ਸੁਰੇਂਦਰ (ਅਭਿਨੇਤਾ)

ਸੁਰੇਂਦਰ
ਸੁਰੇਂਦਰ
	'ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ' ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰ (1938)
ਜਨਮ	ਨਵੰਬਰ 11, 1910; ਬਟਾਲਾ, ਗੁਰਦਾਸਪੂਰ, ਪੰਜਾਬ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ
ਮੌਤ	1987 (ਉਮਰ 76–77); ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ
ਪੇਸ਼ਾ	ਅਦਾਕਾਰ
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ	1936–1986
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	ਸੱਤਿਆ ਰਿਸ਼ੀ

ਸੁਰੇਂਦਰ (11 ਨਵੰਬਰ, 1910 - 1987; ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਸ਼ਰਮਾ) ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕ-ਅਦਾਕਾਰ ਸੀ।^[2] ਆਪਣੇ ਇੱਕੋ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ, ਸੁਰੇਂਦਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜੰਮਿਆ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ-ਲਿਖਾਈ ਵਕੀਲ ਦੇ ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਤਰਕ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਤੇ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਬਣਨ ਲਈ ਬੰਬਈ ਆਇਆ ਸੀ।^[3]

ਉਹ ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋੋਨ ਵਿਖੇ ਮਿਲਿਆ, ਫਿਰ ਕਲਕੱਤਾ ਅਧਾਰਿਤ ਗਾਇਕ-ਅਭਿਨੇਤਾ, ਕੇ ਐਲ ਸਹਿਗਲ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ।^[4] ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਡੈਕਨ ਕੁਈਨ (1936) ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ।^[5] ਉਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋੋਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਾਣਾ "ਬਿਰਹਾ ਕੀ ਆਗ ਲਾਗੀ ਮੋਰੇ ਮਨ ਮੇਂ" ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਤੁਰੰਤ ਹਿੱਟ ਬਣ ਗਈ।

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੁਰਿੰਦਰ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਨਵੰਬਰ 1910 ਨੂੰ ਬਟਾਲਾ, ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਜ਼ਿਲੇ, ਪੰਜਾਬ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਲੀਆ ਰਾਮ ਸ਼ਰਮਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਕੂਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਦੇ "ਅਕਸ" ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ 1935 ਵਿੱਚ ਅੰਬਾਲਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀ.ਏ., ਐਲ ਐਲ. ਬੀ. ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।^[6]

ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਤਰਕ ਲਾਲਾ ਅਲੋਪਿ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਨੇ ਪਹਿਚਾਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।^[7]

ਉਸ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ 'ਤੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਜ਼ਮਾਉਣ, ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਛੱਡ ਕੇ ਬੰਬਈ ਆਇਆ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।

ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੇ ਮਾਪੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜੁੜਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ, ਪਰੰਤੂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰ ਦਾ ਨਾਮ "ਸੁਰੇਂਦਰ ਨਾਥ ਬੀ.ਏ., ਐਲ.ਐਲ.ਬੀ" ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਰਤ ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਅਪਣਾਈ ਸੀ।^[8]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ

ਸੁਰੇਂਦਰ ਦਾ ਵਿਆਹ 3 ਮਾਰਚ 1945 ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿਚ, ਸੱਤਿਆ ਰਿਸ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਤਿਆ ਰਿਸ਼ੀ ਲੇਖਕ ਤਿਲਕ ਰਿਸ਼ੀ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ। ਸੁਰੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੱਤਿਆ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ, ਦੋ ਬੇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਬੇਟੇ, ਸੁਨੀਤਾ, ਜਿਤੇਂਦਰਨਾਥ, ਕੈਲਾਸ਼ ਅਤੇ ਰੋਹਿਨੀ। ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ ਇੱਕ ਐਡ ਫ਼ਿਲਮ ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਸੁਰੇਂਦਰ ਫਿਲਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼। ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਜੇ ਕੇ ਐਡਵਰਟਾਈਜ਼ਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਐਫ.ਆਰ. ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਜਿਤੇਂਦਰ ਅਤੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜਿਤੇਂਦਰ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਅਤੇ ਧੀ ਰੋਹਿਨੀ ਪਿੰਟਾ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਐਡਵਰਟਾਈਜਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਫਾਰ ਵਪਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।^[9]

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੇਟੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਪਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਪਿਕਚਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਬਾਨੀ ਹਨ। ਉਹ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਆਰਤੀ ਗੁਪਤਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਹਨ।^[10]

ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੀ ਮੌਤ 1987 ਵਿੱਚ 77 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।^[11]

ਫਿਲਮੋਗਰਾਫੀ

ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ:

