Донишгоҳи миллии Қазоқистон

Донишгоҳи миллии Қазоқистон ба номи Ал-Форобӣ (қаз.: Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Únıversıti), инчунин КазГУ ё КазНУ — донишгоҳ дар Алмаато (Қазоқистон). Номи файласуф ва олими Шарқ Ал-Форобӣ гирифта, яке аз калонтарин донишгоҳҳои кишвар ба шумор меравад.

Ин қадимтарин донишгоҳи классикии ҷумҳурӣ мебошад, ки бо қарори Девони Вазирони Қазоқистон аз 13 ноябри соли 1933 таъсис ёфтааст. Пас аз як соли истиқлолияти Қазоқистон дар соли 1990, номи он ба Донишгоҳи давлатии Қазоқистон ба номи Форобӣ иваз шуд. Он дар рейтинги беҳтарин донишгоҳҳои ҷаҳон 220-умро ишғол мекунад.

Дар соли 2001 ҳукумат онро ҳамчун "миллӣ" тасниф кард. Дар КазНУ беш аз 20 ҳазор донишҷӯ ва аспирант таҳсил мекунанд, ки ба онҳо 2500 нафар муаллимон, аз ҷумла 400 нафар докторони илм, профессорҳо ва зиёда аз 800 нафар номзадҳои илм ва дотсентҳо таълим медиҳанд. Мисли дигар донишгоҳҳои дар замони шӯравӣ таъсисёфта донишгоҳ низ ба таври ҷиддӣ марказонида шудааст.

Кампус

Донишгоҳ дар замини байни кӯчаи Тимирязев, хиёбони Ал-Форобӣ, дарёи «Есентак» («Веснивка») ва боғи ботаникӣ шаҳраки худро дорад, ки ба истилоҳ «Казгуград» ном дорад. Бинои асосӣ (ГУК) 15 ошёна буда, дар он маъмурият, инчунин факултаҳои таърих, иқтисод, ҳуқуқ, филология ва журналистика ҷойгиранд.

Донишгоҳ бузургтарин шаҳраки Қазоқистон дорад, ки масоҳати 100 гектарро дар Алмаато фаро мегирад. Инфрасохтори таълимии кампус аз 13 бинои таълимӣ бо масоҳати 165 000 м² ва лабораторияҳои илмӣ бо масоҳати 18 940 м² иборат аст.

Донишгоҳ дорои даҳ хобгоҳ ва се шӯъбаи дигар: ҷуғрофиё, биология, омодагӣ ва равобити байналмилалӣ мебошад.

Кафедраҳои физика, механика, математика ва химия қаблан соли 2011 дар шаҳр ҷойгир буданд, онҳо ба биноҳои навбунёд дар шаҳраки донишҷӯён кӯчиданд.

Таърих

Биноҳои асосии донишгоҳ дар Алмаато, 1934.

15 январи соли 1934 — рӯзи кушода шудани расмии Донишгоҳи давлатии Қазокистон, ки бо фармони Шӯрои Комиссарони Халқи СССР ва Комитети ВКПБ дар асоси Институти педагогӣ ташкил карда шудааст. 2 декабри ҳамон сол ба КазГУ номи Киров дода шуд. Баъди ҷанги дуюми ҷаҳон факултетҳои нав кушода шуданд. Моҳи августи соли 1947 факултети ҷуғрофия таъсис ёфт, 1949 — факултетҳои фалсафа ва иқтисодиёт. Дар натиҷаи дар соли 1955 ҳамроҳшавии Институти ҳуқуқшиносии Алмаато факултети ҳуқуқшиносӣ ташкил карда шуд.

Факултетҳо

Факултети механика-математика
Факултети физика
Факултети биология
Факултети кимиё
Факултети ҷуғрофиё
Факултети таърих
Факултети филология
Факултети журналистика
Факултети муносибатҳои байналмилалӣ
Факултети шарқшиносӣ
Факултети сиёсатшиносӣ ва фалсафа
Мактаби олии иқтисод ва тиҷорат
Факултети ҳуқуқшиносӣ
Факултаи тайёрӣ барои донишҷӯёни хориҷӣ

Донишгоҳҳои шарик

Донишгоҳи Донггук, Ҷумҳурии Корея
Донишгоҳи Ҳанкук оид ба омӯзиши хориҷӣ, Ҷумҳурии Корея
Донишгоҳи Пусани омӯзиши хориҷӣ, Ҷумҳурии Корея
Донишгоҳи Соонсил, Ҷумҳурии Корея
Донишгоҳи католикии Тегу, Ҷумҳурии Корея
Донишгоҳи Чин Юн, Тайван
Донишгоҳи байналмилалии кушодаи тибби иловагӣ

Хатмкардагони машхур

Қайрат Абдураҳмонов — вазири корҳои хориҷаи Қазоқистон
Гулҷана Карагусова — вазири адлияи иҷтимоии Қазоқистон
Ниметс Ким — яке аз олимони маъруфи байналмилалии Кореяи сарам
Новачук Олег — Соҳибкори қазоқ, ҳоло директори иҷроияи «Казакмыс».
Ҷансаид Туймебоев — собиқ сафири Русия ва собиқ вазири маорифи Қазоқистон.
Рогов Игор — Раиси Шӯрои конститутсионӣ
Мухтор Магауин — нависанда ва публисист
Фуат Мансуров — математик ва дирижёри қазоқ
Эсенгалӣ Равшанов — нависанда ва шоири қазоқ.
Бахитҷан Ҷумъагулов — вазири маорифи Қазоқистон
Тауман Тореханов — журналист, муҳаррир ва нависандаи қазоқ
Оралхон Бокеев — нависандаи қазоқ
Дудкин Мар Сергеевич — олими украинӣ, доктори фанҳои химия, профессор
Раҳима Шариповна Нуриден (соли таваллудаш 1955) — журналисти Қазоқистон, номзади илми журналистика, дотсент, профессор.
Микола Ревизов — журналист, суратгир, шоири эрзягӣ.