ਜਨਾ ਰੰਜਨੀ
ਜਨਾ ਰੰਜਨੀ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ) ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ੰਕਰਾਭਰਣਮ ਦਾ ਇੱਕ ਜਨਯ ਰਾਗ ਹੈ, ਜੋ 72 ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 29ਵਾਂ ਹੈ। ਰਾਗ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਅਨੰਦ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਜਨ-ਲੋਕ ਅਤੇ ਰੰਜਨੀ-ਰਸਿਕਾ (ਦਰਸ਼ਕਾਂ) ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਆਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਨਇਹ ਇੱਕ ਵਕ੍ਰ-ਸੰਪੂਰਨਾ-ਔਡਵ ਰਾਗਮ ਹੈ ਭਾਵ ਇਸ ਦੇ ਅਰੋਹ (ਚਡ਼੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਸੁਰ ਇੱਕ ਜ਼ਿਗ-ਜ਼ੈਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਵਰੋਹ (ਉਤਰਨ ਵਾਲੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਵਿੰਚ ਪੰਜ ਸੁਰ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਅਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈਃ [1] ਅਰੋਹਣਃਸ ਰੇ2 ਗ3 ਮ1 ਪ ਧ2 ਪ ਨੀ3 ਸੰ [a] ਅਵਰੋਹਣਃਸੰ ਪ ਮ1 ਰੇ2 ਸ [b] ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ
ਸਬੰਧਤ ਰਾਗਇਹ ਭਾਗ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਨਾ ਰੰਜਨੀ ਪੂਰਨਚੰਦਰਿਕਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਮਿਲਦੀ ਜੁਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਗਾਂ ਨੂੰ ਜੁਡ਼ਵਾਂ ਰਾਗਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਸੰਗਤੀ ਅਤੇ ਪਿਡ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਨੋਟਸ
|
Portal di Ensiklopedia Dunia