နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေမြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေသည် နိုင်ငံရေးစနစ် ပြောင်းလဲမှုများနှင့်အတူ ပြောင်းလဲတိုးတက်လာခဲ့သော ဥပဒေတစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံရေးပါတီများ တရားဝင်ရပ်တည်ခွင့်၊ ရွေးကောက်ပွဲများတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်တို့ကို ထိန်းညှိပေးသည့် ဤဥပဒေ၏ သမိုင်းကြောင်းကို အောက်ပါအတိုင်း လေ့လာနိုင်ပါသည်။
၁၉၈၈ ခုနှစ် မတိုင်မီကာလ၁၉၈၈ ခုနှစ် မတိုင်မီကာလတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် တစ်ပါတီစနစ် (မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ) ကို ကျင့်သုံးခဲ့သောကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေသည် လက်ရှိကဲ့သို့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မရှိခဲ့ပါ။ ထိုစဉ်က နိုင်ငံရေးပါတီများ တည်ထောင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ လှုပ်ရှားခွင့် မရှိခဲ့ပေ။ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ၁၉၈၈ ခုနှစ် အရေးအခင်းအပြီးတွင် တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ (နဝတ) အမည်ဖြင့် အာဏာရယူခဲ့ပြီး ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲအတွက် ၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤဥပဒေသည် ပါတီများအား တရားဝင် မှတ်ပုံတင်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပေးခဲ့သည်။ သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို နဝတက အသိအမှတ်မပြုခဲ့ပေ။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို အတည်ပြုပြီးနောက် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်သို့ ကူးပြောင်းရန် ရည်ရွယ်၍ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲအတွက် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်၊ မတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥပဒေနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ အသစ်ကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤဥပဒေသည် ပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ပါတီဝင်အင်အား၊ ရန်ပုံငွေ စသည်တို့ကို တင်းကျပ်စွာ သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး၊ ပါတီများအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ဥပဒေဘောင်အတွင်းမှ ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤဥပဒေအရ ပါတီများစွာ မှတ်ပုံတင်ခဲ့ကြပြီး ၂၀၁၀ နှင့် ၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဥပဒေပြင်ဆင်ချက်များ၂၀၁၀ ဥပဒေတွင် ပါတီများအတွက် တင်းကျပ်သော ကန့်သတ်ချက်အချို့ ပါဝင်ခဲ့ရာ၊ အထူးသဖြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ကဲ့သို့သော ပါတီများအတွက် အခက်အခဲများ ရှိခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီတွင် NLD ပါတီ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရောက်နိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤပြင်ဆင်ချက်များကြောင့် NLD ပါတီသည် ၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခဲ့ပြီး အောင်ပွဲများ ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေအသစ်ကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤဥပဒေအသစ်သည် ယခင်ဥပဒေများထက် ပိုမိုတင်းကျပ်သော စည်းကမ်းချက်များ၊ ပါတီဝင်အင်အားနှင့် ရုံးခန်းတည်ရှိမှုဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကို ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဤဥပဒေအရ လက်ရှိမှတ်ပုံတင်ထားပြီးသော နိုင်ငံရေးပါတီများသည် သတ်မှတ်ထားသော ကာလအတွင်း ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ခြင်းမပြုသော သို့မဟုတ် သတ်မှတ်ချက်များနှင့် မကိုက်ညီသော ပါတီများကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ ဤဥပဒေသည် လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲများအတွက် နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ ရပ်တည်မှုကို သိသိသာသာ ပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းခြင်းနိုင်ငံရေးပါတီအချို့အပေါ်သက်ရောက်မှုအာဏာရအစိုးရနှင့်ညှိနှိုင်းဆွေနွေးကြခြင်းဥပဒေကိုပြန်လည်ပြင်ဆင်ခြင်းနိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေအား နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်မှ နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး အတည်ပြု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ မူလက ပြဋ္ဌာန်းထားသော နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေပါ အချက်သုံးချက်ကို ပြင်ဆင်ထားသည်။ ထို့ပြင်ဆင်ချက်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
ဥပဒေပြင်ဆင်ပြီးနောက်အကျိုးသက်ရောက်မှုအမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် အနေဖြင့် မကြာမီကျင်းပမည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ အမီ ပါတီမှတ်ပုံတင်ပြီး ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲသို့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မည်ဖြစ်သော်လည်း အဆိုပါကိစ္စရပ်ကို နိုင်ငံရေးပါတီမှတ်ပုံတင် ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကို အတည်ပြု ပြီးနောက်မှသာ အစည်းအဝေးခေါ်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချမည် ဖြစ်ကြောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် က ပြောဆိုထားကြောင်း Weekly Eleven News Journal တွင် ဖော်ပြထားသည်။ [၂] ကိုးကား
|
Portal di Ensiklopedia Dunia
