ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਸ ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਸ (ਫਰਾਂਜ਼ ਯੁਰੀ ਬੋਸ) ਇੱਕ ਜਰਮਨ- ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪੱਥ ਪ੍ਰਦਸ਼ਕ ਸੀ। ਜਿਸਨੂੰ "ਅਮਰੀਕਨ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ"ਦਾ ਪਿਤਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਅਤੇ 1881 ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ 'ਡਾਕਟਰੇਟ' ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਆ ਗਿਆ। ਜੀਵਨਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਸ ਦਾ ਜਨਮ 9 ਜੁਲਾਈ 1858 ਵਿੱਚ, ਮਿੰਡਨ ਵੈਸਟਫਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਉਹਨਾ ਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪਸੰਦ ਇਨਸਾਨ ਸਨ। ਉਹਨਾ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪਤਨੀਆਂ ਸਨ, ਇੱਕ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਂ 'ਮੈਰੀਕਰੇਕੋਵਿਜ਼ਰ ਬੋਸ', ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਂ 'ਹੇਲਨ ਬੋਸ ਯੈਮਪਲੋਸਕੀ' ਸੀ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਂ ਪਛਾਣ ਸਕਿਆ। ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ "ਜਰਮਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ" ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ। ਉਹਨਾ ਦੀ ਮੌਤ 21 ਦਸੰਬਰ 1942 ਵਿੱਚ 'ਨਿਊਯਾਰਕ' ਵਿਖੇ ਹੋਈ। ਸਿੱਖਿਆਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ "ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਕਿਅਲ" ਤੋਂ 'ਫਿਜਿਕਸ' ਵਿੱਚ "ਪੀ.ਐੱਚ.ਡੀ." ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮਾਨਵਵਿਗਿਆਨੀ ਵਜੋਂ ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਆਸ ਦੇ ਕੰਮ ਬਾਰੇ[1]ਫਰਾਂਜ਼ ਯੂਰੀ ਬੋਆਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪਿਤਾਮਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੋਆਸ ਯਹੂਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਸੀ (ਹਾਲਾਂਕਿ ਧਾਰਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਲਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਨਹੀਂ)। ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਹੋਏ, ਬੋਆਸ ਨੂੰ ਦੋ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਬੌਧਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ, Naturwissenschafpen (ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ) ਅਤੇ Geisteswissenschaftenq (ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਗਿਆਨ) ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਬੋਆਸ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਇਆ, ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭੂਗੋਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ। 1896 ਵਿੱਚ, ਬੋਆਸ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ (ਲੀਰੋਨ, 2003)ਚਲੇ ਗਏ । ਬੋਆਸ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸਾਇਦ ਵਿਕਸਤ ਹੋਣ ਲਈ ਸਹੀ ਸੇਧ ਨਾ ਮਿਲਦੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਬੋਆਸ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਨਿਰੀਖਣ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ, ਜੋ ਮੈਥਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਟਾਈਲਰ ਵਰਗੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਸੀ। ਬੋਆਸ ਨੇ ਮੂਲ ਅਮਰੀਕੀ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲ ਬਿਤਾਏ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ, ਕਲਾ, ਨ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ। ਬੋਆਸ ਦੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਮੂਲ ਸਭਿੱਆਚਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਝ-ਬੂਝ ਬਾਰੇ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਇਆ | ਇਸ ਲਈ ਟਾਈਲਰ ਦੇ ਉਲਟ, ਬੋਆਸ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ "ਪੱਛਮੀ" ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦੇ ਨਾਲ ਘਟੀਆ ਪੜਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। (ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਅਸ, 2017) ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਬੋਆਸ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੋਆਸ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਬਾਰੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਸੀ ਜੋ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠਲੇ ਰੂਪਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰਾਂ ਤੱਕ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਸਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਕਾਸਵਾਦੀ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਕਾਸ ਸੀ। ਬੋਆਸ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਉਹਨਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨੇੜਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਬੋਆਸ ਲਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਕਾਸ ਸੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਸੀ (ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਅਸ, 2017)। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੋਆਸ ਯੁੱਗ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਸਲਵਾਦ (ਲੀਰੋਨ, 2003) ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧੀ ਸੀ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਸਲਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਕਿ ਨਸਲ ਇੱਕ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖ ਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਹਾਰ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਸੀ।19ਵੀਂ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਸਲਵਾਦ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਰਥਕ ਸਨ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਤੱਕ (Dikötter, 1992)। ਬੋਆਸ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੋਪੜੀਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬੌਧਿਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਟੇ ਕੱਢਣ ਲਈ ਇਸ ਸੂਚਨਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਬੋਆਸ ਨੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿੰਜਰ ਸਰੀਰ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਅਤੇ ਆਕਾਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੋਆਸ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਕਾਊਂਟ ਨਾਂਵ, ਜਾਂ ਇੱਕਵਚਨ ਅਤੇ ਬਹੁਵਚਨ ਦੋਨਾਂ ਰੂਪਾਂ ਵਾਲੇ ਨਾਂਵ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਬੋਆਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਇੱਕ ਅਮੂਰਤ ਵਿਚਾਰ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸੁੰਦਰਤਾ, ਗਿਆਨ ਜਾਂ ਪਿਆਰ ਵਾਂਗ ਗਿਣਨਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਬੋਆਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਈ "ਸਭਿਆਚਾਰ" ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ, ਅਭਿਆਸਾਂ, ਆਦਿ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਫ੍ਰਾਂਜ਼ ਬੋਆਸ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਾਪੇਖਵਾਦ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦੇ ਵੀ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਹਾਂ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਾਪੇਖਵਾਦ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚੇ ਜਾਂ ਨੀਵੇਂ, ਬਿਹਤਰ ਜਾਂ ਮਾੜੇ, ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਾਪੇਖਤਾਵਾਦੀ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਾਪੇਖਤਾਵਾਦੀ ਲਈ, ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਦਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਨਾ ਕਿ ਹੋਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਹਜ ਜਾਂ ਨੈਤਿਕ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨਾ। (ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸਾਪੇਖਤਾਵਾਦ ਭਾਵੇਂ ਇੱਕ ਦੋ ਧਾਰੀ ਤਲਵਾਰ ਸੀ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਇਸ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਨਸਲੀ ਕੇਂਦਰਵਾਦ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਭਿਆਸ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੂਜੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਸਿਰਫ਼ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਾਪੇਖਤਾਵਾਦੀ ਇਹ ਮੰਨਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰੈਕਟਿਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚੈਟਲ ਗੁਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਕਾਲੀ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੇ ਨੈਤਿਕ ਅਨੁਭਵਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ)। ਫ੍ਰਾਂਜ਼ ਬੋਆਸ ਦਾ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ 'ਤੇ ਅਸਾਧਾਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਬਲਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜੋ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਪੰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਕਾਦਮਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ। ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਕਰੋਬਰ, ਰੂਥ ਬੈਨੇਡਿਕਟ, ਐਡਵਰਡ ਸਪੀਰ, ਅਤੇ ਮਾਰਗਰੇਟ ਮੀਡ ਬੋਆਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਸਨ। ਰਚਨਾਵਾਂਬੋਸ ਦੀਆਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ,
ਹਵਾਲੇ
 ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ Franz Boas ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੀਡੀਆ ਹੈ।  ਵਿਕੀਕੁਓਟ ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਓਟੇਸ਼ਨਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।  ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਉੱਤੇ ਇਸ ਲੇਖਕ ਦੀਆਂ ਜਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਲਿਖਤਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ: ਫਰਾਂਜ਼ ਬੋਸ |
Portal di Ensiklopedia Dunia
