ဟိုချီမင်းမြို့
ဟိုချီမင်းစီးတီး(ဗီယက်နမ်: Thành phố Hồ Chí Minh, အတိုကောက် TP.HCM; Ho Chi Minh City) ကို ယေဘုယျအားဖြင့် ဆိုင်ဂုံ (Saigon) ဟု လူသိများသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ ၁၄ သန်းခန့်ရှိပြီး ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံးမြို့ဖြစ်သည်။ ဟိုချီမင်းမြို့၏ ပထဝီဝင်အနေအထားသည် မြစ်များနှင့် တူးမြောင်းများပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ၎င်းတို့အနက် အကြီးဆုံးမှာ ဆိုက်ဂွန်မြစ် (Saigon River) ဖြစ်သည်။ စည်ပင်သာယာအုပ်ချုပ်ရေးမြို့တစ်မြို့အနေဖြင့် ဟိုချီမင်းမြို့တွင် မြို့ပြမြို့နယ် ၁၆ ခု၊ ကျေးလက်ခရိုင် ၅ ခု နှင့် မြူနီစီပယ်မြို့ ၁ ခု ပါဝင်သည်။ ဗီယက်နမ်၏ အကြီးဆုံးဘဏ္ဍာရေးဗဟိုဌာနဖြစ်သော ဟိုချီမင်းမြို့သည် ဗီယက်နမ်ရှိ တိုင်းဒေသကြီးများနှင့် စည်ပင်သာယာအုပ်ချုပ်ရေးမြို့များအားလုံး၏ ဒေသတွင်းစုစုပေါင်းထုတ်ကုန် (Gross Regional Domestic Product) အများဆုံးဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံ၏စုစုပေါင်း GDP ၏ လေးပုံတစ်ပုံခန့်ကို ပံ့ပိုးပေးလျက်ရှိသည်။ ဟိုချီမင်းမြို့၏ မက်ထရိုပိုလစ်တန်ဧရိယာသည် အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ ပဉ္စမမြောက် အကြီးဆုံးစီးပွားရေးဒေသဖြစ်ပြီး အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ မြို့တော်များ ပြင်ပတွင် အကြီးဆုံးစီးပွားရေးဒေသလည်း ဖြစ်သည်။ သမိုင်းကြောင်းဤဒေသသည် မူလက ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး Đại Việt ၏ နမ်ကျန့် (Nam tiến) ခေါ် နယ်မြေချဲ့ထွင်ရေးမူဝါဒကြောင့် ၁၆၉၈ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်၏ ငုယင်မင်းများ (Nguyễn lords) လက်အောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ငုယင်မင်းတို့ မပျက်စီးမီကာလတွင် ၎င်းတို့၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဆိုက်ဂွန်ခံတပ် (Citadel of Saigon) ကျဆုံးပြီးနောက် ၁၈၆၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၉ ခုနှစ်အထိ ပြင်သစ်ကိုချင်ချိုင်းနား (French Cochinchina) ၏ မြို့တော်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ၁၈၈၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၀၂ ခုနှစ်အထိနှင့် ၁၉၄၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၄ ခုနှစ် ရပ်စဲချိန်အထိ ပြင်သစ်အင်ဒိုချိုင်းနား (French Indochina) ၏ မြို့တော်လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ပြင်သစ်က ဗီယက်နမ်၏ လွတ်လပ်ရေးနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို အသိအမှတ်ပြုပြီးနောက် ၁၉၄၉ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၅ ခုနှစ်အထိ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ (State of Vietnam, တောင်ဗီယက်နမ်) ၏ မြို့တော်ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၄ ခုနှစ် ပိုင်းခြားပြီးနောက် မြောက်ဗီယက်နမ်မှ သိမ်းပိုက်သည်အထိ တောင်ဗီယက်နမ်၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ မြောက်ဗီယက်နမ်သည် ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် စည်းလုံးသော ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး မြို့ကို ၎င်းတို့၏ ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ဟိုချီမင်း (Hồ Chí Minh) အမည်ဖြင့် ပြောင်းလဲခဲ့သော်လည်း ယခင်အမည် ဆိုက်ဂွန် ကို အများအားဖြင့် ပုံမှန်မဟုတ်သော အသုံးပြုမှုများတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးစွဲနေဆဲဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမှစ၍ မြို့တော်သည် လျင်မြန်သော တိုးချဲ့မှုနှင့် ခေတ်မီတိုးတက်မှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး ဗီယက်နမ်၏ စစ်ပြီးခေတ်စီးပွားရေးပြန်လည်နာလန်ထူရေးကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ကာ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေးဗဟိုဌာနအဖြစ် ပြန်လည်အသက်ဝင်လာစေရန် ကူညီပေးခဲ့သည်။ ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် စိန်ခေါ်မှုများဟိုချီမင်းမြို့သည် ဗီယက်နမ်တောင်ပိုင်းတွင်သာမက တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာအရပါ စီးပွားရေး၊ ဖျော်ဖြေရေးနှင့် ပညာရေးဗဟိုဌာနများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် ရာရှည်အစဉ်အလာရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဗီယက်နမ်တွင် အလုပ်အများဆုံး နိုင်ငံတကာသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဗဟိုချက်လည်း ဖြစ်ပြီး၊ တန်ဆွန်းညက်လေဆိပ် (Tân Sơn Nhất International Airport) သည် ဗီယက်နမ်သို့ နိုင်ငံတကာခရီးသည်ဝင်ရောက်မှု စုစုပေါင်း၏ ထက်ဝက်နီးပါးကို ကိုင်တွယ်ပြီး ဆိုက်ဂွန်ဆိပ်ကမ်း (Port of Saigon) သည် အရှေ့တောင်အာရှရှိ အလုပ်အများဆုံး ကွန်တိန်နာဆိပ်ကမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြို့တော်သည် ခရီးသွားဆွဲဆောင်ရာနေရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ သမိုင်းဝင်အထင်ကရနေရာအချို့နှင့် ခေတ်မီအထင်ကရနေရာများတွင် လွတ်လပ်ရေးနန်းတော် (Independence Palace)၊ ဘစ်တက်စ်ကို ဘဏ္ဍာရေးမျှော်စင် (Bitexco Financial Tower)၊ လန်းမတ် ၈၁ မျှော်စင် (Landmark 81 Tower)၊ စစ်ပွဲအကြွင်းအကျန်ပြတိုက် (War Remnants Museum)၊ ဘန်ထန်ဈေး (Bến Thành Market) စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ မြို့သည် လမ်းလျှောက်၍ရသော လမ်းကျဉ်းများနှင့် စည်ကားသော ညဘက်ဘဝဖြင့်လည်း လူသိများပြီး၊ ဖန်ငူလား ရပ်ကွက် (Phạm Ngũ Lão Ward) နှင့် ၎င်းရပ်ကွက်အတွင်းရှိ ဘွီဗီယန်လမ်း (Bùi Viện street) တို့မှာ ထင်ရှားသည်။ လက်ရှိတွင် ဟိုချီမင်းမြို့သည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်မြင့်တက်မှုနှင့် ရေကြီးမှုများအပြင် အများပြည်သူသုံး အခြေခံအဆောက်အအုံများအပေါ် ပြင်းထန်သော ဖိစီးမှုများကဲ့သို့သော ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
