Prèmi Nobel de QuimiaLa lista çai jos compren totes los laureats del Prèmi Nobel de Quimia de 1901 fins a l'ora d'ara. 
Ans 1900pels servicis extraordinaris qu'a rendut amb las descobèrtas de las leis de la dinamica quimica e de la pression osmotica de las solucions pels servicis extraordinaris qu'a rendut per sos trabalhs sus la sintèsi dels idrats de carbòni e de las purinas pels servicis extraordinaris renduts a l'avançament de la quimia per sa teoria de la dissociacion de las electrolitas en reconeissença de la descobèrta dins l'aire d'elements gasoses inèrtes, e de la determinacion de lor posicion dins la taula periodica pels servicis renduts a l'avançament de la quimia organica e industriala, gràcias a sos trabalhs suls colorants organics e los compausats idroaromatics en reconeissença dels grands servicis qu'a rendut per la descobèrta del fluòr e de sas proprietats, e per aver mes a disposicion de la sciéncia lo forn electric que pòrta son nom per sas recèrcas en bioquimia e la descobèrta de la fermentacion en l'abséncia de cellulas per sas recèrcas sus la desintegracion dels elements e la quimia de las substàncias radioactivas en reconeissença de sos trabalhs sus la catalisi e per sas recèrcas suls principis fondamentals que govèrnan los equilibris quimics e las velocitats de reaccion Ans 1910en reconeissença dels servicis renduts a la quimia organica e a l'industria quimica per sos trabalhs de pionièr dins lo domeni dels compausats aliciclics pels servicis renduts a l'avançament de la quimia per sa descobèrta dels elements radi e polòni, per aver isolat lo radi e estudiat la natura e los compausats d'aqueste element remirable ¹ per sa descobèrta del reactiu dich de Grignard, lo qual a permés de complir de grands progrèsses en quimia organica sas darrièras annadas per sos trabalhs sus las ligasons dels atòms dins las moleculas, gràcias als quals a portat un esclairatge novèl sus d'estudis anteriors e dobèrt de domenis novèls de recèrca, tot particularament en quimia minerala en reconeissença de sas determinacions precisas dels peses atomics d'un grand nombre d'elements quimics per sas recèrcas suls pigments de las plantas e especialament sus la clorofilla per la sintèsi de l'ammoniac a partir de sos elements
Ans 1920en reconeissença de sos trabalhs en termoquimia per sas contribucions a sas coneissenças de la quimia de las substàncias radioactivas, e per sas recèrcas sus la natura dels isotòps per sas descobèrtas gràcias a l'espectromètre de massa, d'un grand nombre d'isotòps non radioactius, e mai per l'enonciat de la règla dels entièrs per las massas atomicas per son invencion del metòde de microanalisi de las substàncias organicas
per sa demostracion de la natura eterogenèa de las solucions colloïdalas e pels metòdes qu'a utilizat, los quals son venguts d'un interès fondamental dins la quimia colloïdala modèrna per sos trabalhs suls sistèmas dispersats per sas recèrcas sus la constitucion dels acids binaris e de las substàncias aparentadas pels servicis renduts per sas recèrcas sus la constitucion dels esteròls e lors relacions amb las vitaminas per lors trabalhs sus la fermentacion dels sucres e los enzims qu'i participan Ans 1930per sos trabalhs sus la constitucion de l'emina e de la clorofilla e especialament per la sintèsi de l'emina en reconeissença de lor contribucion dins la descobèrta e lo desvolopament dels metòdes quimics jos nauta pression per sas descobèrtas e trabalhs dins lo domeni de la quimia de las superfícias
per sa descobèrta de l'idrogèn pesuc en reconeissença de lors sintèsis d'elements radioactius novèls per sas contribucions a la coneissença de l’estructura moleculara gràcias a sas recèrcas suls moments dipolars e sus la difraccion X e electronica dels gases ¹ per sas recèrcas suls glucids e la vitamina C per sos trabalhs suls carotenoïdes e las vitaminas ¹ per sos trabalhs sus las ormonas sexualas Ans 1940per sos trabalhs sus l'utilizacion dels isotòps coma traçaires dins l'estudi dels procèssus quimics per sa descobèrta de la fission dels nuclèus pesucs per sas recèrcas e sas invencions en quimia agricòla e alimentària, e especialament per son metòde de conservacion del ferratge ¹ per la descobèrta de la cristallizacion dels enzims per sas recèrcas sus las substàncias vegetalas d'importància biologica, particularament los alcaloïdes per sas recèrcas sus l'analisi per electroforèsi e adsorpcion, e en particular per sas descobèrtas de la natura complèxa de las seroproteïnas per sas contribucions a la termodinamica quimica, e en particular per aver estudiat las proprietats dels còrses a temperatura fòrça bassa Ans 1950per aver descobèrt e desvolopat la sintèsi dienica per lors descobèrtas dins la quimia dels elements transuranians per lor invencion de la cromatografia de partiment per sas descobèrtas dins lo domeni de la quimia macromoleculara per sas recèrcas sus la natura de la ligason quimica e lors aplicacions a la determinacion de l’estructura de substàncias complèxas per sas recèrcas suls compausats sofrats d'importància biologica e particularament