ഇന്ത്യൻ രൂപയുടെ നാണയങ്ങൾ

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Coins_of_the_Indian_rupee

ഇന്ത്യൻ രൂപയുടെ നാണയങ്ങൾ ആദ്യം 1950- ൽ അച്ചടിക്കുകയുണ്ടായി. അതിനു ശേഷം വർഷം തോറും പുതിയ നാണയങ്ങൾ നിർമ്മിക്കപ്പെടുകയും . ഇന്ന്, ₹ 1, ₹ 2, ₹ 5, ₹ 10 എന്നീ വിഭാഗങ്ങളിൽ നാണയങ്ങൾ പ്രചരിക്കുന്നുണ്ട്. കൊൽക്കത്ത, മുംബൈ, ഹൈദരാബാദ്, നോയ്ഡ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ഇവയെല്ലാം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.

1947 ഓഗസ്റ്റ് 15 മുതൽ 1950 ജനുവരി 26 വരെ ഉള്ള ഇന്ത്യൻ നാണയ ഘടന താഴെ കൊടുക്കുന്നു. (bold അച്ചടിച്ച വിഭാഗങ്ങൾ)^[1]

ഇത് ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ രൂപവത്കരണത്തിലേക്കുള്ള പരിവർത്തന കാലഘട്ടത്തിലെ കറൻസിയുടെ ക്രമീകരണങ്ങളെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്തു.

റിപ്പബ്ളിക് ഓഫ് ഇന്ത്യ രൂപീകരണം വരെ 1947 നുശേഷം ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന നാണയങ്ങൾ - പ്രീ ഡെസിമെലൈസേഷൻ സീരീസ് താഴെ പറയുന്നവയാണ്:

George VI series (Independent India) (1947 - 1950)

Denomination	Image		Metal	Shape	Diameter	Minted in Year
	Obverse	Reverse
One രൂപ			നിക്കൽ	Circular	28 mm	1947
Half രൂപ					24 mm	1946 - 1947
Quarter രൂപ					19 mm	1946 - 1947
2 അണ			Nickel - Brass	Square	25.1 mm	1945
			Copper - Nickel		22 mm	1946 - 1947
1 അണ			Nickel - Brass	12 Scalloped	21 mm	1945
			Copper - നിക്കൽ		21 mm	1946 - 1947
1/2 Anna				Square	19.7 mm	1946 - 1947
1 Pice			Bronze	Circular with a hole	21.32 mm	1943 - 1947

1950 ജനുവരി 26 ന് ഇന്ത്യ ഒരു പരമാധികാര റിപ്പബ്ലിക്കായി മാറി. 1950 ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് ഈ പരമ്പര അവതരിപ്പിച്ചു. റിപ്പബ്ലിക്ക് ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ നാണയത്തെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്തു. ബ്രിട്ടീഷ് കിങ് ചിത്രം മാറ്റി അശോകസ്തംഭത്തിന്റെയും സിംഹത്തിന്റെയും ചിഹ്നം സ്ഥാപിച്ചു .ഒരു രൂപ നാണയത്തിൽ ഒരു ധാന്യക്കതിർ മാറ്റി പകരം ടൈഗർ ആക്കി. ഇന്ത്യൻ മോട്ടിഫ്സ് മറ്റ് നാണയങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.കഴിഞ്ഞ പണവ്യവസ്ഥകളും പഴയ കറൻസി യൂണിറ്റുകളും മാറ്റമില്ലാതെ തുടരുകയാണ്.

Republic of India Pre-decimalization series (1950 - 1957)

Denomination	Image		Metal	Shape	Diameter	Minted in Year
	Obverse	Reverse
One Rupee			നിക്കൽ	Circular	27.9 mm	1950 - 1954
Half Rupee					24 mm	1950 - 1956
Quarter രൂപ					19 mm	1950 - 1956
Two അണ			Cupro-നിക്കൽ	Square	25.4 mm	1950 - 1955
One അണ				12 Scalloped	21 mm	1950 - 1955
Half അണ				Square	19.5 mm	1950 - 1955
One പൈസ			Bronze	Circular	21 mm	1950 - 1955

