Моторизирани резерви на Граѓанската милиција

Моторизирани резерви на Граѓанската милиција ( МРГМ ) (полски: Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO) - единици на Граѓанската милиција формирани во втората половина на 1956 година (по Познањскиот Јуни 1956 година) за воведување ред во итни ситуации (буквално „ликвидација на колективни нарушувања на јавниот ред и мир“), како и како давање помош на населението при елементарни непогоди и заштита од масовни настани .

Причина за основање на МРГМ биле настаните од јуни 1956 година во Познањ ^[1], кои ја покажале недоволната подготовка на армијата и милицијата за смирување на големите улични немири. Формалната основа за создавањето на МРГМ била резолуцијата на Советот на министри на Народна Република Полска од 4 декември 1956 година ^{[2] [3] [4]} ( А. Дудек дава различен датум за оваа резолуција, т.е. Бадник, 24 декември 1956 година ^[5] ). Првите насоки за нивната служба биле воведени со наредба на врховниот командант на МО од 17 јули 1957 година (наредба бр. 5/57). МРГМ дејствувало на воени принципи и било касарна паравоена формација. Од 1973 година почнале да се регрутираат регрути за извршување на основната воена служба во овие единици ^[5] . Регрутите кои служеле во МРГМ (особено во 1970-тите, бидејќи подоцна, поради влошувањето на општествениот прием на оваа формација, службата во неа ја изгубила својата привлечност) биле претежно волонтери, поради следните причини ^{[6] [7]} :

• предност кога подоцна се аплицира за прием во Граѓанската милиција; Од идните офицери се барало да го регулираат својот однос кон воената служба, а поранешните членови на МРГМ се сметало дека се запознаени со спецификите на службата во милицијата и затоа бараат помалку обемна обука;
• подобри услови за служба отколку во армијата
• дислокација на единиците на МРГМ во големите градови;
• недостаток на долгорочни патувања до полигоните за обука.

Службениците на МРГМ првично беле опремени само со палки и шлемови. Допрва во доцните 1950-ти, биле купени водени топови, кои во Полска беа наречени ПСГ-5. За прв пат биле употребени во април 1960 година за време на борбите во Нова Хута, каде што жителите го бранеле крстот, кој бил поставен на плоштадот каде што претходно им било забрането да градат црква.

Првично, бројноста на формацијата била 6.600 луѓе, но подоцна оваа бројка била зголемена повеќекратно. На крајот на 1980-тите, филијалите на МРГМ броеле речиси 13.000. службеници ^[8] . Најголемата единица била бригадата МРГМ стационирана во Варшава во Голеџинов, но касарни имало во секој поголем град.

Единиците на МРГМ биле распуштени на 7 септември 1989 година по наредба на министерот за внатрешни работи како негативен и нашироко омразен симбол на моќта на Народна Република Полска. На нивно место, со истата уредба, биле формирани превентивните единици на Граѓанската милиција, кои во 1990 година, според Законот за полиција од 6 април 1990 година, беа трансформирани во единици за превенција на полицијата .

• Leksykon PRL-u. Kraków: Znak. ISBN 83-7006-793-X.
• Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2015-06-26] .

• „Oddziały ZOMO rozbijające manifestację w Gdańsku 1 maja 1982 r.“. Архивирано од изворникот на 2014-02-07. Посетено на 2022-11-30.
• „Unikalne nagrania korespondencji radiowej ZOMO i MO w trakcie walk ulicznych we Wrocławiu z 31 sierpnia 1982 r.“. Архивирано од изворникот на 2019-05-04. Посетено на 2022-11-30.
• Stłumienie manifestacji w Lubinie 31 sierpnia 1982, podczas której zginęły 3 osoby