ജെയ്ൻ എല്ലെൻ ഹാരിസൺ

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Jane_Ellen_Harrison

ജെയ്ൻ എല്ലെൻ ഹാരിസൺ
ജനനം	(1850-09-09)9 സെപ്റ്റംബർ 1850 കോട്ടിംഗ്ഹാം, യോർക്ക്ഷയർ, ഇംഗ്ലണ്ട്
മരണം	15 ഏപ്രിൽ 1928(1928-04-15) (77 വയസ്സ്) ബ്ലൂംസ്ബറി, ഇംഗ്ലണ്ട്
അന്ത്യ വിശ്രമം	സെന്റ് മേരിലബോൺ സെമിത്തേരി, ഈസ്റ്റ് ഫിഞ്ച്ലി
ദേശീയത	ബ്രിട്ടീഷ്
കലാലയം	ചെൽട്ടൻഹാം ലേഡീസ് കോളേജ്; ന്യൂഹാം കോളേജ്, കേംബ്രിഡ്ജ്
തൊഴിൽ(s)	ക്ലാസിസ്റ്റ് and ഭാഷാപണ്ഡിത
സംഘടന(കൾ)	ലക്ചറർ, ന്യൂഹാം കോളേജ്, 1898–1922
അറിയപ്പെടുന്നത്	ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ആധുനിക പഠനങ്ങളുടെ സ്ഥാപകരിലൊരാൾ
അവാർഡുകൾ	Two honorary doctorates, an LLD from University of Aberdeen in 1895 and DLitt from the University of Durham in 1897.

ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് ക്ലാസിക്കൽ പണ്ഡിതയും ബഹുഭാഷാ പണ്ഡിതയുമായിരുന്നു ജെയ്ൻ എല്ലെൻ ഹാരിസൺ (ജീവിതകാലം: 9 സെപ്റ്റംബർ 1850 - 15 ഏപ്രിൽ 1928). കാൾ കെറേനി, വാൾട്ടർ ബർകേർട്ട് എന്നിവരോടൊപ്പം ഹാരിസണും പുരാതന ഗ്രീക്ക് മതത്തിലും പുരാണങ്ങളിലുമുള്ള ആധുനിക പഠനങ്ങളുടെ സ്ഥാപകരിലൊരാളാണ്. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ പുരാവസ്തു കണ്ടെത്തലുകൾ പുരാതന ഗ്രീക്ക് മതത്തിന്റെ വ്യാഖ്യാനത്തിൽ നിലവാരം പുലർത്തി. ‘കരിയർ അക്കാദമിക്’ എന്ന നിലയിൽ ഇംഗ്ലണ്ടിൽ ഒരു പോസ്റ്റ് നേടിയ ആദ്യ വനിത എന്ന ബഹുമതിയും അവർ നേടിയിട്ടുണ്ട്. ^[1][2][3] സ്ത്രീകളുടെ വോട്ടവകാശത്തിനായി ഹാരിസൺ വാദിച്ചെങ്കിലും ഒരിക്കലും സ്വയം വോട്ട് ചെയ്യാൻ ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നില്ല.^[4] ഫ്രാൻസിസ് ഡാർവിന്റെ രണ്ടാം ഭാര്യയായ എല്ലെൻ വേഡ്സ്വർത്ത് ക്രോഫ്റ്റ്സ്, ന്യൂഹാമിലെ വിദ്യാർത്ഥി കാലം മുതൽ 1898 മുതൽ 1928 ൽ അവരുടെ മരണം വരെ ജെയ്ൻ ഹാരിസണിന്റെ ഏറ്റവും നല്ല സുഹൃത്തായിരുന്നു.