ဟိုချီမင်းစီးတီး (အင်္ဂလိပ်: Ho Chi Minh City) သည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ယခင်က ဆိုင်ဂုံမြို့ဟု ခေါ်ဝေါ်သောမြို့ဖြစ်သည်။ တစ်ချိန်က ပရေးနော်ကာဟု ခေါ်ဝေါ်ကြပြီး ခမာလူမျိုးတို့၏ ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်ခဲ့သည်။ အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်၏ အရှေ့တောင်ဘက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။ ဆိုင်ဂုံဆိုသော အမည်ဖြင့် ပြင်သစ်ကိုလိုနီ ကိုချင်ချိုင်းနား၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၅ မှ ၁၉၇၅ ခုနှစ် အထိ တောင်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်ဂုံအား အနီးရှိ ဂိုင်းဒင်းဒေသနှင့် ပေါင်းစပ်၍ ဟိုချီမင်းစီးတီးဟု အမည်ပြောင်းခဲ့သည်။ တရုတ် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းနှင့် ၃၄ မိုင်မျှသာကွာဝေး၍ ဆိုင်ဂုံမြစ် ပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတွင် အချက် အခြာ ဌာနတစ်ခုဖြစ်၍ ပြင်သစ်နိုင်ငံနှင့် အမြဲပင်ဆက်သွယ် လျက်ရှိ၏။ ပြင်သစ်တို့မသိမ်းပိုက်မီအချိန်က ဆိုင်ဂုံမှာ 'ဂိုင်ဒင်သန်' ဟု ခေါ်တွင်၍ ကိုချင်ချိုင်းနားပြည် အောက်ပိုင်းမြို့တော်ဖြစ်ခဲ့ သည်။ ၁၈၅၉ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်တို့သိမ်းယူခြင်းခံခဲ့ရ၏။ ဆိုင်ဂုံနှင့်အနီးရှိ ရှော်လွန်မြို့တို့မှာ မီးရထား၊ ဓာတ်ရထား၊ မော်တော်ကားလမ်းနှင့် တူးမြောင်းများဖြင့် ဆက်သွယ်လျက်ရှိ သဖြင့် တစ်ဆက်တည်းကဲ့သို့ပင် ဖြစ်နေ၏။ ယင်းနှစ်မြို့တွင် ဆန်စက်၊ ဆပ်ပြာစက်၊ စီးကရက်စက်ရုံ၊ သစ်စက်၊ တိုင်ယာ စက်ရုံနှင့် သစ်သီးစည်သွတ်စက်ရုံ အမြောက်အမြားရှိသည်။ ဆိုင်ဂုံမြို့သည် ခေတ်မီမြို့ကြီးတစ်မြို့ဖြစ်၍ ပြင်သစ်တို့ အခြေစိုက်ခဲ့သဖြင့် အရိပ်အာဝါသကောင်းသောလမ်းကျယ်ကြီး များနှင့် ပြင်သစ်ဆန်၍ လှပသောတိုက်တာအဆောက်အအုံကြီး များစွာရှိ၏။ ၁၉၄ဝ ပြည့်နှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၈၉,၇၅ဝ ယောက်ရှိသည့်အနက် ပြင်သစ်နှင့် ဥရောပတိုက် သားများ တစ်သောင်းကျော်ခန့်ရှိလေသည်။ အင်ဒိုချိုင်းနား၏ ထွက်ကုန်ဝင်ကုန် ထက်ဝက်ခန့်မျှကို ဆိုင်ဂွန်မြို့ဆိပ်ကမ်းမှတစ်ဆင့် သယ်ယူပို့ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ကြီးကျယ်သော ထွက်ကုန်များမှာ ဆန်စပါး၊ ကြက်ပေါင်စေး၊ ပြောင်း၊ ကျွန်းသစ်၊ သံဖြူ၊ လက်ဖက်ခြောက်၊ ငရုတ်ကောင်း နှင့် သားရေစိမ်းများဖြစ်ပြီးလျှင်၊ ဝင်ကုန်များမှာ အများအားဖြင့် ပြင်သစ်နှင့် အင်္ဂလိပ်ကုန်စည်များသာဖြစ်သော အထည်အလိပ်၊ ရေနံထွက်ပစ္စည်းများ၊ ဝါဂွမ်း၊ သံနှင့် သံမဏိစက် ကရိယာ၊ စက္ကူအစရှိသည်တို့ဖြစ်ကြ၏။ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယိုးဒယားနိုင်ငံ၊ စင်္ကာပူ၊ ဂျာဗားကျွန်းနှင့်လည်း ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်ဖောက် ကားလျက်ရှိလေသည်။[၆] ကိုးကား
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Portal di Ensiklopedia Dunia
