ਭਾਰਤੀ ਮਹਾਂਕਾਵਿ

ਭਾਰਤੀ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਕਾਵਿ, ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਅਤ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਕਾਵਿ ਹੈ, ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਵਿਆ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:काव्य, IAST: ਕਾਵਿਆ, ਤਾਮਿਲ ਭਾਸ਼ਾ: காப்பியம், ਕਾਪੀਯਮ) ਰਾਮਾਯਣ ਅਤੇ ਮਹਾਭਾਰਤ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਰਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਤਮਿਤ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਪੰਜਵਾਂ ਮਹਾਨ ਐਂਪਿਕਸ ਆਫ਼ ਤਮਿਲ ਲਿਟਰੇਚਰ ਅਤੇ ਸੰਗਮ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਚੀਆਂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਕਵੀ ਹਨ।^[1]

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਇਤਹਾਸ ਵਿੱਚ ਰਾਮਾਯਣ ਅਤੇ ਮਹਾਭਾਰਤ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਕਾਵਯ ("ਮਹਾਨ ਰਚਨਾ") ਕਿਹਾ ਹੈ।  ਇਸ਼ਟ-ਪੂਜਾ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਪਹਿਲੂ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਪਰੰਪਰਾ ਵੱਲ ਵੀ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਦੇਵੀਆਂ ਦੇ ਕਵਿਤਾ-ਸਰੂਪ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਅਥ੍ਰਵ ਵੇਦ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ^[2] ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚੌਥਾ ਵੇਦ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।^[3]

• Arthur Anthony Macdonell (1900). "The epics" . A History of Sanskrit Literature. New York: D. Appleton and company.
• Oliver Fallon (2009). "Introduction". Bhatti’s Poem: The Death of Rávana (Bhaṭṭikāvya). New York: New York University Press, Clay Sanskrit Library.