Victoria Nyanza. The black line indicates Stanley's route.
ആഫ്രിക്കയിലെമഹാ തടാകങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് വിക്ടോറിയ തടാകം അഥവാ വിക്ടോറിയ നിയാൻസ.
വിക്ടോറിയ തടാകം (Lake Victoria) (Nam Lolweഎന്നു ലുവൊ ഭാഷയിലും; Nalubaale എന്നു ലുഗാണ്ടയിലും; Nyanza എന്നു കിനിയർവാണ്ടയിലെ ചില ബണ്ടു ഭാഷകളിലും പറയുന്നു.[6] ഇത് ആഫ്രിക്കയിലെ വലിയ തടാകങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. ഇതു കണ്ടുപിടിച്ച, ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിയ ബ്രിട്ടീഷുകാരനായ ജോൺ ഹന്നിങ്ങ് സ്പെക്കെ വിക്ടോറിയ രാജ്ഞിയുടെ സ്മരണയ്ക്കായി ഇട്ട പേരാണ്. 1858ൽ നൈലിന്റെ ഉറവിടം തേടിയുള്ള റിച്ചാഡ് ഫ്രാൻസിസ് ബർട്ടനും ഒത്തുള്ള സാഹസിക യാത്രയിൽ കണ്ടു പിടിച്ചതാണ്[7][8]
68,800 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (26,560 mi²) ആണ് വിക്ടോറിയ തടാകത്തിൻറെ വിസ്തീർണം. ആഫ്രിക്കയിലെ ഏറ്റവും വലിയ തടാകവും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഉഷ്ണ മേഖലാ തടാകവും വീതിയേറിയ രണ്ടാമത്തെ ശുദ്ധജല തടാകവുമാണിത്. വിസ്തൃതിയെ അപേക്ഷിച്ച് ആഴം കുറവായ വിക്ടോറിയയുടെ ഏറ്റവും കൂടിയ ആഴം 84 മീറ്ററും (276 ft) ശരാശരി ആഴം 40 മീറ്ററുമാണ്(131 ft). 2,750 ഘന കിലോമീറ്റർ (2.2 മില്യൺ ഏക്കർ-അടി) വ്യാപ്തമുള്ള ഈ തടാകം ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വ്യാപ്തമേറിയ ഏഴാമത്തെ തടാകമാണ്. നൈൽ നദിയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ശാഖയായ വെളുത്ത നൈലിൻറെ സ്രോതസ്സ് വിക്ടോറിയയാണ്. 184,000 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (71,040 mi²) പ്രദേശത്ത് നിന്നും ഈ തടാകത്തിലേക്ക് ജലം ഒഴുകിയെത്തുന്നു. ടാൻസാനിയ, ഉഗാണ്ട, കെനിയ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ് വിക്ടോറിയ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ആഫ്രിക്കയിലെ ഗ്രേറ്റ് റിഫ്റ്റ് സമതലത്തിൻറെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്തായി ഒരു ഉയർന്ന പീഠഭൂമിയിലാണ് ഈ തടാകം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
ആഫ്രിക്കയിലെ ആഴം കുറഞ്ഞ തടാകം ആണ് വിക്ടോറിയ തടാകം. തടാകത്തിന്റെ പരമാവധി ആഴം 80 മുതൽ 84 മീറ്റർ വരെ (262 മുതൽ 276 അടി വരെ) [9][10]ശരാശരി 40 മീറ്റർ (130 അടി) ആഴം കാണപ്പെടുന്നു. [11] 169,858 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (65,583 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തൃതിയുള്ള സ്ഥലമാണിത്. [12] 1: 25,000 തലത്തിൽ ഡിജിറ്റൈസ് ചെയ്യുമ്പോൾ 7,142 കിലോമീറ്റർ (4,438 മൈൽ) തടാകമുണ്ട്.[13] ദ്വീപുകൾ ഈ നീളത്തിന്റെ 3.7 ശതമാനം വരുന്നു. [14] തടാകത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം മൂന്ന് രാജ്യങ്ങളിലായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. കെനിയ (6 ശതമാനം അല്ലെങ്കിൽ 4,100 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ 1,600 ചതുരശ്ര മൈൽ), ഉഗാണ്ട (45 ശതമാനം അല്ലെങ്കിൽ 31,000 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ 12,000 ചതുരശ്ര മൈൽ), ടാൻസാനിയ (49 ശതമാനം അല്ലെങ്കിൽ 33,700 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ 13,000 ചതുരശ്ര മൈൽ) ).[15]
ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി, വിക്ടോറിയ തടാകം ഏകദേശം 400,000 വർഷം പഴക്കമുള്ളതാണ്. പടിഞ്ഞാറോട്ട് ഒഴുകുന്ന നദിയെ മുകളിലേക്ക് ക്രസ്റ്റൽ ബ്ലോക്ക് ഉപയോഗിച്ച് തടസ്സപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഇത് രൂപം കൊള്ളുന്നു. [16] ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ ചരിത്രത്തിൽ, വിക്ടോറിയ തടാകം ഇന്നത്തെ ആഴം കുറഞ്ഞ ചെറിയ തടാകങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയാണ്. [14] വിക്ടോറിയ തടാകം രൂപപ്പെട്ടതിനുശേഷം കുറഞ്ഞത് മൂന്ന് തവണയെങ്കിലും വറ്റിപ്പോയതായി അതിന്റെ അടിയിൽ നിന്ന് എടുത്ത ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ കോറുകൾ കാണിക്കുന്നു. [14] ഈ വരൾച്ചാ ചക്രങ്ങൾ ഒരുപക്ഷേ കഴിഞ്ഞ ഹിമയുഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാകാം, ഇത് ആഗോളതലത്തിൽ മഴ കുറയുന്ന സമയങ്ങളായിരുന്നു. [16] വിക്ടോറിയ തടാകം ഏകദേശം 17,300 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് വരണ്ടുപോയി. ആഫ്രിക്കൻ ഈർപ്പമുള്ള കാലഘട്ടം ആരംഭിച്ചപ്പോൾ[17] 14,700 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഇത് വീണ്ടും നിറഞ്ഞു. [18] .
കുറിപ്പുകൾ
↑ 1.01.1Hamilton, Stuart (Salisbury University) (2016). "Basin, Lake Victoria Watershed (inside), vector polygon, ~2015" (Data Set). Harvard Dataverse. doi:10.7910/DVN/Z5RMYD. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
↑Hamilton, Stuart (Salisbury University); Munyaho, Anthony Taabu (The National Fisheries Resources Research Institute Of Uganda); Krach, Noah (Salisbury University); Glaser, Sarah (One Earth Future, Secure Fisheries) (2016), Bathymetry TIFF, Lake Victoria Bathymetry, raster, 2017, V7, Harvard Dataverse, doi:10.7910/dvn/soeknr., retrieved 2019-10-25{{citation}}: Check |doi= value (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑United Nations, Development and Harmonisation of Environmental Laws Volume 1: Report on the Legal and Institutional Issues in the Lake Victoria Basin, United Nations, 1999, page 17
↑Stuart, Hamilton (2017-11-12). "Basin, Lake Victoria Watershed (inside), vector polygon, ~2015" (Data Set) (in ഇംഗ്ലീഷ്). Harvard Dataverse. doi:10.7910/dvn/z5rmyd. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
↑J. Prado, R.J. Beare, J. Siwo Mbuga & L.E. Oluka, 1991. A catalogue of fishing methods and gear used in Lake Victoria. UNDP/FAO Regional Project for Inland Fisheries Development (IFIP), FAO RAF/87/099-TD/19/91 (En). Rome, Food and Agricultural Organization.
