ആരോഗ്യ കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയം

Ministry of Health and Family Welfare
	Ministry of Health and Family Welfare
	; Emblem of India
ഏജൻസി അവലോകനം
രൂപപ്പെട്ടത്	Error: first parameter is missing.}}
അധികാരപരിധി	India
ആസ്ഥാനം	Cabinet Secretariat; Raisina Hill, New Delhi
വാർഷിക ബജറ്റ്	₹2,23,000 കോടി (US$26 billion) (2021-22 est.)
ഉത്തരവാദപ്പെട്ട മന്ത്രിമാർ	Harsh Vardhan, Health minister; ; Ashwini Kumar Choubey, Minister of State for Health
മേധാവി/തലവൻ	Rajesh Bhushan, IAS, Health Secretary
	വെബ്‌സൈറ്റ്
	https://www.mohfw.gov.in/

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Ministry_of_Health_and_Family_Welfare

ഇന്ത്യയിലെ ആരോഗ്യ നയത്തിന് ഉത്തരവാദിത്വമുളള ഒരു ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ മന്ത്രാലയമാണ് ആരോഗ്യ കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയം. ഇന്ത്യയിലെ കുടുംബാസൂത്രണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ സർക്കാർ പരിപാടികളുടെയും ചുമതല ഇതിനാണ്. ^[2]^[3]

ആരോഗ്യ കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രി കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭയിലെ അംഗമെന്ന നിലയിൽ കാബിനറ്റ് പദവി വഹിക്കുന്നു. നിലവിലെ മന്ത്രി ഹർഷ് വർധനാണ്.

1955 മുതൽ മന്ത്രാലയം ഇന്ത്യയിലെ മരുന്നുകൾ, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ്, ഹെൽത്ത് കെയർ ഉപകരണങ്ങൾ, സാങ്കേതികവിദ്യകൾ എന്നിവയ്ക്ക് മാനദണ്ഡങ്ങൾ നിശ്ചയിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു സ്വയംഭരണാധികാരമുള്ള സ്ഥാപനമായ ഇന്ത്യൻ ഫാർമക്കോപ്പിയ കമ്മീഷൻ (ഐപിസി) വഴി ഇന്ത്യൻ ഫാർമക്കോപ്പിയ പതിവായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നു.^[4]

രൂപീകരണം

ആരോഗ്യ, കുടുംബക്ഷേമ വകുപ്പ്, ആരോഗ്യ ഗവേഷണ വകുപ്പ് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് വകുപ്പുകൾ അടങ്ങിയതാണ് മന്ത്രാലയം.^[5]