1850 സെപ്റ്റംബർ 9 ന് യോർക്ക്ഷെയറിലെ കോട്ടിംഗ്ഹാമിൽ ചാൾസ്, എലിസബത്ത് ഹാരിസൺ എന്നിവരുടെ മകളായി ഹാരിസൺ ജനിച്ചു.^[5] അവർ ജനിച്ച് അധികം താമസിയാതെ തന്നെ അവരുടെ അമ്മ പ്യൂർപെറൽ പനി ബാധിച്ച് മരിച്ചു.^[5] ഒരു കൂട്ടം ഗൃഹാദ്ധ്യാപികകളാണ് അവളെ പഠിപ്പിച്ചത്. അവരുടെ ഗൃഹാദ്ധ്യാപിക അവളെ ജർമ്മൻ, ലാറ്റിൻ, പുരാതന ഗ്രീക്ക്, ഹീബ്രു ഭാഷകൾ പഠിപ്പിച്ചുവെങ്കിലും പിന്നീട് റഷ്യൻ ഭാഷ ഉൾപ്പെടെ പതിനാറോളം ഭാഷകളിലേക്ക് അവൾ അറിവ് വ്യാപിപ്പിച്ചു.

കേംബ്രിഡ്ജിൽ സ്ത്രീകൾക്കായി അടുത്തിടെ സ്ഥാപിച്ച പുരോഗമനവാദിയായ ന്യൂൻഹാം കോളേജിലാണ് ഹാരിസൺ തന്റെ പ്രൊഫഷണൽ ജീവിതത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ചെലവഴിച്ചത്. ന്യൂൻഹാമിൽ, അവളുടെ വിദ്യാർത്ഥികളിലൊരാളാണ് എഴുത്തുകാരിയും കവിയുമായ യൂജെനി സെല്ലേഴ്‌സ്. അവരുമായി ഇംഗ്ലണ്ടിലും പിന്നീട് പാരീസിലും താമസിക്കുകയും പങ്കാളിയായി ബന്ധം പുലർത്തുകയും ചെയ്തു.^[6] മേരി ബേർഡ് ഹാരിസണെ വിശേഷിപ്പിച്ചത് '... പൂർണ്ണ പ്രൊഫഷണൽ അർത്ഥത്തിൽ ഒരു അക്കാദമിക് ആയിത്തീർന്ന ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ആദ്യത്തെ സ്ത്രീ - അതിമോഹമുള്ള, മുഴുവൻ സമയ, ശമ്പളമുള്ള, യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഗവേഷകയും ലക്ചററും' എന്നാണ്.^[7]

1880-നും 1897-നും ഇടയിൽ, സർ ചാൾസ് ന്യൂട്ടന്റെ കീഴിൽ ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂസിയത്തിൽ ഹാരിസൺ ഗ്രീക്ക് കലയും പുരാവസ്തുശാസ്ത്രവും പഠിച്ചു.^[8] ഹാരിസൺ പിന്നീട് മ്യൂസിയത്തിലും സ്കൂളുകളിലും (മിക്കവാറും സ്വകാര്യ ബോയ്‌സ് സ്‌കൂളുകൾ) പ്രഭാഷണം നടത്തി. അവളുടെ പ്രഭാഷണങ്ങൾ വ്യാപകമായി പ്രചാരം നേടുകയും 1,600 ആളുകൾ ഏഥൻസിലെ ശവക്കല്ലറകളെക്കുറിച്ചുള്ള അവളുടെ ഗ്ലാസ്‌ഗോ പ്രഭാഷണത്തിൽ പങ്കെടുക്കുകയും ചെയ്തു. അവൾ ഇറ്റലിയിലേക്കും ജർമ്മനിയിലേക്കും പോയി. അവിടെ പ്രാഗിൽ നിന്നുള്ള പണ്ഡിതനായ വിൽഹെം ക്ലെനെ കണ്ടുമുട്ടി. ഗ്രീസിലെ തന്റെ പുരാവസ്തു പര്യടനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കാൻ അവളെ ക്ഷണിച്ച വിൽഹെം ഡോർപ്ഫെൽഡിന് ക്ലീൻ അവളെ പരിചയപ്പെടുത്തി. അവളുടെ ആദ്യകാല പുസ്തകമായ ദി ഒഡീസി ഇൻ ആർട്ട് ആന്റ് ലിറ്ററേച്ചർ പിന്നീട് 1882-ൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ഹാരിസൺ പണ്ഡിതനായ ഡി.എസ്. മാക്കോളിനെ കണ്ടുമുട്ടി. അവനെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ അവളോട് ആവശ്യപ്പെടുകയും അവൾ നിരസിക്കുകയും ചെയ്തു. ഹാരിസൺ പിന്നീട് കടുത്ത വിഷാദരോഗം അനുഭവിക്കുകയും സ്വയം സുഖപ്പെടുത്താനുള്ള ശ്രമത്തിൽ ഗ്രീക്ക് കലയുടെ കൂടുതൽ പ്രാകൃത മേഖലകൾ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു.

1888-ൽ ഹാരിസൺ ആനുകാലികത്തിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഓസ്കാർ വൈൽഡ് ദി വുമൻസ് വേൾഡ് എന്ന പേരിൽ "ദി പിക്ചേഴ്സ് ഓഫ് സഫോ" എന്ന പേരിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്തു. ഹാരിസൺ, മാക്സിം കോളിഗ്നന്റെ മിത്തോളജി ഫിഗുറി ഡി ലാ ഗ്രീസ് (1883) വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും അതേ വർഷം തന്നെ മാർഗരറ്റ് വെറാൾ എഴുതിയ പൗസാനിയാസ്, പുരാതന ഏഥൻസിലെ പുരാണങ്ങൾ, സ്മാരകങ്ങൾ എന്നിവയുടെ വ്യക്തിഗത വ്യാഖ്യാനം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഈ രണ്ട് പ്രധാന കൃതികൾ ഹാരിസണിന് ഡർഹാം (1897), അബർഡീൻ (1895) എന്നീ സർവകലാശാലകളിൽ നിന്ന് ഓണററി ബിരുദങ്ങൾ നൽകുന്നതിന് കാരണമായി.

• Harrison, Jane Ellen. Alpha and Omega. AMS Press: New York, 1973. (ISBN 0-404-56753-3)
• Harrison, Jane Ellen, Prolegomena to the Study of Greek Religion, second edition, Cambridge: Cambridge University Press, 1908. Internet Archive
• Peacock, Sandra J. Jane Ellen Harrison: The Mask and the Self. Halliday Lithograph Corp.: West Hanover, MA. 1988. (ISBN 0-300-04128-4)
• Robinson, Annabel. The Life and Work of Jane Ellen Harrison. Oxford: Oxford University Press, 2002 (ISBN 0-19-924233-X). The first substantial biography, with extensive quotes from personal letters.

• Barnard-Cogno, Camille. "Jane Harrison (1850–1928), between German and English Scholarship," European Review of History, Vol. 13, Issue 4. (2006), pp. 661–676.
• Beard, Mary. The Invention of Jane Harrison (Harvard University Press, 2000); ISBN 0-674-00212-1
• Stewart, Jessie G. Jane Ellen Harrison: a Portrait from Letters 1959. A memoir based on her voluminous correspondence with Gilbert Murray.

വിക്കിചൊല്ലുകളിലെ ജെയ്ൻ എല്ലെൻ ഹാരിസൺ എന്ന താളിൽ ഈ ലേഖനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചൊല്ലുകൾ ലഭ്യമാണ്‌:

• Works written by or about ജെയ്ൻ എല്ലെൻ ഹാരിസൺ at Wikisource
• Klaus-Gunther Wesseling (2001). "Harrison, Jane Ellen". In Bautz, Traugott (ed.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL) (in ജർമ്മൻ). Vol. 18. Herzberg: Bautz. cols. 576–601. ISBN 3-88309-086-7., densely packed with information; extensive references
• Newnham College Archives of Jane Ellen Harrison Archived 2019-02-28 at the Wayback Machine holds her personal correspondence; brief biography
• Jane Harrison by Theo van Rysselberghe at the NPG
• Jane Ellen Harrison എന്ന വ്യക്തിയുടെ രചനകൾ പ്രോജക്ട് ഗുട്ടൻബർഗിൽനിന്ന്
• Works by or about ജെയ്ൻ എല്ലെൻ ഹാരിസൺ at Internet Archive
• Essays by Harrison at Quotidiana.org
• Themis: A Study of the Social Origins of Greek Religion by Jane Ellen Harrison, 1912 – online copy at the University of Chicago Library
• Prolegomena to the Study of Greek Religion (2nd ed. 1908)
• Epilegomena to the Study of Greek Religion (1921)
• Primitive Athens as described by Thucydides (1906)
• Introductory Studies in Greek Art (1902)