Црната војвотка

Портрет на војвотката од Алба

Творец	Франциско Гоја
Година	1797
Вид	масло на платно
Димензии	194 см × 130 см
Место	Њу Јорк Хиспанско Друштво, Њу Јорк[1]

Црната војвотка (исто така Тажен портрет на војвотката од Алба или едноставно Портрет на војвотката од Алба ) е слика на масло на платно од 1797 година на шпанскиот сликар Франсиско Гоја. Темата на сликата е Марија Каетана де Силва, 13-та војвотка од Алба, тогаш 35-годишна. Тоа е придружно дело на Белата војвотка, завршено две години порано.

Сликата обично се чува во Њујорк, каде што е дел од колекцијата на Хиспанското друштво на Америка .^[2]

Портретот на војвотката од Алба е насликан во 1797 година од шпанскиот сликар Франсиско Хосе де Гоја и Лусиентес. Тоа е меѓу бројните дела на Гоја што ја претставува Марија Кајетана де Силва, 13-та војвотка од Алба ^{[б 1]}.^[3] Во времето кога е создадено делото, таа имала триесет и пет години. Таа покажува кон земјата, каде што лесно се врежани зборовите „соло Гоја“. Таа носи два прстени, на едниот е изгравиран зборот „Алба“, на другиот „Гоја“. Натписот на зборот „соло“ првично бил скриен, но по обновувањето на сликата зборот бил откриен.^[4]

Нејзиниот сопруг Хосе починал во 1796 година. Таа се повлекла во резиденција во Андалусија на период на жалост.^[5] Гоја создал бројни слики и скици на војвотката за време на нејзиниот престој.^[6] Постои една анегдота дека еден ден, војвотката влегла во студиото на Гоја и побарала да ја нашминка војвотката, а потоа да создаде слика за неа, што и го направил.^[7]

Изборот на црната боја на војвотката за мантил и здолниште го одразува фактот дека таа била во жалост за својот сопруг. Таа е облечена во маја стил поврзан со пониските општествени слоеви.^[8] Можеби се согласила на овој приказ во очекување дека ќе ја покаже како „жена на народот“.^[9] Сепак, се чини дека позадината покажува еден од нејзините имоти.

Иако Црната војвотка можеби била направена на барање на субјектот, во моментот на нејзината смрт таа останала во сопственост на уметникот. Портретот бил продаден од синот на Гоја, Хавиер и имал различни сопственици пред да биде купен во 1906 година од Арчер Милтон Хантингтон и да се пресели во САД.^[1] Тој беше претставен на Хиспанското друштво од Хантингтон во 1907 година и останал таму. Во 2023 година бил прикажан на Кралската академија во Лондон.^[10]

Филмот Гоја во Бордо (1999) го истражува односот на сликарот со војвотката. Филмот ја освоил наградата Гоја за најдобра уметничка режија на Пјер-Луј Тевен на 14-тото доделување на Гоја наградите . Се повикува на различни дела на Гоја. Има сцена во која војвотката, која ја игра Марибел Верду, е насликана во поза што потсетува на Црната војвотка, нејзиниот костим со црна мантилја. Во друга сцена таа се појавува гола во поза која потсетува на Гола маха. Додека голем број луѓе, вклучувајќи го и режисерот и писателот на филмот Карлос Саура, во филмот претпоставуваат дека Гоја и војвотката биле љубовници,^[11] мислењето дека таа била модел за Голата маха е малцинско мислење. Алтернативен кандидат е Пепита Тудо, која била портретирана од Пенелопе Круз во друг филм „Волаверунт“ од 1999 година.

• Список на дела од Франсиско Гоја

1. ↑ ^{1,0 1,1} „Portrait of the Duchess of Alba“. Архивирано од изворникот на 2023-02-11. Посетено на 2023-07-11.
2. ↑ Milam, Jennifer Dawn (18 April 2011). Historical Dictionary of Rococo Art. Scarecrow Press. стр. 32–. ISBN 978-0-8108-6183-1. Посетено на 2012-10-13.
3. ↑ Evan Connell (18 December 2003). Francisco Goya: A Life. Counterpoint Press. ISBN 978-1-58243-307-3. Посетено на 14 October 2012.
4. ↑ Rose-Marie Hagen; Rainer Hagen (1 December 2002). What Great Paintings Say. Taschen. стр. 354–. ISBN 978-3-8228-2100-8. Посетено на 13 October 2012.
5. ↑ Rose-Marie Hagen; Rainer Hagen (1 December 2002). What Great Paintings Say. Taschen. стр. 352–. ISBN 978-3-8228-2100-8. Посетено на 14 October 2012.
6. ↑ Ronald J. Bradley; R. Adron Harris; Peter Jenner (3 April 2006). The Neurobiology of Painting: International Review of Neurobiology. Academic Press. стр. 306–. ISBN 978-0-12-366875-2. Посетено на 14 October 2012.
7. ↑ Rose-Marie Hagen; Rainer Hagen (1 November 2003). Francisco Goya, 1746-1828. Taschen. стр. 41–. ISBN 978-3-8228-1823-7. Посетено на 13 October 2012.
8. ↑ „The Duchess of Alba“. Columbia University. Посетено на 12 February 2023.
9. ↑ Hughes, 161
10. ↑ Judah, H (2023). „'Spain and the Hispanic World', Royal Academy, review: A doomed bid to straddle 4,000 years of Spanish history“. Посетено на 11 February 2023.
11. ↑ „Portrait of the Duchess of Alba“. The Web Gallery of Art. Посетено на 12 February 2023.

• Abrantès (duchesse d'), Laure Junot (1832). Memoirs of the Duchess d'Abrantès: (Madame Junot). H. Colburn and R. Bentley. стр. 172–. Посетено на 13 October 2012.
• Hughes, Robert. Goya. Vintage 2004.

• Податотеки поврзани со Црната војвотка на Ризницата

Грешка во наводот: Има ознаки <ref> за група именувана како „б“, но нема соодветна ознака <references group="б"/>.