മന്ത്രിമാർ

Ministers Health and Family Welfare
Name	Portrait	Term of office		Political Party	Prime Minister	Reference
രാജ്കുമാരി അമൃത് കൗർ		15 August 1947	16 April 1957	ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്	Jawaharlal Nehru	^[6]
ഡി. പി. കർമ്മകർ (MoS)		17 April 1957	9 April 1962		Jawaharlal Nehru	^[7]
സുശീല നയ്യാർ (MoS)		10 April 1962	13 March 1967		ഇന്ദിരാഗാന്ധി	^[8]
ശ്രീപതി ചന്ദ്രശേഖർ (MoS)		13 March 1967	14 November 1967			^[9]
സത്യ നാരായണ സിൻഹ		14 November 1967	14 February 1969
കോദർദാസ് കാളിദാസ് ഷാ		14 February 1969	19 May 1971			^[10]
ഉമാശങ്കർ ദീക്ഷിത്		19 May 1971	5 February 1973			^[11]
ആർ. കെ. ഖാദിൽകർ (MoS)		5 February 1973	9 November 1973
കരൺ സിംഗ്		9 November 1973	24 March 1977
രാജ് നരേൻ		24 March 1977	1 July 1978	ജനതാ പാർട്ടി	മൊറാർജി ദേശായി	^[12]
മൊറാർജി ദേശായി		1 July 1978	25 January 1979			^[13]
റാബി റേ		25 January 1979	14 July 1979			^[14]
റാബി റേ		28 July 1979	14 January 1980	ജനതാ പാർട്ടി (Secular)	ചരൺ സിംഗ്	^[15]
ബി. ശങ്കരാനന്ദ്		16 January 1980	31 December 1984	ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്	ഇന്ദിരാഗാന്ധി Rajiv Gandhi	^[16]
മൊഹ്‌സീന കിഡ്‌വായ്		31 December 1984	24 June 1986		രാജീവ് ഗാന്ധി	^[17]
പി. വി. നരസിംഹറാവു	പ്രമാണം:Pumapaparti.N.rao.jpg	24 June 1986	14 February 1988			^[18]
മോത്തിലാൽ വോറ		14 February 1988	24 January 1989
രാം നിവാസ് മിർദ		24 January 1989	4 July 1989
റാഫിക് ആലം (MoS, Independent Charge)		4 July 1989	2 December 1989
നിലമണി റൂട്ട്രേ		6 December 1989	20 April 1990	Janata Dal (National Front)	V. P. Singh
റഷീദ് മസൂദ്		21 April 1990	10 November 1990	Janata Dal (National Front)	V. P. Singh
ഷക്കീൽ-ഉർ-റഹ്മാൻ		21 November 1990	20 February 1991	സമാജ്‌വാദി ജനതാ പാർട്ടി (രാഷ്ട്രിയ)	ചന്ദ്ര ശേഖർ	^[19]
ചന്ദ്ര ശേഖർ		20 February 1991	21 June 1991	സമാജ്‌വാദി ജനതാ പാർട്ടി (രാഷ്ട്രിയ)	ചന്ദ്ര ശേഖർ
എം. എൽ. ഫോട്ടോഡെർ		21 June 1991	17 January 1993	ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്	പി. വി. നരസിംഹറാവു
ബി. ശങ്കരാനന്ദ്		18 January 1993	22 December 1994
പി. വി. നരസിംഹറാവു		23 December 1994	11 June 1995			^[20]
എ. ആർ ആന്റുലേ		11 June 1995	16 May 1996
സർതാജ് സിംഗ്		16 May 1996	1 June 1996	ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി	അടൽ ബിഹാരി വാജ്‌പേയി	^[21]
സലീം ഇക്ബാൽ ഷെർവാനി		29 June 1996	9 June 1997	ജനതാദൾ (യുണൈറ്റഡ് ഫ്രണ്ട്)	എച്ച് ഡി ദെവെ ഗൗഡ
ഇന്ദർ കുമാർ ഗുജ്‌റാൽ		9 June 1997	19 March 1998	ജനതാദൾ (യുണൈറ്റഡ് ഫ്രണ്ട്)	ഇന്ദർ കുമാർ ഗുജ്‌റാൽ
ദലിത് എഴിൽമലൈ (MoS, Independent Charge)		19 March 1998	14 August 1999	പട്ടാലി മക്കൾ കച്ചി (National Democratic Alliance)	അടൽ ബിഹാരി വാജ്‌പേയി	^[22]
എ. കെ. പട്ടേൽ (MoS, Independent Charge)		14 August 1999	13 October 1999	ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി (National Democratic Alliance)		^[23]
എൻ. ടി. ഷൺമുഖം (MoS, Independent Charge)		13 October 1999	27 May 2000	പട്ടാലി മക്കൾ കച്ചി (National Democratic Alliance)
സി പി താക്കൂർ		27 May 2000	30 June 2002	ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി (National Democratic Alliance)		^[24]
ശത്രുഘ്നൻ സിൻഹ		1 July 2002	29 January 2003
സുഷമ സ്വരാജ്		29 January 2003	22 May 2004			^[25]
അൻബുമാനി രാമദാസ്		22 May 2004	29 March 2009	പട്ടാലി മക്കൾ കച്ചി (United Progressive Alliance)	മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്
പനബാക്ക ലക്ഷ്മി (MoS, Independent Charge)		29 March 2009	22 May 2009	ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് (United Progressive Alliance)
ഗുലാം നബി ആസാദ്		28 May 2009	26 May 2014	ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് (United Progressive Alliance)
ഹർഷ് വർധൻ		26 May 2014	9 November 2014	ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി (National Democratic Alliance)	നരേന്ദ്ര മോദി	^[26]
ജഗത് പ്രകാശ് നദ്ദ		9 November 2014	28 May 2019
ഹർഷ് വർധൻ		31 May 2019	Incumbent