Кармен Тортола Валенсија

Carmen Tórtola Valencia, from a 1918 publication — Кармен Тортола Валенсија, од публикација од 1918 година

Кармен Тортола Валенсија (18 јуни 1882–13 февруари 1955) била шпанска раномодерна танчерка, кореографка, костимографка и сликарка, која генерално настапувала боса. Се вели дека Тортола Валенсија била инспирација за поемата на Рубен Дарио, La bailarina de los pies desnudos („Босиот танчер“).^[1]

Биографија

Родена во Севиља- татко Каталонец (Флоренч Тортола Ферер, д. 1891) и мајка од Андалусија (Џорџина Валенсија Валенсуела, д. 1894), таа имала три години кога нејзиното семејство емигрирало во Лондон. Во својата книга Тортола Валенсија и нејзините времиња (1982), Оделот Собрац, еден од нејзините рани биографи, рекол дека Тортола Валенсија развила стил кој изразува емоции преку движење и дека била инспирирана од Исадора Данкан. Членка на Generación del 13, нејзините костими биле дел од колекцијата на Centre de Documentació i Museu de les Arts Escèniques. Нејзиниот шпански модернизам стил овозможил кариера како уметник за танц со соло концерт кој изведува класични, ориентални и шпански дела.^[2] Таа го имала своето деби во театарот „Gaiety“ во Лондон (1908), појавувајќи се во театарот „Берлински Винтергартен“ и „Folies Bergère“ во Париз истата година. Настапила во Нирнберг и Лондон во 1909 година. Еден од луѓето што ги подучувал бил англо-индиската танчерка Олив Кредок ака Рошанара. Во 1911 година, таа го направила своето шпанско деби во театарот Ромеа во Мадрид. Таа била во Атенео де Мадрид во 1913 година.

Феминистката

Тортола Валенсија исто така била „пионерска шпанска феминистка на 20 век“.^[3] Бидејќи била геј и имала левичарски идеи, Тортола Валенсија била затворена на крајот од Шпанската граѓанска војна. Во 1928 година, таа се запознала со Магрет Анџелес-Вила и потоа биле неразделни. За последен пат танцувала во 1930 година во Кито. Почнала да слика во Барселона каде што починала во 1955 година и била погребана на гробиштата Поблену.^[4]