ഒരു നൂറ്റാണ്ടിലേറെയായി ദശവൽക്കരണത്തിലേക്കുള്ള നീക്കം നടന്നു. എന്നിരുന്നാലും, 1955 സെപ്തംബറിലായിരുന്നു ഇന്ത്യൻ കോയിൻയേജ് ആക്ട് ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ മെട്രിക് സംവിധാനം നടപ്പാക്കി. 1957 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ ഈ നിയമം പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നു. രൂപയുടെ മൂല്യവും നാമ പദവിയും രൂപയിൽ മാറ്റമില്ലാതെ തുടർന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഇപ്പോൾ അത് നൂറുകണക്കിന് അല്ലെങ്കിൽ പൈസയ്ക്ക് പകരം 100 പൈസയായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. 2011 ജൂൺ 30 മുതൽ പ്രാബല്യത്തിൽ വന്ന 25 പൈസയുടെയും അതിനു താഴെയുമുള്ള എല്ലാ നാണയങ്ങളും ഔദ്യോഗികമായി പ്രദർശിപ്പിച്ചിരുന്നു.^[2]

"പൈസ്" എന്ന പഴഞ്ചൻ പെർഫക്ഷൻ മാറി ബഹുവചനരൂപത്തിൽ "പൈസ" എന്ന പദം വന്നു. പൊതുജന അംഗീകാരത്തോടെ 1964 ജൂൺ 1 വരെ ആയിരുന്ന 'നയാ പൈസ' (പുതിയ പൈസ) മാറി പൈസ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടു.. 50p, 25p, 10p, 5p, 2p, 1p എന്നീ നാണയങ്ങൾ ഒരു നാണയത്തിന്റെ മൂല്യം വിവരിക്കുന്ന ഐതിഹ്യത്തിലുള്ള ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ മാറ്റി..

Naya Paisa Series (1957 - 1963)

Denomination	Image		Metal	Shape	Diameter	Minted in Year
	Obverse	Reverse
One രൂപ			നിക്കൽ	Circular	28 mm	1962 - 1974
Fifty Naye paisa					24 mm	1957 - 1963
Twenty Five Naye paisa					19 mm	1957 - 1963
Ten Naye paisa			Cupro-നിക്കൽ	Eight Scalloped	23 mm (across scallops)	1957 - 1963
Five Naye paisa				Square	22 mm (across corners)	1957 - 1963
Two Naye paise				Eight Scalloped	18 mm (across scallops)	1957 - 1963
One Naya Paisa			Bronze	Circular	16 mm	1957 - 1962
			നിക്കൽ Brass			1962 - 1963

In June 1964, the term 'Naya' was dropped and the coins were reminted. The legend in Devanagari script explaining the value of coin in terms of fraction of a Rupee continued till it was finally dropped from the new design minted 1964 onwards.

The coin minted from 1965 did not have the legend in Devanagari, explaining the value of the coin as a fraction of the rupee. Small denomination coins which were made of bronze, nickel-brass, cupro-nickel, and aluminium-bronze were gradually minted in aluminium.The first coin minted in such type was the 3 Paisa coin in 1964, which was a new denomination, and continued to be minted till 1971. One and Two paisa coins were changed to Aluminium and were minted without the Devanagari legend from 1965. 20 paisa coin was introduced in 1968, which continued to be minted till 1971.

From 1982, New series was launched. the 20 paisa coin which was last minted in 1971, was reintroduced again, but in Aluminium. The size and the design of 10 paisa, 50 paisa and 1 rupee was changed, though they continued to be minted in the same metal. Coins of 3p, 2p and 1p were discontinued but continued to be the legal tender.

In Series IV, 5 paisa and 20 paisa coins were discontinued though they continued to be minted in Series III till 1994 and 1997 respectively. 10 paisa, 25 paisa and 50 paisa coins were minted in Stainless Steel. 1992 onwards, 1 Re coin was also minted in Steel and Rs. 2 and Rs. 5 coins in Copper Nickel were introduced. The very considerable costs of managing note issues of Re 1, Rs 2, and Rs 5 led to the gradual coinage of these denominations. These coins continued to be minted till 2004, when the Unity in diversity series was launched.

