အီမိုဂျီ

ဤဆောင်းပါးတွင် အထူးသီးသန့် အက္ခရာများ ပါဝင်သည်။ သင့်တော်သော ပုံဖော်တင်ဆက်သည့် ထောက်ကူစနစ် မရှိပါက သင်သည် မေးခွန်းသင်္ကေတ၊ လေးထောင့်ကွက် (သို့) အခြားသင်္ကေတများကို တွေ့မြင်နေနိုင်သည်။

အီမိုဂျီ (အင်္ဂလိပ်: Emoji^[၁]) ဆိုသည်မှာ ယနေ့ကာလတွင် ကမ္ဘာတဝှမ်းမှ အင်တာနက်အသုံးပြုသူများ၊ မိုဘိုင်းဖုန်းအသုံးပြု‌နေသူများ‌ နေ့စဉ်အသုံးပြု‌နေသည့် ဒီဂျစ်တယ် အရုပ်စာ‌လေးများကို ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ မျက်ရည်ထွက်‌လောက်‌အောင်ရယ်‌နေသည့် မျက်နှာပုံ‌လေးအပါအဝင် တစ်စုံတစ်ဦး၏ စိတ်ခံစားမှုများကို ကိုယ်စားပြု‌ဖော်ပြ‌ပေးရသည့် ဒီဂျစ်တယ်ရုပ်ပုံ‌လေးများကို သတိထားမိပါလိမ့်မည်။ ထိုစိတ်ခံစားမှု‌ဖော်‌ဆောင်သည့် အရုပ်‌လေးများကို အီမိုဂျီ ဟုခေါ်ဆိုသည်။

“အီမိုဂျီ (emoji)” ဆို‌သော စကားလုံးသည် ဂျပန်ဘာသာစကားမှ ဆင်းသက်လာ‌သော စကားလုံးတစ်လုံးဖြစ်သည်။ ဂျပန်‌ဝေါဟာရကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားက တိုက်ရိုက်‌မွေးစားခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ ဂျပန်ဘာသာစကားအရ အီမိုဂျီ (Emoji)တွင် ပါဝင်သည့် ‘e’ သည် ‘အရုပ်၊ ရုပ်ပုံ’ ကိုခေါ်ဆိုသော စကားလုံးဖြစ်သည်။ ‘moji’ သည် ‘စရိုက်လက္ခဏာ’ကိုခေါ်ဆိုသော စကားလုံးဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်ခု‌ပေါင်းစည်းခြင်းဖြင့် ဂျပန်‌ဝေါဟာရ အီမိုဂျီ (emoji) ဖြစ်‌ပေါ်လာသည်။ ဘာသာပြန်ခြင်းအားဖြင့် “စရိုက်လက္ခဏာကိုဖော်ပြသော ရုပ်ပုံ” ဟု‌ ခေါ်ဆိုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

စာ‌ရေးသူအနေဖြင့် “လူတစ်ဦး၏ ခံစားချက်များကို ကိုယ်စား‌ဖော်ပြ‌ပေးသည့် ပျော်ရွှင်ကြည်နူးဖွယ်ရာ ဒီဂျစ်တယ်ရုပ်ပုံများ” ဟု ဖွင့်ဆိုရှင်းလင်းလိုသည်။ မြန်မာအသုံးအနှုန်းအတွက် ဂျပန်နှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားများမှ တိုက်ရိုက်‌မွေးစားခြင်းအားဖြင့် “အီမိုဂျီ” ဟုသာ သုံးနှုန်းလိုသည်။ ကမ္ဘာနှင့်အဝန်း နေ့စဉ်သုံးစွဲ‌နေသည့် ဝေါဟာရတစ်ခုကို အသံထွက်အားဖြင့် တူညီသည့်စံနှုန်းတစ်ခု ထား‌စေချင်ပါသည်။ ထို့‌ကြောင့် အသံဖလှယ်ခြင်းအားဖြင့် တိုက်ရိုက်‌မွေးစားလိုခြင်းဖြစ်သည်။ ‘ အီ, မို, ဂျီ ’ ဟု အသံထွက်ခြင်းအားဖြင့် ဂျပန်‌သော်လည်း‌ကောင်း၊ အင်္ဂလိပ်‌သော်လည်း‌ကောင်း၊ မြန်မာ‌သော်လည်း‌ကောင်း အရေးဘာသာစကားတွင်သာ ကွဲလွဲ‌စေခါမူ ‘လူတစ်ဦး၏ ခံစားချက်များကို ကိုယ်စား‌ဖော်ပြ‌ပေးသည့် ပျော်ရွှင်ကြည်နူးဖွယ်ရာ ဒီဂျစ်တယ်ရုပ်ပုံများ’ ကို ဆိုလို‌ကြောင်း၊ ပြောလိုကြောင်း သိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အီမိုဂျီ သည် emotion icon, emoticon တို့နှင့် ဆင်တူသည်ဟုထင်ရသော်လည်း သဘာဝအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသွင်အပြင်လက္ခဏာအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသုံးပြုသည့် ပုံသဏ္ဌာန်အားဖြင့်လည်းကောင်း မတူညီကြပေ။ တူညီသည်ဟု ထင်ရသည်သာရှိသည်။ အီမိုဂျီ တွင် အမျိုးအစားများစွာရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ မျက်နှာအမူအရာများကို‌ဖော်ပြ‌သော အီမိုဂျီ၊ နေရာ‌ဒေသကို‌ဖော်ပြ‌သော အီမိုဂျီ၊ ရာသီဥတုအခြေအနေကိုဖော်ပြသော အီမိုဂျီ၊ တိရစ္ဆာန်များကို‌ဖော်ပြ‌သော အီမိုဂျီ နှင့် အရာဝတ္ထုများကို‌ဖော်ပြ‌သော အီမိုဂျီ စသဖြင့် အီမိုဂျီပေါင်း မြောက်မြားစွာရှိသည်။ ထို့အပြင် စီးပွား‌ရေးလုပ်ငန်း၊ ဂျပန်ရိုးရာယဉ်‌ကျေးမှု အစရှိသည့် သီးခြားနယ်ပယ်များအတွက် ဖန်တီးထားသည့် အီမိုဂျီများစွာလည်း ရှိသည်။

