ਵਿਜੈ ਤੇਂਦੂਲਕਰ
ਵਿਜੈ ਤੇਂਦੂਲਕਰ (ਮਰਾਠੀ: विजय तेंडुलकर) (6 ਜਨਵਰੀ 1928 – 19 ਮਈ 2008) ਚੋਟੀ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਾਟਕਕਾਰ, ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਲੇਖਕ, ਸਾਹਿਤਕ ਨਿਬੰਧਕਾਰ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਨਾਟ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਉੱਚ ਸਥਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਨੇਮਾ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀਵਿਜੈ ਤੇਂਦੂਲਕਰ ਕੋਲਹਾਪੁਰ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਵਿੱਚ 6 ਜਨਵਰੀ 1928 ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1] ਉਥੇ ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕਲਰਕ ਸੀ ਅਤੇ ਛੋਟਾ ਮੋਟਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕੈਰੀਅਰਵਿਜੈ ਤੇਂਦੂਲਕਰ ਨੇ ਲਗਪਗ ਤੀਹ ਨਾਟਕਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਦਰਜਨ ਇਕਾਂਗੀਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਅਨੇਕ ਆਧੁਨਿਕ ਭਾਰਤੀ ਰੰਗਮਚ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਿਕ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਮਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਨ - ਸ਼ਾਂਤਤਾ! ਕੋਰਟ ਚਾਲੂ ਆਹੇ (1967),ਸਖਾਰਾਮ ਬਾਈਂਡਰ (1972),ਕਮਲਾ (1981),ਕੰਨਿਆਦਾਨ (1983)। ਉਸ ਦੇ ਡਰਾਮੇ ਘਾਸੀਰਾਮ ਕੋਤਵਾਲ (1972) ਦੀ ਮੂਲ ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਸਤੁਤੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਮਰਾਠੀ ਲੋਕਸ਼ੈਲੀ, ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਰੰਗ ਮੰਚੀ ਤਕਨੀਕ ਪੱਖੋਂ ਸੰਪੰਨ ਇਹ ਡਰਾਮਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਮੰਚਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਮਹਾਨ ਨਾਟਕਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸ਼੍ਰੀ ਤੇਂਦੂਲਕਰ ਨੇ ‘ਕਾਦੰਬਰੀ-ਇੱਕ’ ਅਤੇ ‘ਕਾਦੰਬਰੀ-ਦੋ’ ਨਾਵਲ ਵੀ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਤੇਂਦੂਲਕਰ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਗਿਆਰਾਂ ਨਾਟਕਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਆਲੋਚਨਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਲੇਖਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੂਜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵਲੋਂ ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਤਹਿਤ ਨੌਂ ਨਾਵਲ, ਦੋ ਜੀਵਨੀਆਂ ਅਤੇ ਪੰਜ ਡਰਾਮੇ ਵੀ ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਵੀਹ ਦੇ ਕਰੀਬ ਫਿਲਮਾਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ। ਹਿੰਦੀ ਦੀਆਂ ‘ਨਿਸ਼ਾਂਤ’, ‘ਮੰਥਨ’, ‘ਆਕਰੋਸ਼’, ‘ਅਰਧਸਤਿਆ’ ਆਦਿ ਲਈ ਸੰਵਾਦ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਰਚਨਾਵਾਂਨਾਵਲਨਿੱਕੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੰਕਲਨਨਾਟਕ
ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇ
ਸੰਵਾਦਅਨੁਵਾਦ
ਹਵਾਲੇ
|
||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