ਸਾਲ	ਫਿਲਮ	ਡਾਇਰੈਕਟਰ	ਕੰਪੋਜ਼ਰ	ਸਟੂਡੀਓ
1936	ਡੈਕਨ ਕੁਈਨ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਪ੍ਰਣਸੁਖ ਨਾਕ, ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1936	ਮਨਮੋਹਨ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1936	ਗ੍ਰਾਮਾ ਕੰਨਿਆ	ਸਰਵੋਤਮ ਬਦਾਮੀ	ਸ਼ੰਕਰਰਾ ਪੁੱਟੂ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1937	ਕਜਾਕ ਕੀ ਲੜਕੀ	ਕੇ ਸਰਦਾਰ	ਇਸ਼ਰਤ ਸੁਲਤਾਨਾ	ਰੇਨਬੋ ਫਿਲਮਾਂ
1937	ਜਗੀਰਦਾਰ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1937	ਕਲ ਕੀ ਬਾਤ	ਰਾਮ ਸਮ ਚੌਧਰੀ	ਮੀਰ ਸਾਹਿਬ	ਸਰੋਜ ਮੂਵੀਜ
1937	ਮਹਿਗੀਤ ਏ.ਕੇ.ਅਨੰਤ ਸੰਗੀਤ	ਹਰੀਨ ਬੋਸ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1938	ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ	ਸੀ. ਐਮ. ਲੂਹਰ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1938	ਗ੍ਰਾਮੌਫੋਨ ਗਾਇਕ	V. ਸੀ. ਦੇਸਾਈ, ਰਾਮਚੰਦਰ ਠਾਕੁਰ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1939	ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਏ.ਕੇ.ਏ. ਕਾਮਰੇਡਜ਼	ਨੰਦਲਾਲ ਜਸਵੰਤਲਾਲ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1939	ਲੇਡੀਜ਼ ਓਨਲੀ	ਸਰਵੋਤਮ ਬਦਾਮੀ	ਅਨੁਪਮ ਘਟਾਕ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1939	ਸਰਵਿਸ ਲਿਮਿਟਿਡ ਏ.ਕੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ	ਸੀ. ਐਮ. ਲੂਹਰ	ਅਨੁਪਮ ਘਟਾਕ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1940	ਔਰਤ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੀਓ
1940	ਅਲੀਬਾਬਾ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ
1942	ਗਰੀਬ	ਰਾਮਚੰਦਰ ਠਾਕੁਰ	ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼	ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੀਓ
1942	ਜਵਾਨੀ	ਵਾਜਤ ਮਿਰਜ਼ਾ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੀਓ
1943	ਪੈਗਾਮ	ਗਿਆਨ ਦੱਤ	ਗਿਆਨ ਦੱਤ	ਅਮਰ ਤਸਵੀਰ
1943	ਵਿਸ਼ ਕੰਨਿਆ	ਕਿਦਰ ਸ਼ਰਮਾ	ਖੇਮਚੰਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼	ਰਣਜੀਤ ਸਟੂਡੀਓ
1943	ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਹੋਮੀ ਵਾਡੀਆ	ਫਿਰੋਜ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, ਖੇਲਾਲਾਲ	ਵਾਡੀਆ ਮੂਵੀਟੋਨ
1944	ਲਾਲ ਹਵੇਲੀ	ਕੇ ਬੀ ਲਾਲ	ਮੀਰ ਸਾਹਿਬ	ਬੰਬੇ ਸਿਨਟੋਨ
1944	ਮਿਸ ਦੇਵੀ	ਸੀ. ਐੱਮ. ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ	ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼	ਲਕਸ਼ਮੀ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼
1944	ਭਟਰੂਹਾਰੀ	ਚਤੁਰਭੁਜ ਦੋਸ਼ੀ	ਖੇਮਚੰਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼	ਨਵਿਨ ਪਿਕਚਰ
1945	ਰਤਨਾਵਲੀ	ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੇਸਾਈ	ਗੋਬਿੰਦਰਾ ਰਾਮ	ਅਮਰ ਤਸਵੀਰ
1945	ਪਰਿੰਦੇ	ਪੀ. ਕੇ. ਅਤਰ	ਗੋਬਿੰਦਰਾ ਰਾਮ	ਅਤਰ ਤਸਵੀਰ
1945	ਆਰਤੀ	ਰਾਮਚੰਦਰ ਠਾਕੁਰ	ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼, ਅਲੀ ਬਕਸ	ਸਕਰੀਨ ਆਕਰਸ਼ਣ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ
1945	ਚੰਦ ਚਕੋਰੀ	ਕਿਦਰ ਸ਼ਰਮਾ	ਬੁਲੋ ਸੀ. ਰਾਣੀ	ਰਣਜੀਤ ਸਟੂਡੀਓ
