Вале

Вале
Valais
Вале; Valais; Valês (јазик?)
	Кантон
Canton du Valais (француски); Kanton Wallis (германски);
Знаме	Грб
	Химна: Notre Valais/Wallis, unser Heimatland; ("Our Valais/Valais, our homeland")
	; Местоположба во Швајцарија Map of Valais ;
Главен град	Сион
Поделба	143 општини, 13 окрузи
Управа
• Извршна	Државен совет (Conseil d'État, Staatsrat) (5)
• Законодавна	Голем совет (130)
Површина
• Вкупна	Предлошка:Swiss area км2 (Formatting error: invalid input when rounding ми2)
Население (декември 2011)
• Вкупно	317.022
ISO 3166	CH-VS
Највисока точка	4,634 м (15,203 ст): Поант Дифур
Најниска точка	372 м (1,220 ст): Женевско Езеро
Приклучен	1815
Јазици	француски, германски
Мреж. место	vs.ch

Кантон Вале или Валис (скратеница VS; француски: République et Canton du Valais, германски: Kanton Wallis) – кантон на југозапад на Швајцарија. Главен град е Сион.

Природни одлики

Кантонот Вале се наоѓа во долината на горна Рона, до нејзиното устие во Женевското Езеро. Оваa долина е столбот на кантонот. На југ и запад се граничи со Италија и Франција. Највисок врв е Поант Дифур со 4.634 метри, а кантонот има 50 врвови повисоки од 4.000 метри. Површината на кантонот е 5.224,5 км², што е 10% од површината на Швајцарија. Тука се наоѓа знаменитиот ледник Алеч, превојот Симплон и врвот Матерхорн. Познати се зимските центри Кранс-Монтана и Цермат.

Историја

Овој кантон-република ѝ се придружил на Швајцарската Конфедерација во 1815 година, после Виенскиот конгрес, иако со неа бил во посебни врски од 1529 година.

Окрузи

Бриг - седиште Бриг-Глис,
Вестлих Рарон - седиште Рарон,
Висп - седиште Висп,
Гомс - седиште Минстер-Гешинен,
Ерен - седиште Еволен,
Естлих - седиште Мерил-Филет,
Конте - седиште Конте,
Лојк - седиште Лојк,
Мартињи - седиште Мартињи,
Монте - седиште Монте,
Онтремон - седиште Сомбранше,
Сен-Морис - седиште Сен-Морис,
Сијер - седиште Сијер/Зидерс,
Сион - седиште Сион.

Население и населби

Кантонот Вале во 2008 година имал 303.241 жител.

Кантонот е двојазичен. Се зборува француски (72,8%) и германски јазик (27,1%), или попрецизно дијалекти од овие јазици. Преку 90% од жителите се католици.

Најголеми градови се:

Сион, 28.871 жител - главен град на кантонот
Монте, 15.991 жител.
Сијер, 15.405 жители.
Мартињи, 15.374 жители.
Бриг-Глис, 11.902 жители.

Стопанство

Главни стопански грански се винарството, туризмот и производство на електрична енергија во хидроелектрани. Вале е еден од најсиромашните швајцарски кантони.