Александр Семёнов

Александр Семёнов
Таърихи таваллуд	30 сентябр (12 октябр) 1873
Зодгоҳ	уезди Шатки[d], губернияи Тамбов[d], Русияи подшоҳӣ
Таърихи даргузашт	16 ноябр 1958(1958-11-16)[1] (85 сол)
Маҳалли даргузашт	Тошканд, ҶШС Ӯзбекистон, ИҶШС
Кишвар	Русияи подшоҳӣ  ИҶШС
Фазои илмӣ	шарқшиносӣ
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи миллии Ӯзбекистон[d] Академияи милли илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон
Дараҷаи илмӣ:	доктори илмҳои таърих[d]
Роҳбари илмӣ	Vsevolod Miller[d]
Шогирдон	Борис Анатолевич Литвинский
Ҷоизаҳо

Алекса́ндр Алекса́ндрович Семёнов (30 сентябр [12 октябр] 1873, уезди Шатки^[d], губернияи Тамбов^[d] — 16 ноябр 1958^[1], Тошканд) — шарқшиноси рус ва шӯравӣ, доктори илмҳои таърих, профессор, яке аз асосгузорони Донишгоҳи Тошканд, академики Академияи илмҳои Тоҷикистон (1951). Аз соли 1954 директори Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии АИ ҶШС Тоҷикистон буд.

Александр Александрович Семёнов дар губернияи Тамбов (вилояти Рязан, Русия) соли 1873 ба дунё омадааст. Баъд аз хатми Институти омӯзгории Тамбов дар Институти забонҳои шарқшиносии Лазареви шаҳри Москва таҳсил кардааст ва соли 1900 бо ихтисои ориенталист, ба охир расонидааст. Соли 1898 бори аввал ба экспедитсияи илмӣ ҷониби Самарқанд, кӯҳҳои Заравшон, Қаротегин, Дарвоз то водии дарёи Панҷ сафар намуда асари «Этнографические очерки Зарафшанских гор, Каратегина и Дарваза» (1903) иншо намудааст. Соли 1906 ба Туркистон интиқол шуда дар вазифоҳои гуногун кор кардааст. Дар даврони Ҳокимяти шӯрави ба фаъолияти илмӣ гузаштааст. Ӯ яке аз асосгузорони Донишгоҳи Тошканд буда онҷо дарс мегузашт. Баъди баста шудани Донишгоҳи Тошканд соли 1931 ба Тоҷикистон даъват шудааст. Аз соли 1954 директори Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии АИ ҶШС Тоҷикистон буд. Семёнов 16 ноябри соли 1958 дар шаҳри Тошканд даргузашт.^[2]

А. А. Семёнов яке аз мутахассисони варзидаи сарчашмаҳои дастнависҳои шарқӣ (форсӣ-тоҷикӣ) ва таърихи ислом дар Осиёи Миёна буд. Ӯ дар тарҷумаи дастнависҳои мазҳаби исмоилӣ саҳми хешро гузоштааст. Солҳои 1952—1963 бо иштироки ӯ 7 ҷилд «Маҷмуаҳои дастнависҳои шарқии Академияи илмҳои ҶШС Ӯзекистон» шашр шудаанд. Инчунин асрҳои — «Мукимханская история» Мухаммад Юсуфи Мунши, «Убайдулла наме» Мир Мухаммед Амин-и Бухари, ва «Дневник похода Тимура в Индию» Гийасаддини Али ба забони русӣ нашр шудааст.

• История Шугнана (Тарих-и Шугнан) / пер. А. А. Семенова. — Ташкент, 1916.
• Гийасаддин Али. Дневник похода Тимура в Индию./Перевод с персидского, предисловие и примечания А. А. Семёнова; Художник И. А. Тимофеев; Институт востоковедения АН СССР; Институт истории, археологии и этнографии АН Таджикской ССР. — М:Издательство восточной литературы,1958. — 208с.