သိပ်သည်းခြင်း

သိပ်သည်းမှု (အင်္ဂလိပ်: density) ဆိုသည်မှာ ထုထည်မည်မျှအတွင်း၌ ဒြပ်ထုပမာဏ မည်ရွေ့မည်မျှ ဖြန့်ကျက်နေရာယူလျက် ဖြစ်တည်နေကြောင်း ဖော်ညွှန်းသည့် တိုင်းဖွယ်ဖြစ်သည်။
${\displaystyle \rho ={\frac {m}{V}}}$ ဖြစ်သည်။

• ${\displaystyle \rho }$ က သိပ်သည်းမှု ပမာဏ (density)၊
• ${\displaystyle m}$ က ဒြပ်ပမာဏ၊
• ${\displaystyle V}$ က ထုထည် အရွယ်အစား ဖြစ်သည်။
  

ထို့ကြောင့် ထုထည်ပမာဏ (${\displaystyle V}$)ချင်း တူလျက် သံဒြပ်သားတို့က ${\displaystyle m}$ ပမာဏ ပိုများများ၊ သစ်သားဒြပ်သားတို့က ${\displaystyle m}$ ပမာဏ ပိုနည်းနည်း ပါရှိလျှင် သံ၏ သိပ်သည်းမှုက သစ်သား၏ သိပ်သည်းမှုထက် ပိုများသည်ဟု ဆိုလိုပြီးသား ဖြစ်နေမည်။ သို့ဖြင့် အရွယ်အစားချင်း တူသည်တွင် သံတုံးက သစ်သားတုံးထက် ပိုလေးနေမည် ဖြစ်သည်။
သို့တည်းမဟု ဒြပ်ပမာဏ (${\displaystyle m}$)ချင်း အတူတူ ရှိနေစေရန် သတ္တုက ထုထည် (${\displaystyle V}$) အနည်းငယ်နှင့်ပင် ဖြစ်နိုင်စဉ်တွင် ဆန်စပါးက ထုထည် (${\displaystyle V}$) ပိုများများရှိမှ ထိုဒြပ်ပမာဏ ထွက်ပေါ်စေနိုင်သဖြင့် သတ္တုက ဆန်ထက် သိပ်သည်းမှု ပိုသည်ဟု ဆိုရမည်။ သို့ဖြင့် ချိန်ခွင်တွင် ထုထည်သေးသေး အလေးတုံးနှင့် ထုထည်ကြီးကြီး ဆန်ထုပ်တို့ ဘက်မျှနေသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။

အရာဝတ္ထုတစ်ခု၏ဒြဗ်ထုသည် ၄၈ ဂရမ်ရှိ၍ ထုထည်သည် ၁၂ ကစ(ကုဗစင်တီမီတာ)ရှိသည်ဆိုပါစို့။ ထိုအရာဝတ္ထု၏ သိပ်သည်းခြင်းသည် တစ်ကုဗစင်တီမီတာတွင် ရှိသောဂရမ်ဖြစ်သောကြောင့်
ဒြဗ်ထု= ၄၈ ဂရမ်
ထုထည်= ၁၂ ကစ
သိပ်သည်းခြင်း= ဒြဗ်ထု/ထုထည်=၄၈/၁၂ = ၄ ဂရမ်ဖြစ်သည်။
ထိုကြောင့် ထိုအရာဝတ္ထု၏သိပ်သည်းခြင်းသည် တစ်ကုဗစင်တီမီတာလျှင် ၄ ဂရမ်လေးသည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။
တစ်ဖန် အရာဝတ္ထုတစ်ခု၏ဒြဗ်ထုသည် ပေါင် ၂ဝလေး၍ ထုထည်သည် ၈ကုဗပေရှိလျှင်
ဒြဗ်ထု= ၂ဝပေါင်၊
ထုထည်= ၈ ကုဗပေ၊
သိပ်သည်းခြင်း= ဒြဗ်ထု/ထုထည် =၂ဝ/၈ ပေါင် = ၂.၅ပေါင်ဖြစ်သည်။
အရာဝတ္ထုအမျိုးမျိုးတွင် သိပ်သည်းခြင်းအမျိုးမျိုးရှိ၏။
ရေ၏သိပ်သည်းခြင်းသည် တစ်ကုဗစင်တီမီတာလျှင် တစ်ဂရမ် ဖြစ်သည်။ ပြဒါး၏သိပ်သည်းခြင်းသည် တစ်ကုဗစင်တီမီတာ လျှင် ၁၃.၆ ဂရမ်ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့်ပြဒါးသည် ထုထည်တူညီသော ရေထက် ၁၃.၆ ဆလေးသည်။ ^[၁]

• သိပ်သည်းဆ

1. ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)