1946	ਅਨਮੋਲ ਗੜੀ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਨੌਸ਼ਾਦ	ਮਹਿਬੂਬ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ
1946	1857	ਮੋਹਨ ਸਿਨਹਾ	ਸੱਜਾਦ ਹੁਸੈਨ	ਮਰਾਾਰੀ ਤਸਵੀਰ
1946	ਪਨੀਹਾਰੀ	V. ਐਮ. ਗੁਜਾਲ	ਅਲੀ ਹੁਸੈਨ, ਸ. ਐਨ. ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ	ਏਸ਼ੀਆਈ ਤਸਵੀਰਾਂ
1947	ਏਲਾਨ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਨੌਸ਼ਾਦ	ਮਹਿਬੂਬ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ
1947	ਮੰਝਧਾਰ	ਸੋਹਰਾਬ ਮੋਦੀ	ਗੁਲਾਮ ਹੈਦਰ, ਗਿਆਨ ਦੱਤ	ਮਿਨਰਵਾ ਮੂਵੀਟੋਨ
1948	ਅਨੋਖੀ ਐਡਾ	ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ	ਨੌਸ਼ਾਦ	ਮਹਿਬੂਬ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ
1948	ਦੁੱਖਆਰੀ	ਡੀ. ਕੇ. ਰਤਨ	ਗਿਆਨ ਦੱਤ	ਜੀਵਨ ਜੋਤ ਕਲਾਮਿੰਦਿਰ
1949	ਇਮਤੀਹਾਨ	ਮੋਹਨ ਸਿਨਹਾ	S ਪਾਠਕ	ਵੀਨਾ ਪਿਕਚਰਜ਼
1949	ਕਮਲ	ਸੂਰਯਾ ਕੁਮਾਰ	S ਡੀ. ਬਰਮਨ	ਹਿੰਦ ਕਮਲ ਪਿਕਚਰਸ
1950	ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਹਮਾਰਾ	ਪਾਲ ਜ਼ਿਲਜ਼	ਵਸੰਤ ਦੇਸਾਈ	ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਯੂਨਿਟ
1951	ਮਾਇਆ ਮੱਛੀਂਦਰਾ	ਅਸਪੀ	ਪ੍ਰੇਮਨਾਥ (ਸੰਗੀਤਕਾਰ)	ਸੁਪਰ ਤਸਵੀਰ
1952	ਬਯਾਜੂ ਬਾਵਰਾ	ਵਿਜੇ ਭੱਟ	ਨੌਸ਼ਾਦ	ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਤਸਵੀਰ
1953	ਘਰ ਬਾਰ	ਦਿਨਕਰ ਪਾਟਿਲ	ਵਸੰਤ ਪ੍ਰਭ	ਕੇ ਤਸਵੀਰ
1954	ਗਾਵਈਯਾ	H ਪੀ. ਸ਼ਰਮਾ	ਰਾਮ ਗਾਂਗੁਲੀ	ਆਰ B. Productions
1954	ਮਹਾਤਮਾ ਕਬੀਰ	ਗਜਨਨ ਜਗਦਾਰ	ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ	ਐਨ. ਪੀ. ਫਿਲਮਾਂ
1959	ਦਿਲ ਦੇਕੇ ਦੇਖੋ	ਨਾਸਿਰ ਹੁਸੈਨ	ਊਸ਼ਾ ਖੰਨਾ	ਫਿਲਮੈਲਯਾ
1962	ਹਰੀਆਲੀ ਔਰ ਦਰਸਾ	ਵਿਜੇ ਭੱਟ	ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਕਿਸ਼ਨ	ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਤਸਵੀਰ
1964	ਗੀਤ ਗਾਆ ਪਾਥਤਰੋਨਾ	V. ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ	ਰਾਮਲਾਲ	V. ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼
1965	ਜੌਹਰ-ਮਹਿਮੂਦ ਇਨ ਗੋਆ	ਮੈਂ. ਐਸ. ਜੌਹਰ	ਕਲਿਆਣਜੀ ਆਨੰਦਜੀ	ਜੌਹਰ ਫਿਲਮਾਂ
1965	ਵਕਤ	ਯਸ਼ ਚੋਪੜਾ	ਰਵੀ	ਬੀ ਆਰ. ਫਿਲਮਾਂ
1967	ਇਵਨਿੰਗ ਇਨ ਪੈਰਿਸ	ਸ਼ਕਤੀ ਸੰੰਦਤਾ	ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਕਿਸ਼ਨ	ਸ਼ਕਤੀ ਫਿਲਮਾਂ
1967	ਸੰਗਦਿਲ	ਧਰਮ ਕੁਮਾਰ	ਜੀ. ਸ. ਕੋਹਲੀ	ਆਲਮਦੀਪ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ
1967	ਮਿਲਣ	ਅਦੂਰਤੀ ਸੁਬਰਾ ਰਾਓ	ਲਕਸ਼ਮੀਕਾਂਤ-ਪਿਆਰੇਲਾਲ	ਰਾਜਸ਼੍ਰੀ ਪਿਕਚਰਜ਼, ਪ੍ਰਸਾਦ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼
1968	ਬੂੰਦ ਜੋ ਬਣੇ ਗੀ ਮੋਤੀ	V. ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ	ਸਤੀਸ਼ ਭਾਟੀਆ	ਰਾਜਕਮਲ ਕਲਾਮਦਰ (ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼)
1968	ਸਰਸਵਟੀਚੰਦਰਾ	ਗੋਵਿੰਦ ਸਾਰਈਆ	ਕਲਿਆਣਜੀ-ਅਨੰਦਜੀ	ਸਰਵੋਦਾ ਤਸਵੀਰ
1973	ਦਾਗ	ਯਸ਼ ਚੋਪੜਾ	ਲਕਸ਼ਮੀਕਾਂਤ-ਪਿਆਰੇਲਾਲ	ਯਸ਼ ਰਾਜ ਫਿਲਮਸ, ਤ੍ਰਿਮਿਟੀ ਫਿਲਮਾਂ
1974	36 ਘੇਂਟੇ' '	ਰਾਜ ਤਿਲਕ	ਸਪਨ-ਜਗਮੋਹਨ	ਰਾਜ ਤਿਲਕ
1974	ਬਾਜ਼ਾਰ ਬੰਦ ਕਰੋ	ਬੀ ਆਰ. ਇਸ਼ਾਰਾ	ਬੱਪੀ ਲਹਿਰੀ	ਬੀ ਆਰ. ਇਸ਼ਾਰਾ
1975	ਅੰਗਾਰੇ	ਗੋਵਿੰਦ ਸਰਰਾਇਆ	ਚਿੱਤਰਗੁਪਤ	ਅਪੋਲੋ ਆਰਟਸ
1976	ਕਬੀਲਾ	ਭੋਲੂ ਖੋਸਲਾ	ਕਲਿਆਣਜੀ ਆਨੰਦਜੀ	ਭੋਲੂ ਖੋਸਲਾ
1977	ਅਭੀ ਤੋ ਜੀ ਲੇਂ	ਰੋਸ਼ਨ ਤਨੇਜਾ	ਸਪਨ-ਜਗਮੋਹਨ	ਐਮਬੀ ਸੰਯੋਗਸ

