Taj Mahal Blues TrioАмериканска блуз пејачка Ма Раини (1886–1939), "Мајката на Блуз"
Блуз е вокален и инструментален облик на музика чии корени потекнуваат од афроамериканската музика во 19 век. Во првите децении на XX век, овој жанр се распространил најпрвин во САД, а подоцна и во рамките на светската култура.
Историја
Првите описи на блузот како вид музика можат да се пронајдат дури во текстовите на некои патописци кои при своите патувања во САД ритмичната музика наречена „блуз“ ја опишувале како музика на Афроамериканците, кои со неа си ја олеснувале работата на плантажите. Меѓу првите објавени авторски блуз-композиции се смета делото од 1912 година, „Мемфис блуз“ на Вилијам Кристофер Хенди, кој е познат како татко на блузот. Во 1926 година, тој ја објавил својата блуз-антологија, која е веројатно првиот обид за документирање на блузот. Преку делата на Хенди, блузот пристигнал во Европа и тоа благодарение на американските воени оркестри, кои ја придружувале американската војска за време на Првата светска војна. Така, во Европа почнал да се развива стилскиот блуз, а меѓу првите кои го прифатиле блузот биле француските композитори Дариус Милхауд и Морис Равел.
Во 1920 година била издадена плочата со Мами Смит која претставува првата грамафонска снимка од црн изведувач на блуз. Првите песни постигнале релативен успех, па потоа биле снимаат уште неколку песни: „Crazy Blues“, „It's Right Here For You“, „If You Don't Get It“ и „Аin't No Fault of Mine“ кои постигнале поширок успех и со тоа започнала ерата на класичниот блуз, карактеристична по блуз-пејачите кои пееле во придружба на џез-музичари, како: Кинг Оливер, Луис Армстронг, Чарли Грин и др. Урбаниот велеградски блуз се развил во црнечките заедници по Втората светска војна како самостојна блуз-уметност, која во почетокот немала никакви врски со џезот или со забавната музика, а со времето наместо „Race Records“ се претворила во „Rhythm and Blues“ и така ја поставила подлогата за новиот музички жанр од 1950-ите - Рокенролот.
Најважни претставници за раниот урбан-блуз се:
Gladys Bentley (1907-1960.)
Lucille Bogan (1897-1948.)
Thomas A. Dorsey (1899-1993)
Lil Green (1919-1954)
Lucille Hegamin (1894-1970)
Alberta Hunter (1895-1984)
Ma Rainey (1886-1939)
Clara Smith (1894-1935)
Mamie Smith (1883-1946)
Bessie Smith (1894-1937)
Ethel Waters (1896-1977)
Блуз-рокот во 1960-тите
Во 1960-тите се појавиле бројни изведувачи кои ги споиле блузот со рокот:
Allman Brothers Band
The Animals
Captain Beefheart
Canned Heat
Cream
Creedence Clearwater Revival
Fleetwood Mac
Free
Hot Tuna
Jimi Hendrix
Johnny Winter
Raj Kuder
Humble Pie
Janis Joplin (1943-1970)
Alexis Korner
Led zepelin
John Mayall & the Blues breakers
The Rolling Stones
The Fabulous Thunderbirds
Carlos Santana
Taste % Rory Gallagher
Ten Years After
Van Morrison
The Yardbirds
ZZ Top
Одлики на блузот
Во блузот доминираат љубовните теми пишувани во музички форми од по 12 такта, а текстот вообичаено е поделен на строфи од по три стиха при кои најчесто вториот стих е идентичен на првиот. На пример:
Woke up this morning with the blues down in my soul
Woke up this morning with the blues down in my soul
Saying My baby gone and left me, got a heart as black as coal
Блузот како мотив во уметноста и во популарната култура
„Блузот на Лина“ (англиски: Lina's Blues) - џез-композиција на Марсел Азола (Marcel Azzora).[2]
„Д. Т. блуз“ (англиски:D.T. Blues) - песна на американската рок-група Грин он Ред (Green on Red) од 1988 година.[3]
„Тумстоунски блуз“ (англиски: Tombstone Blues) - песна на американскиот рок-музичарБоб Дилан од 1965 година.[4]
„Блуз со сок од портокал (Блуз за појадок)“ (англиски: Orange Juice Blues (Blues For Breakfast)) - песна на Боб Дилан и „Бенд“ (The Band) од 1975 година.[5]
„Мојот стар пријател, блузот“ (англиски: My Old Friend The Blues) - песна на американскиот рок-музичар Стив Ерл (Steve Earle) од 1986 година.[6]
„Зошто пеам блуз“ (англиски: Why I Sing the Blues) - песна на Дејв Кларк (Dave Clark) и Рајли Кинг (Riley King), во изведба на американската пејачка Арета Френклин (Aretha Franklin) од 1970 година.[7]
„Природен блуз“ (англиски: Natural Blues) - песна на американскиот музичар Моби (Moby).[8]
„Полноќниот блуз на вујче Боб“ (англиски: Uncle Bob's Midnight Blues) - песна на американскиот поп-рок-музичар Ренди Њумен од 1970 година.[9]
„Блуз“ (англиски: The Blues) - песна на американскиот музичар Ренди Њумен (Randy Newman) од 1983 година.[10]
„Блуз на победникот“ (англиски: Winner's Blues) - песна на американската рок-група Соник Јут (Sonic Youth) од 1994 година.[11]
„Зборувајќи за блузот“ (англиски: Talkin' The Blues) - песна на американскиот блуз-музичар Џон Ли Хукер (John Lee Hooker) од 1995 година.[12]
„Проповедање блуз“ (англиски: Preaching the Blues) - песна на американскиот блуз-музичар Роберт Џонсон (Robert Johnson).[13]