per la primièra sintèsi d'una ormona polipeptidica per lors recèrcas suls mecanismes de las reaccions quimicas per sos trabalhs sus las nucleotids e las coenzims nucleotidics per son trabalh sus l’estructura de las proteïnas, especialament la de l'insulina per la descobèrta e lo desvolopament del metòde d'analisi polarografic Ans 1960per son metòde de datacion al carbòni 14 utilizable en arqueologia, geofisica, e dins d'autres domeni de la sciéncia per sos trabalhs sus l'assimilacion del dioxide de carbòni sus las plantas per lors trabalhs sus l’estructura de las proteïnas globularas per lors descobèrtas dins lo domeni de la quimia e de la tecnologia dels nauts polimèrs per la determinacion per la tecnica de la cristallografia de rais X de l’estructura d'importantas substàncias biologicas. per sas realizacions remirablas dins l'art de la sintèsi organica per son trabalh fondamental concernent las ligasons quimicas e l’estructura electronica de las moleculas pel metòde de las orbitalas molecularas per lors estudis de las reaccions quimicas extrèmament rapidas efectuadas en perturbant l'equilibri amb l'ajuda d'impulsions d'energia cortetas per la descobèrta de las relacions recipròcas que pòrta son nom e que son fondamentalas dins la termodinamica dels procèssus irreversibles per lor contribucion al desvolopament del concèpte de conformacion e son aplicacion en quimia Ans 1970per la descobèrta dels nucleotids-sucres e de lor ròtle dins la biosintèsi dels idrats de carbònis per sas contribucions a la coneissença de l’estructura electronica e de la geometria de las moleculas, e en particular dels radicals liures ¹ per sos trabalhs sus la ribonucleasa, e especialament los que concernisson la relacion entre la sequéncia dels acids aminats e la conformacion biologicament activa per lors trabalhs de pionièrs, realizats independentament, suls compausats organometallics apelats compausats sandwich per sos trabalhs teorics e experimentals dins lo domeni de la quimia fisica macromoleculara ¹ per sos trabalhs sus l'estereoquimia de las reaccions enzimaticas per sos trabalhs sus l’estructura dels borans, qu'an portat un esclairatge novèl sus la ligason quimica per sa contribucion a la termodinamica del non-equilibri, e mai particularament per la formulacion de la teoria de las estructuras dissipativas per sa contribucion a la compreneson del transferiment de l'energia biologica per la teoria quimiosmotica pels progrèsses aportats, per lors trabalhs respectius, suls compausats del bòr e del fosfòr, als metòdes de la sintèsi organica Ans 1980¹ per sos estudis fondamentals de la bioquimia dels acids nucleïcs, e en particular de l'ADN recombinant per lors teorias, desvolopadas caduna separadament, sul cors de las reaccions quimicas per aver desvolopat la microscopia electronica cristallografica e per aver determinat l’estructura dels complèxes acids-nucleïcs proteïnas biologicament importants per sos trabalhs suls mecanismes de las reaccions per transferiment d'electrons, en particular dins los complèxes metallics per son desvolopament de la metodologia de la sintèsi quimica sus matritz solida per lors realizacions remirablas dins la mesa al punt de metòdes dirèctes de determinacion de las estructuras cristallinas per lors contribucions a la dinamica dels procèssus quimics elementaris per l'elaboracion e l'utilizacion de molecula exercent, del fach de lors estructuras, d'interaccions nautament selectivas per la determinacion de l’estructura tridimensionala d'un site de la reaccion fotosintetica per la descobèrta de las proprietats cataliticas de l'acid ribonucleïc Ans 1990pel desvolopament de la teoria e de la metodologia de la sintèsi organica per sas contribucions al desvolopament de l'espectrometria de ressonància magnetica nucleara a nauta resolucion per sas contribucions a la teoria de las reaccions per transferiment d'electrons dins los sistèmas quimics ¹ per son invencion de la reaccion en cadena implicant l'ADN polimerasa per sas contribucions a la quimia de las carbocacions
per lors trabalhs sus la quimia de l'atmosfèra, particularament en çò que concernís la formacion e la descomposicion de l'ozòn per lor descobèrta de las fullerènas ¹per lor elucidacion del mecanisme enzimatic de la sintèsi de l'adenosina trifosfat ¹per sa teoria de las foncions de densitat per sos estudis dels estats de transicion de las reaccions quimicas, en utilizant l'espectroscopia de femtosegonda Ans 2000per la descobèrta e lo desvolopament de polimèrs conductors ¹per lors trabalhs sus las reaccions d'idrogenacion amb catalisi quirala ¹per lor desvolopament dels metòdes de desorpcion per ionizacion doça per d'analisis de macromoleculas biologicas per espectrometria de massa ¹per la descobèrta de las aqüaporinas dins las membranas cellularas per lors trabalhs sus la degradacion de las proteïnas contrarotlada per l'ubiquitina per lors trabalhs sul desvolopament del metòde de la metatèsi en sintèsi organica
Ans 2010
ReferénciasLigam extèrne |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Portal di Ensiklopedia Dunia
