផលិតកម្មកងចក្រភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកអ៊ួង កន្ធន់
ផលិតកម្មប្រាសាទកែវភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកឡុង ស៊ីដេត
ផលិតកម្មនាគព័ន្ធភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកស៊ុន ប៊ុនលី
ផលិតកម្មសុរិយាភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកឡាយ ងួនហេង
ផលិតកម្មសុវណ្ណគិរីភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកហ៊ុយ គឹង
ផលិតកម្មកងពេជ្រភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកឈា នុក
ផលិតកម្មអប្សរាភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកលី សុងហេង
ផលិតកម្មវិមានរដ្ឋភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកឈួន ឆៃ
ផលិតកម្មប្រាសាទមាសភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកសារ៉ាវុធ
ផលិតកម្មច័ន្ទណារីភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មអ្នកស្រីច័ន្ទ ណារី
ផលិតកម្មកណ្ដឹងមាសភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកណុប ណែម
ផលិតកម្មពិស្ណុការភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកវណ្ណ វណ្ណៈ
ផលិតកម្មអង្គរវត្តភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកគង់ សំអឿន
ផលិតកម្មត្រង់ដឺភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មលោកយិន បឿន ហៅត្រង់ដឺ
ផលិតកម្មវិជ្ជរ៉ាភាពយន្ត ចាងហ្វាងផលិតកម្មអ្នកស្រីទិត្យ វិជ្ជរ៉ាដានី

ឯកសារ:Tea limkun.jpg

រូបពីឆ្វេងទៅស្ដាំអ្នកស្រីសោម វណ្ណសូដានី,លោកជា យុទ្ធថន,លោកទា លឹមគុណ(ចាងហ្វាងផលិតកម្មតារារ័ត្នភាពយន្ត),អ្នកស្រីឌី សាវ៉េត និងលោក គង់ សំអឿន ពេលទទួលពានរង្វាន់ក្នុងមហោស្រពភាពយន្តនៅប្រទេសសឹង្ហបុរី

ឯកសារ:Biv Chhayleang.jpg

លោកប៊ីវ ឆៃលាង ចាងហ្វាងផលិតកម្មឥន្ទ្រទេវីភាពយន្ត

ឯកសារ:Ly YouSreang1.jpg

លោកលី យូស្រ៊ាង ចាងហ្វាងផលិតកម្មហេមពាន្តភាពយន្ត