ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ

ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ
ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ
ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ
ਜਨਮ	23 ਸਤੰਬਰ 1597; ਕਸ਼ਮੀਰ, ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ
ਮੌਤ	ਅੰ. 1603 (aged 5); ਅਲਾਹਾਬਾਦ, ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ
ਰਾਜਵੰਸ਼	ਤਿਮੁਰਿਦ ਵੰਸ਼
ਪਿਤਾ	ਜਹਾਂਗੀਰ
ਮਾਤਾ	ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ
ਧਰਮ	ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮ

ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ (Persian: لذت النسا, lit. 'ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ') (23 ਸਤੰਬਰ 1597 – ਅੰ. 1603) ਇੱਕ ਮੁਗਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂਗੀਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਰਾਠੌਰ ਪਤਨੀ ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਭੈਣ ਵੀ ਸੀ।

ਜੀਵਨ

23 ਸਤੰਬਰ 1597 ਨੂੰ ਜਨਮੀ, ਲੁਜ਼ਤ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਲੀਮ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਹਾਂਗੀਰ) ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਧੀ ਸੀ।^[1]^[2] ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਰਾਠੌਰ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ, ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ (ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਿਲਕੀਸ ਮਕਾਨੀ), ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਰਾਜਾ ਉਦੈ ਸਿੰਘ ਰਾਠੌਰ ਦੀ ਦਸਵੀਂ ਧੀ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਅਕਬਰ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਦਲ ਦੀ ਲਾਹੌਰ ਵੱਲ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ।^[1]

ਉਸਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸਨ, ਬੇਗਮ ਸੁਲਤਾਨ, ਜੋ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਰ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਖੁਰਮ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠਾ ਸੀ।

ਮੌਤ

ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਦੀ ਮੌਤ 5 ਸਾਲ (ਅੰ. 1603) ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ ਸੀ।^[2]

ਵੰਸ਼

ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ

8. ਨਸੀਰ-ਉਦ-ਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਹੁਮਾਯੂੰ, ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ^[8]

4. ਜਲਾਲ-ਉਦ-ਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਅਕਬਰ, ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ^[4]

9. ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੋ ਬੇਗਮ^[8]

2. ਨੂਰ-ਉਦ-ਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਜਹਾਂਗੀਰ, ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ^[3]

10. ਭਰਮਲ, ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ]^[9]

5. ਮਰੀਅਮ-ਉਜ਼-ਜ਼ਮਾਨੀ^[5]

11. ਰਾਣੀ ਚੰਪਾਵਤੀ^[10]^[11]

1. ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ

12. ਮਾਲਦੇਵ ਰਾਠੌਰ, ਮਾਰਵਾੜ ਦੇ ਰਾਓ^[12]

6. ਉਦੈ ਸਿੰਘ, ਮਾਰਵਾੜ ਦਾ ਰਾਜਾ^[6]

13. ਖੈਰਵਾ ਦੀ ਸਵਰੂਪ ਦੇਵੀ^[13]

3. ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ^[3]

14. ਅਸਕਰਨ, ਨਰਵਰ ਦਾ ਰਾਜਾ^[14] (nephew of 10)

7. ਮਨਰੰਗ ਦੇਵੀ^[7]

