ਸੁਨੀਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ

ਸੁਨੀਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ (ਜਨਮ - ੧੯੭੨) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਪ੍ਰਜਵਲਾ ਦੀ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਵਾਹਕ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ ਜਾਂ ਯੋਨ ਉਤਪੀੜਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਚਾਉਂਦਾ, ਪੁਨਰਵਾਸ ਕਰਾ ਅਤੇ ਪੁਨਰਗਠਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।  ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਨੀਤੀ  ਦੇ ਖੇਤਰ  ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਸੰਸਥਾ, ਪ੍ਰਜਵਲਾ ਦੇਸ਼ ਦੇਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੁਨਰਵਾਸਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਉੱਥੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ  ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਐਨਜੀਓ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਿਉਕਤ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸੁਰਖਿਆ ਅਤੇ ਪੁਨਰਵਾਸ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ  ਦੇ ਸਕੇ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ੨੦੧੬, ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ  ਦੇ ਚੌਥੇ ਉੱਚਤਮ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ - ਪਦਮਸ਼ਰੀ ਵਲੋਂ ਨਵਾਜਿਆ ਗਿਆ।^[1]

ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦਾ ਜਨਮ ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਪਾਲੱਕੜ ਮਲਯਾਲੀ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ, ਰਾਜਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਅਤੇ ਨਲਿਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਕਰਕੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਹਿੱਸਾ ਵੇਖ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ  ਪਿਤਾ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਨਕਸ਼ੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੇ  ਅੰਦਰ ਸਮਾਜਕ ਕਾਰਜ ਲਈ ਜੂਨੂਨ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਜ਼ਾਹਰ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ 8 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਚੁਨੋਤੀਪੂਰਣ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਚ ਸਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵੰਚਿਤ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਕੂਲ ਚਲਾਂਦੀ ਸੀ। 15  ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਭਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੂੰ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜੋ ਵੀ ਉਹ ਅੱਜ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਤਾਕਤ ਮਿਲੀ।  ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਨੇ ਭੁਟਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ  ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬੰਗਲੋਰ ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਜੋਸਫ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਪਰਿਆਵਰਣ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੇ ਮੰਗਲੋਰ ਵਲੋਂ ਐਮਐਸਦੁਬਲੂ (ਚਿਕਿਤਸਾ ਅਤੇ ਮਨੋਰੋਗ)  ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।