Cupro-Nickel coins are not minted anymore. Ferritic Stainless Steel coins of Two and Five Rupee denominations are currently in production.^[3]

In 2004, RBI issued a series in denominations of 1 rupee, followed by 2 rupee and 10 rupee in 2005. These issues however came into circulation in 2006, and created a controversy over their design. 10 rupee coins were the first bimetallic coins issued in India, and because of the controversy and being minted in only one mint, most of the coinage never found its way into circulation. The ones which did were hoarded by Coin collectors and Coin hoarders.

in 2007 RBI issued a new series of Coins, The Hasta Mudra Series, in coins of 50 paisa, 1 rupee and 2 rupee denominations. These coins are stainless steel and feature various Hasta Mudras (hand gestures in Indian Classical dance). The 5 rupee piece that features waves in its design was also issued in 2007, along with a new 10 rupee coin. However, the design of the 10 rupee piece changed in 2008. The 5 rupee coin design was again reverted to the previous design, though it was issued in Nickel-brass instead of Copper-nickel. However, these 5 rupee and 10 rupee coins were not the part of the Hasta Mudra series.

The 5 rupee and 10 rupee coins were issued for common circulation in 2007, 2008, 2009 with changed designs and continued to be minted until the introduction of the Rupee Symbol series in 2011.

In 2011, RBI issued a series in denominations of 50p, ₹1, ₹2, ₹5, and ₹10. The 50p, ₹1, ₹2, and ₹5 designs are identical except the absence of the rupee symbol in 50p coin. The ₹10 coin continued to be issued in bimetallic issues as previously.

• Kolkata - either no mint mark beneath the date of coin or a C is seen at 6'o clock position in British India coins.
• Mumbai - diamond mint mark under the date of the coin.
• Hyderabad - split diamond or a dot in diamond or five pointed star under the date of coin.
• Noida - a small or thick dot under the date of the Coin.

Because of the increasing demand for coins, the Indian government was forced to mint coins in foreign countries at various points in the country's history.

This ലേഖന വിഭാഗം does not cite any sources. Please help improve this ലേഖന വിഭാഗം by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed. Find sources: "ഇന്ത്യൻ രൂപയുടെ നാണയങ്ങൾ" – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2016) (Learn how and when to remove this message)

• Pretoria - diamond mark under the date 1943.
• Seoul - a five pointed star under the date of the coin but exactly below the first or Last Digits of dates 1985 and 1997.
• Birmingham (Royal Mint, UK) - small dot under the date of the coin but exactly below the first digit of date 1985.
• Heaton Press - Ornamental/decorated letter "H" under the last digit of the date 1985.
• Ottawa - a "C" mint mark under the date of the coin.
• Mexico City - "M" mint mark under the date of the coin.

Mints in Daegu, Korea, Slovakia (Kremnca), and Russia (Moscow) have also been used.

The first Indian commemorative coin was issued in 1964 to mourn the death of Jawaharlal Nehru, the first Prime Minister of India. Since then, numerous coins of these type on almost all denomination from 5 paisa to 10 rupees have been issued. These coins based on famous personalities (usually issued on their birth or death centenary, or in rare cases on their death), government programmes and social messages.

Commemorative coins are made at various mints across India including the ones at Mumbai, Noida, Kolkata and Hyderabad.

The first commemorative coins was dated 1964 and had a bust of Jawaharlal Nehru on observe and was issued in one and half rupee.

Note: Bold Marks are Silver Coins, Mint index: K = Kolkata (no mark), H = Hyderabad (⋆), M = Mumbai (◆ or B), Noida = (●).

Coins of the Republic of India എന്ന വിഷയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലുണ്ട്.

• Indian rupee
• Coinage of India

• Reserve Bank of India Coinage Museum Archived 2015-04-01 at the Wayback Machine
• Reserve Bank of India Paper Money Archived 2015-04-08 at the Wayback Machine
• www.indian-coins.com Archived 2008-12-08 at the Wayback Machine
• A blog on Antiques & Collectibles Archived 2018-05-12 at the Wayback Machine
• India Coin News & Forums Archived 2020-08-09 at the Wayback Machine
• Indian Coins and Numismatics Forum Archived 2023-04-09 at the Wayback Machine
• Coins World Records India