ਹਵਾਲੇ

↑ ^1.0 ^1.1 Fazl, Abul. The Akbarnama. Vol. III. Translated by Beveridge, Henry. Calcutta: ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. p. 1094.
↑ ^2.0 ^2.1 Emperor, Jahangir (1829). Memoirs of the Emperor Jahangir. Translated by Price, David. p. 21.
↑ ^3.0 ^3.1 Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan, empress of Mughal India. New York: Oxford University Press. p. 125. ISBN 978-0-19-536060-8.
↑ Jahangir (1909–1914). The Tūzuk-i-Jahangīrī Or Memoirs Of Jahāngīr. Translated by Alexander Rogers; Henry Beveridge. London: Royal Asiatic Society. p. 1. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 19 November 2017.
↑ Jahangir (1909–1914, p. 1)
↑ The Jahangirnama : memoirs of Jahangir, Emperor of India. Translated by Thackston, Wheeler M. New York [u.a.]: Oxford Univ. Press. 1999. p. 13. ISBN 978-0-19-512718-8.
↑ Bhargava, Visheshwar Sarup (1966). Marwar and the Mughal Emperors (A. D. 1526–1748). Munshiram Manoharlal. p. 58. ISBN 978-81-215-0400-3.
↑ ^8.0 ^8.1 Gulbadan Begum (1902). The History of Humayun (Humayun-nama). Translated by Annette Beveridge. London: Royal Asiatic Society. pp. 157–58.
↑ Syad Muhammad Latif, Agra: Historical and descriptive with an account of Akbar and his court and of the modern city of Agra (2003), p.156
↑ C. M. Agrawal, Akbar and his Hindu officers: a critical study (1986), p.27
↑ Jadunath Sarkar, A History of Jaipur (1994), p. 43
↑ 'Inayat Khan, Wayne Edison Begley, The Shah Jahan nama of 'Inayat Khan: an abridged history of the Mughal Emperor Shah Jahan, compiled by his royal librarian : the nineteenth-century manuscript translation of A.R. Fuller (1994), p. 4
↑ Rajvi Amar Singh, Mediaeval History of Rajasthan: Western Rajasthan (1992), p.38
↑ Richard Saran and Norman P. Ziegler, The Mertiyo Rathors of Merto, Rajasthan (2001), p.194

[:0-1] 1.0 ^1.1 Fazl, Abul. The Akbarnama. Vol. III. Translated by Beveridge, Henry. Calcutta: ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. p. 1094.

[:1-2] 2.0 ^2.1 Emperor, Jahangir (1829). Memoirs of the Emperor Jahangir. Translated by Price, David. p. 21.

[Findly_1993_125-3] 3.0 ^3.1 Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan, empress of Mughal India. New York: Oxford University Press. p. 125. ISBN 978-0-19-536060-8.

[tuzk-e-jahangiri-4] Jahangir (1909–1914). The Tūzuk-i-Jahangīrī Or Memoirs Of Jahāngīr. Translated by Alexander Rogers; Henry Beveridge. London: Royal Asiatic Society. p. 1. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 19 November 2017.

[5] Jahangir (1909–1914, p. 1)

[Thackston-6] The Jahangirnama : memoirs of Jahangir, Emperor of India. Translated by Thackston, Wheeler M. New York [u.a.]: Oxford Univ. Press. 1999. p. 13. ISBN 978-0-19-512718-8.

[Bhargava1966-7] Bhargava, Visheshwar Sarup (1966). Marwar and the Mughal Emperors (A. D. 1526–1748). Munshiram Manoharlal. p. 58. ISBN 978-81-215-0400-3.

[Gulbadan1902-8] 8.0 ^8.1 Gulbadan Begum (1902). The History of Humayun (Humayun-nama). Translated by Annette Beveridge. London: Royal Asiatic Society. pp. 157–58.

[9] Syad Muhammad Latif, Agra: Historical and descriptive with an account of Akbar and his court and of the modern city of Agra (2003), p.156

[10] C. M. Agrawal, Akbar and his Hindu officers: a critical study (1986), p.27

[11] Jadunath Sarkar, A History of Jaipur (1994), p. 43

[12] 'Inayat Khan, Wayne Edison Begley, The Shah Jahan nama of 'Inayat Khan: an abridged history of the Mughal Emperor Shah Jahan, compiled by his royal librarian : the nineteenth-century manuscript translation of A.R. Fuller (1994), p. 4

[13] Rajvi Amar Singh, Mediaeval History of Rajasthan: Western Rajasthan (1992), p.38

[14] Richard Saran and Norman P. Ziegler, The Mertiyo Rathors of Merto, Rajasthan (2001), p.194

[1]

[2]

[8]

[4]

[3]

[9]

[5]

[10]

[11]

[12]

[6]

[13]

[14]

[7]

ਲੁਜ਼ਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ

ਜੀਵਨ

ਮੌਤ

ਵੰਸ਼

ਹਵਾਲੇ

Portal di Ensiklopedia Dunia