ਹਵਾਲੇ

↑ http://www.downmelodylane.com/surendra.html
↑ "Surendra". singeractorsurendra.com. FAR Commercials. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 26 April 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ Om Parkash Varma (1963). 333 Great Indians, who is who & who was Who, from the Remotest Past to the Nearest Present: Philosophers, Politicians, Diplomats. Varma Bros. Retrieved 9 May 2015.
↑ Tilak Rishi (2012). Bless You Bollywood!: A Tribute to Hindi Cinema on Completing 100 Years. Trafford Publishing. pp. 126–. ISBN 978-1-4669-3963-9. Retrieved 26 April 2015.
↑ Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen (10 July 2014). "Deccan Queen". Encyclopedia of Indian Cinema. Taylor & Francis. pp. 2–. ISBN 978-1-135-94325-7. Retrieved 9 May 2015.
↑ Ashok Raj (1 November 2009). Hero Vol.1. Hay House, Inc. pp. 87–. ISBN 978-93-81398-02-9. Retrieved 27 April 2015.
↑ 333 Great Indians, who is who & who was Who, from the Remotest Past to the Nearest Present: Philosophers, Politicians, Diplomats.
↑ RaufAhmed, p. 29
↑ "FAR Commercials". resources.afaqs.com. afaqs!. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 16 May 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ "Kailash Picture Company". kailashpictureco.com. Kailash Picture Co. Archived from the original on 7 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 16 May 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ "Death Anniversary Tribute". activeindiatv.com. activeindiatv.com. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 16 May 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

ਮੁਢਲਾ ਜੀਵਨ

ਸੁਰੇਂਦਰ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਨਵੰਬਰ 1910 ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਬਟਾਲਾ, ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਰਲੀਆ ਰਾਮ ਸ਼ਰਮਾ ਸੀ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜਦਿਆਂ, ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ( ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ),ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਦੀ "ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ" ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।^[1] ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ 1935 ਵਿੱਚ ਅੰਬਾਲਾ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀ. ਏ., ਐਲ. ਐਲ. ਏ.ਬੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਤਰਕ ਲਾਲਾ ਅਲੋਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੂੰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਜ਼ਮਾਉਣ, ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਛੱਡ ਕੇ ਬੰਬਈ ਆ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲੇ।

ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ, ਇਹ ਸ਼ਰਤ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰੋਲ ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰ ਦਾ ਨਾਮ "ਸੁਰੇਂਦਰ ਨਾਥ ਬੀ. ਏ., ਐਲ. ਐਲ. ਬੀ". ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ।