റോബർട്ട് നാഥൻ (രഹസ്യന്വേഷണവിഭാഗം ഉദ്യോഗസ്ഥൻ)

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Robert_Nathan_(intelligence_officer)

ബംഗാൾ, ബ്രിട്ടൻ, വടക്കൻ അമേരിക്ക എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഇന്ത്യൻ വിപ്ലവകാരികൾക്ക് എതിരായ തന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധേയനായ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്റലിജൻസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു റോബർട്ട് നാതാൻ, കെ.സി.എസ്.ഐ., സി.ഐ.ഇ.ഇ (1868-1921).^{[1][2][3][4][5][6]}

കേംബ്രിഡ്ജ്, പീറ്റർഹൗസിൽ 1888-ൽ വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി^[7] . 1888-ൽ ഇന്ത്യൻ സിവിൽ സർവീസിൽ ചേർന്നു. 1902-ൽ ഇന്ത്യൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റീസ് കമ്മീഷന്റെ സെക്രട്ടറിയായും 1905-ൽ വൈസ്രോയി കഴ്സൺ പ്രഭുവിന്റെ പ്രൈവറ്റ് സെക്രട്ടറിയായും അദ്ദേഹം നിയമിതനായി. 1907-ൽ നഥാൻ കിഴക്കൻ ബംഗാൾ, അസം എന്നിവിടങ്ങളിലെ ചീഫ് സെക്രട്ടറി, ധാക്ക പോലീസ് കമ്മീഷണർ എന്നീ പദവികൾ വഹിച്ചു^[8] . 1908-ൽ ധാക്കയിലെ പോലീസ് കമ്മീഷണറായ നഥാൻ, അനുശീലൻ സമിതിയുടെ വിപ്ലവ സംഘടനയെ പുറത്തുകൊണ്ടുവരാൻ ജില്ലാ കളക്ടർ എച്ച്.ജെ. സാൽകെഡ്ഡിനൊപ്പം സംഘടനയെ അടിച്ചമർത്തുന്നതിനുള്ള നടപടികൾ ആരംഭിച്ചു^[1].

1914 ൽ കൊൽക്കത്ത സർവകലാശാലയുടെ വൈസ് ചാൻസലറായി നാഥൻ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു^[3] . 1914 ഒക്ടോബറിൽ ഇന്ത്യൻ വിപ്ലവകാരികൾക്കെതിരായി ബ്രിട്ടീഷ് രഹസ്യാന്വേഷണങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹം തുടക്കം കുറിച്ചു. 1915 ൽ ഐസിഎസ്സിൽ നിന്ന് വിരമിച്ച നഥാൻ, യൂറോപ്പിലെ ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി പാർട്ടി പ്രസ്ഥാനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മി.ഐ. അഞ്ചാം(FI5) വിഭാഗത്തിൽ ചേർന്നു. MI5 (ജി) എന്ന പേരിലാണ് അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചത്. വെർണൻ കെൽ ആയിരുന്നു ഇതിന്റെ നേതാവ്. അന്നത്തെ നഥാന്റെ സഹ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ മറ്റൊരു മുൻ ഇന്ത്യൻ പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായ എച്ച് എൽ സ്റ്റെഫെൻസൺ ആയിരുന്നു. ^[2] അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം രഹസ്യവിഭാഗത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ശാഖയിൽ തലവനായിരുന്നു. ^[9] സ്കോട്ട്ലാന്റ് യാർഡിലെ സ്പെഷ്യൽ ബ്രാഞ്ചിനു നേതൃത്വം നൽകിയ ബേസിൽ തോംസനോടൊപ്പം, യുദ്ധത്തിൽ ജർമനിക്കാരുമായി സഹകരിച്ച് പ്രവർത്തിച്ച ഇന്ത്യാക്കാരുടെ ചോദ്യം ചെയ്യലിൽ നഥാൻ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. ^[10]

നഥാന്റെ പരിശ്രമങ്ങളോടൊപ്പം ജോൺ വല്ലിങ്ങറുടെ ഇന്ത്യൻ പൊളിറ്റിക്കൽ ഇന്റലിജൻസ് ഓഫീസും ബ്രിട്ടീഷ് കൌണ്ടർ-ചാരപ്പണി വേലയിൽ പ്രധാനമായിരുന്നു^[10] . ഹാർ ദയാലിന്റെ സഹപ്രവർത്തകനായ ഗോബിന്ദ് ഭരി ലാൽ എന്ന ഒരു സഹയാത്രികനിലൂടെ 1915 ൽ ഘദ്ദാർ പാർട്ടിയുടെയും ബെർലിൻ കമ്മിറ്റിയുടെയും നേതൃത്വത്തിൽ ലോർഡ് കിച്ചനറെ വധിക്കാൻ നഥാൻ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി^[11]. ബറില് തോംസനോടൊപ്പം ബർലിൻ സമിതിയുമായി ബന്ധമുള്ള ഹരീഷ് ചന്ദ്രയെ ഇരട്ട ഏജന്റായി മാറ്റാന് ഇദ്ദേഹത്തിന് ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ടായിരുന്നു^[12]. ഡൊണാൾഡ് ഗള്ളിക് ഏജൻറുമാരായി വീരേന്ദ്രനാഥ് ചഥോപാധ്യായയെ വധിക്കാനായി ബ്രിട്ടീഷ് ഇൻറലിജൻസ് നടത്തിയ പദ്ധതിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തവും നാഥാന് തന്നെയായിരുന്നു^[13].

പിന്നീട്, ബ്രിട്ടന്റെ രഹസ്യ സേവനത്തിൽ നിന്നുള്ള നിർദ്ദേശപ്രകാരം റോബർട്ട് നഥാൻ വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ പസഫിക് തീരത്തിലേക്ക് മാറി. ഘദാർ ഗൂഢാലോചന എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നതിന് ഗാർഡ് പാർടി സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോയിലെ ജർമൻ കോൺസുലേറ്റിനു നേരെ കൈകോർത്തു. ആനി ലാർസൻ ആയുധശേഖരസംഭവത്തേ തുടർന്ന് നാദൻ ജർമൻ കോൺസുലേറ്റിലെ ഗദ്ദാരികളെയും സ്റ്റാഫിനെയും വിചാരണചെയ്യാൻ ശ്രമിച്ചു. ഹിന്ദു-ജർമൻ ഗൂഢാലോചന വിചാരണയ്ക്കായി സംഘടിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം.അക്കാലത്ത് അമേരിക്കൻ നിയമ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ വിചാരണയായിരുന്നു ഇത്^[14]. ചന്ദ്ര കാന്ത ചക്രവർത്തിയുടെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള ചോദ്യം ചെയ്യലിൽ ഏണസ്റ്റ് സെക്കുന്നയുടേയും അറസ്റ്റിന് ഉത്തരവുണ്ടായിരുന്നു. 1917 മാർച്ചിൽ നഥാൻ വില്യം വൈസ്മാനുമായി ചേർന്ന് പ്രവർത്തിച്ചു. അമേരിക്കൻ ഗൂഢാലോചനക്കാർക്കെതിരായ കേസിന്റെ വിശദാംശങ്ങൾ യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്മെന്റുമായി ചർച്ച നടത്തി. നിഷ്പക്ഷത ലംഘിച്ചതിന് ഉത്തരവാദിത്തപ്പെടാത്ത അമേരിക്കയ്ക്ക് ഗ്യാരന്റി നൽകിക്കൊണ്ട് അദ്ദേഹം ശക്തമായി പിന്തുണച്ചു^[15].

ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൻറെ അവസാനത്തിൽ അദ്ദേഹം 1921-ൽ മരിച്ചു.

• Dictionary of Indian Biography. Charles Edward Buckland. 1906. p313
• Development of University Education, 1916-1920. Suresh Chandra Ghosh. 1977. p359
• Sir Horace Rumbold; Portrait of a Diplomat: 1869-1941. Martin Gilbert, Michael Gilbert. 1973. p52
• Who's who: An Annual Biographical Dictionary. Henry Robert Addison, Charles Henry Oakes, et al. p1117
• The Universal Jewish Encyclopedia. Isaac Landman, Simon Cohen. 1939. p111
• Encyclopaedia Judaica. Fred Skolnik, Michael Berenbaum. 1972. p847