အီမိုဂျီများကို ဂျပန်မိုဘိုင်းဖုန်းကုမ္ပဏီများဖြစ်သည့် NTT DoCoMo, au, SoftBank တို့က ကနဦး စတင်သုံးစွဲခဲ့သည်။ ပထမဦးဆုံး အီမိုဂျီကို ၁၉၉၈ နှင့် ၁၉၉၉ ခုနှစ်ဝန်းကျင်တွင် Shigetaka Kurita က စတင်ဖန်တီးခဲ့သည်။^{[၂][၃][၄]} NTT DoCoMo ၏ iMode Mobile အင်တာနက်‌ပေါ်တွင် အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖန်တီးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ရာသီဥတုအခြေအနေများကို‌ဖော်ပြသည့် စိတ်ခံစားမှုရုပ်ပုံငယ်များကို ဖန်တီးနိုင်ရန် Kurita က ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Apple, Android. Windows တို့က အသုံးပြုခဲ့သည်။^{[၅][၆][၇]} အီမိုဂျီများကို ယူနီကုတ်စံနှုန်းအဖြစ်လည်း ယူနီကုတ်ကွန်ဆိုဒီယမ်က သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။^{[၈][၉][၁၀][၁၁]}

အောက်စဖို့ အဘိဓာန်က အီမိုဂျီ (Emoji) ပုံစာလုံး‌တစ်ခုဖြစ်သော ယူနီကုဒ်- U+1F602 😂 မျက်ရည်ထွက်၍ ရယ်မောနေသည့် မျက်နှာ^[၁၂] ပုံ စာလုံးအား “၂ဝ၁၅ ခုနှစ်၏ ဝေါဟာရ ” ‌အဖြစ် သတ်မှတ်‌ကြောင်း ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့က‌ ကြေညာခဲ့သည်။^{[၁၃][၁၄]} ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်‌နောက်ပိုင်းကတည်းက အီမိုဂျီကို စတင်အသုံးပြုခဲ့ကြ‌သော်လည်း ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်အတွင်း အီမိုဂျီ အသုံးပြုမှုသည် ကမ္ဘာနှင့်အဝန်းတွင် ပမာဏပိုမြင့်မားလာခဲ့သည်။^[၁၅] ထို့‌ကြောင့် အီမိုဂျီကို အောက်စဖို့ အဘိဓာန်က ရွေးချယ်ရခြင်းဖြစ်‌ကြောင်း ထုတ်‌ဖော်‌ပြောကြားခဲ့သည်။^[၁၆]

ဆိုနီအန်နီ‌မေးရှင်းကုမ္ပဏီကလည်း အီမိုဂျီများကိုအသုံးပြုပြီး အန်နီ‌မေးရှင်းရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားရိုက်ကူးသွားမည်ဟု ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။^{[၁၇][၁၈]}

ဤ ကွန်ပျူတာနည်းပညာ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ ရှု ပြော ပြင်