ക്രിസ്തുവർഷം 1500-ൽ ഇറ്റാലിയൻ നവോത്ഥാന കലാകാരൻ ലിയോനാർഡോ ഡാവിഞ്ചി വരച്ച ചിത്രമാണ് സാൽവേറ്റർ മുണ്ടി.[2][3]നഷ്ടപ്പെട്ട ഒറിജിനലിന്റെ ഒരു പകർപ്പാണെന്ന് ദീർഘനാളായി കരുതിയിരുന്നെങ്കിലും അത് വീണ്ടും കണ്ടെത്തി, പുനഃസ്ഥാപിച്ചു. 2011-12 ൽ ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ നടന്ന ഒരു പ്രധാന ലിയോനാർഡോ എക്സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി.[4]പല പ്രമുഖ പണ്ഡിതന്മാരും ഇത് ലിയോനാർഡോയുടെ ഒരു യഥാർത്ഥ ചിത്രമായി കണക്കാക്കിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, [5] ഈ ആട്രിബ്യൂഷൻ മറ്റ് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റുകൾ തർക്കിച്ചു. അവരിൽ ചിലർ ചില ഘടകങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലിയോനാർഡോ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നതെന്ന് വാദിക്കുന്നു.[6]
ചിത്രത്തിൽ യേശുവിനെ നവോത്ഥാന വസ്ത്രത്തിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. വലതു കൈകൊണ്ട് കുരിശിന്റെ അടയാളം ഉണ്ടാക്കുന്നു. അതേസമയം ഇടതുവശത്ത് സുതാര്യവും റിഫ്രാക്റ്റുചെയ്യാത്തതുമായ ഒരു സ്ഫടിക ഗോളം പിടിച്ച്, സാൽവേറ്റർ മുണ്ടി ('ലോക രക്ഷകൻ' എന്നതിന്റെ ലാറ്റിൻ) എന്ന തന്റെ പങ്ക് സൂചിപ്പിച്ച് സ്വർഗ്ഗത്തിലെ 'ആകാശഗോളത്തെ' പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [7][8] ലിയോനാർഡോയുടെ വിദ്യാർത്ഥികളും അനുയായികളും ചിത്രീകരിച്ച ഈ ചിത്രത്തിന്റെ മറ്റ് 20 ഓളം പകർപ്പുകൾ അറിയപ്പെടുന്നു. [9] ലിയോനാർഡോ തയ്യാറാക്കിയ ഡ്രാപ്പറിയുടെ പ്രിപ്പറേറ്ററി ചോക്കും മഷി ഡ്രോയിംഗുകളും ബ്രിട്ടീഷ് റോയൽ കളക്ഷനിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു.
ലിയോനാർഡോയുടെ അറിയപ്പെടുന്ന 20-ൽ താഴെ ചിത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. ഒരു സ്വകാര്യ ശേഖരത്തിൽ അവശേഷിക്കുന്ന ഒരേയൊരു ചിത്രമാണിത്. ന്യൂയോർക്കിലെ ക്രിസ്റ്റീസ് 2017 നവംബർ 15 ന് 450.3 മില്യൺ ഡോളറിന് പ്രിൻസ് ബദർ ബിൻ അബ്ദുല്ലക്ക് ഈ ചിത്രം ലേലത്തിൽ വിറ്റു. പൊതു ലേലത്തിൽ ഇതുവരെ വിറ്റതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും വിലയേറിയ ചിത്രമായി പുതിയ റെക്കോർഡ് സൃഷ്ടിച്ചു.[10]അബുദാബിയിലെ സാംസ്കാരിക, ടൂറിസം വകുപ്പിനുവേണ്ടിയാണ് ബദർ രാജകുമാരൻ ഈ വാങ്ങൽ നടത്തിയതെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. [11][12] എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അടുത്ത സഖ്യകക്ഷിക്കും സൗദി അറേബ്യൻ കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാനും വേണ്ടി അദ്ദേഹം ഒരു ലേലം വിളിച്ചയാളായിരിക്കാം. [13]2017 ലെ അവസാനത്തെ റിപ്പോർട്ടുകളിൽ ലൂവ്രെ അബുദാബിയിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കുമെന്ന റിപ്പോർട്ടുകൾ [14][15] കൂടാതെ 2018 സെപ്റ്റംബറിൽ അനാവരണം ചെയ്യുന്നതിന്റെ വിശദീകരിക്കാത്ത റദ്ദാക്കലും ഉണ്ടായിരുന്നു. [16] ചിത്രത്തിന്റെ നിലവിലെ സ്ഥാനം അജ്ഞാതമാണെന്ന് റിപ്പോർട്ടുചെയ്തു. [13] എന്നാൽ 2019 ജൂൺ റിപ്പോർട്ടിൽ ഈ ചിത്രം ബിൻ സൽമാന്റെ ആഡംബര വഞ്ചിയിൽ സൂക്ഷിക്കുകയാണെന്നും അൽ-ഉലയിലെ ഒരു സാംസ്കാരിക കേന്ദ്രം പൂർത്തീകരിക്കാൻ ശേഷിക്കുന്നുവെന്നും പറയുന്നു.[17] 2019 ഒക്ടോബറിലും റിപ്പോർട്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഈ ചിത്രം സ്വിറ്റ്സർലൻഡിലെ ശേഖരണത്തിലായിരിക്കാം.[18]
↑Syson, Luke (2011). Stephenson, Johanna (ed.). Leonardo da Vinci: Painter at the Court of Milan. London: National Gallery Company. p. 302. ISBN9781857094916.
↑Dalivalle, Margaret; Kemp, Martin; Simon, Robert B. (2019-10-17), "Introduction", Leonardo's Salvator Mundi and the Collecting of Leonardo in the Stuart Courts, Oxford University Press, pp. 1–2, ISBN978-0-19-881383-5, retrieved 2019-12-21
Hankins, J. 1999. The Study of the Timaeus in Early Renaissance Italy. Natural Particulars: Nature and the Disciplines in Renaissance Europe. Cambridge, MA: MIT Press.
Kemp, Martin. Leonardo da Vinci: the marvellous works of nature and man. Oxford University Press. 2006. pp. 208–9
Kemp, Martin. Christ to Coke, How Image becomes Icon, Oxford University Press (OUP), 2011, ISBN0199581118
Vasari, G. Lives of the most eminent painters, sculptors, and architects. DeVere, G.C (Trans.) Ekserdijan, D.(ed.). Knopf. 1996. pp. 627–640; 710–748
Zöllner, F. Leonardo da Vinci. The Complete Paintings and Drawings, Taschen, 2017