ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും പഴയതും ഏറ്റവും നീളമുള്ളതുമായ ഒരു സഞ്ചാരപാതയാണ് മുമ്പ് ഉത്തരാപഥ്, സഡക്-ഇ-അസാം, ഷാ റഹ്-ഇ-അസം, ബാദ്ഷാഹി സഡക്, ലോങ് വാക്ക്[1] എന്നീ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഗ്രാൻഡ് ട്രങ്ക് റോഡ്ഇംഗ്ലീഷ്: Grand Trunk Road). കുറഞ്ഞത് രണ്ടായിരത്തിലധികം വർഷങ്ങളായി[2] ഈ പാത ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ ഭാഗങ്ങളെ മധ്യ-കിഴക്കൻ ഏഷ്യയേയുമായി ബന്ധിച്ചിരിക്കുന്നു. മ്യാൻമറിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തിയിലുള്ള ബംഗ്ലാദേശിലെ ടെക്നാഫിൽ നിന്ന് ആരംഭിച്ച്[3][4] അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ കാബൂളിലേക്ക് നയിക്കുന്ന ഏകദേശം 3,655 കിലോമീറ്റർ (2,271 മൈൽ)[5] നീളമുള്ള ഇത് ബംഗ്ലാദേശിലെ ചിറ്റഗോംഗ്, ധാക്ക, ഇന്ത്യയിലെ കൊൽക്കത്ത, കാൺപൂർ, ആഗ്ര, അലിഗഡ്, ഡൽഹി, അമൃത്സർ, ചണ്ഡീഗഡ്, പ്രയാഗ്രാജ്, പാകിസ്ഥാനിലെ ലാഹോർ, റാവൽപിണ്ടി, പെഷവാർ എന്നിവിടങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു.[6][7]
ബിസി മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ[8] ഉത്തരപത എന്ന പുരാതന പാതയിലൂടെ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ഈ ഹൈവേ, ഗംഗാനദീമുഖത്ത് നിന്ന് ഇന്ത്യയുടെ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തി വരെ വ്യാപിക്കുന്നു. അശോക ചക്രവർത്തിയുടെ ഭരണകാലത്ത് ഈ പാതയിൽ കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ നടത്തി. പഴയ പാത ഷേർഷാ സൂരി സോണാർഗാവിലേക്കും റോഹ്താസിലേക്കും പുനഃക്രമീകരിച്ചു.[9][10] മഹ്മൂദ് ഷാ ദുറാനിയുടെ കീഴിൽ അഫ്ഗാൻ പാതയുടെ അറ്റം പുനർനിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു.[11][12] 1833 നും 1860 നും ഇടയിൽ ബ്രിട്ടീഷ് കാലഘട്ടത്തിൽ ഈ പാത ഗണ്യമായി പുനർനിർമ്മിച്ചു.[13]
ചരിത്രം
ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്തെ അംബാല കന്റോൺമെന്റിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദൃശ്യം.
ചിത്രശാല
ഗ്രാന്റ് ട്രങ്ക് റോഡിന്റെ ഏറ്റവും പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗവും ഏറ്റവും അപകടകരവുമായ ഭാഗമായ ജലാലാബാദ്–കാബൂൾ റോഡ് -
പാകിസ്ഥാനിലെ ഝലം നദിക്ക് മുകളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന ഗ്രാന്റ് ട്രങ്ക് റോഡ്.
ലാഹോറിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന ജി.ടി. റോഡ്
റാവൽപിണ്ടിക്ക് സമീപം മാർഗല്ലയ്ക്കും കാല ചിറ്റ റേഞ്ചിനും ഇടയിലുള്ള മാർഗല്ല ഗല്ലിയെ മുറിച്ചുകടക്കുന്ന യഥാർത്ഥ ഗ്രാൻഡ് ട്രങ്ക് റോഡ്.
↑David Arnold (historian); Science, technology, and medicine in colonial India (New Cambr hist India v.III.5) Cambridge University Press, 2000, 234 pages p. 106