ਮਕਰਾਨ

ਮਕਰਾਨ (ਫ਼ਾਰਸੀ: مکران‎, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Makran) ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੀਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਨਾਲ ਲੱਗਿਆ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਕ, ਅਰਧ-ਰੇਗਿਸਤਾਨੀ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਉਪਮਹਾਂਦੀਪ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਸਤਾ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਪਾਸਿਓਂ ਕਈ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰੀ, ਖੋਜਯਾਤਰੀ, ਵਪਾਰੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਸਨ। 

ਮਕਰਾਨ ਦਾ ਕੰਢੇ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਮੈਦਾਨੀ ਹੈ ਪਰ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਹੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਪਹਾੜ ਹਨ। ਮਕਰਾਨ ਦੇ 1,000 ਕਿਮੀ ਲੰਬੇ ਤਟ ਵਿੱਚੋਂ 750 ਕਿਮੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੀਂਹ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮਾਹੌਲ ਖੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇੱਥੇ ਆਬਾਦੀ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਕੁੱਝ ਬੰਦਰਗਾਹੀ ਬਸਤੀਆਂ-ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗਵਾਦਰ, ਗਵਾਤਰ, ਚਾਬਹਾਰ, ਜਿਵਾਨੀ, ਪਸਨੀ ਅਤੇ ਓਰਮਾਰਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਮਕਰਾਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਅਸਤੋਲਾ ਹੈ (ਇਸ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ)।