Android XRAndroid XR, Google tarafından geliştirilen ve Android tabanlı bir genişletilmiş gerçeklik (XR) işletim sistemidir. Aralık 2024'te duyurulmuş olup 2025'te piyasaya sürülecektir. İşletim sistemi, Samsung’un Project Moohan başlığı ve Google DeepMind tarafından geliştirilen bir çift akıllı gözlük de dahil olmak üzere XR cihazlarını desteklemek üzere tasarlanmıştır.[1] Android XR, Gemini üretken yapay zeka destekli sohbet robotu ile yoğun bir şekilde entegre edilmiştir. Google'ın daha önceki başa takılan bir ürün olan Google Glass'ın ticari başarısızlığının ardından Google, VR şirketleri Tilt Brush ve Owlchemy Labs'ı satın aldı ve her ikisi de sonunda durdurulan Google Cardboard ve Google Daydream VR başlıkları da dahil olmak üzere başa takılan bilgisayar ürünlerine yönelik başka girişimlerde bulundu. 2021'de Google, dahili olarak Project Iris kod adıyla anılan, yeni bir işletim sistemiyle çalışan bir AR başlığı projesiyle XR çabalarını yeniden canlandırdı. Ancak, Apple'ın 2024'te Vision Pro VR başlığını piyasaya sürmesinin ardından Google projeyi rafa kaldırdı. Bir yıl sonra Google, Android XR'ı Project Iris'in manevi halefi olarak duyurdu. TarihçeArka planGoogle, 2013 yılında Google Glass'ı tanıtarak smartglasses (akıllı gözlükler) olasılığını ilk kez denedi.[2] Ürün, gizlilik ve etik kaygılar nedeniyle eleştirmenlerden olumsuz eleştiriler aldı,[3] bu durum Google'ın tüketiciye yönelik modeli sonlandırıp kurumsal modele odaklanmasına neden oldu.[4][5] Mayıs 2019'da Google VR/AR başkanı Clay Bavor, CNETe şirketin AR cihazları konusunda R&D'ye (Ar-Ge'ye) yoğun yatırım yaptığını söyledi.[6] Şubat 2020'de The Informationdan bir rapor ise, Google'ın kısmen Glass'ın kamuoyunda geniş yankı uyandıran başarısızlığı nedeniyle 2019 ortası itibarıyla yeni bir çift augmented reality (AR) akıllı gözlük geliştirme planının olmadığını ortaya çıkardı.[7] Haziran 2020'de Google, donanım bölümünün ambient computing (ortam bilişimi) vizyonuna yardımcı olması amacıyla akıllı gözlük üreticisi North'u satın aldı.[8] Satın alımdan kısa bir süre sonra şirket, North tasarımlarına dayalı yeni bir çift AR akıllı gözlük üzerinde çalışmaya başladı;[9] bu durumu The New York Times Aralık 2021'de teyit etti.[10] Ağustos 2021'de, Pixel 6 ve Pixel 6 Pro akıllı telefonlarının özel olarak geliştirilmiş Tensor system-on-chip (SoC) özelliğine sahip olacağının duyurulmasının ardından, Google donanım şefi Rick Osterloh Business Insidera Tensor'un AR destekli akıllı gözlükler için uzun vadeli potansiyele sahip olduğuna inandığını söyledi[11] ve bu görüş Ekim ayında CEO Sundar Pichai tarafından da yinelendi.[12] Kasım ayında, Bavor liderliğinde, Google'ın AR ve virtual reality (VR) girişimlerini denetlemek üzere, artık faaliyette olmayan aynı adlı servisle ilişkisi bulunmayan bir "Google Labs" bölümü kuruldu.[13] Bir sonraki ay ise, Mark Lucovsky öncülüğünde, bilinmeyen "yenilikçi bir AR cihazı" için bir AR operating system (işletim sistemi) geliştirme çalışmaları başladı.[14] Bu esnada Google, Tensor'a benzeyen, Alius ve Alexandrite kod adlarına sahip ve akıllı gözlüklerine güç verecek olan iki özel yonga üstü sistem (SoC) üzerinde çalışmaya başladı.[9] GeliştirmeOcak 2022'de The Verge, Google'ın dahili olarak Project Iris kod adıyla anılan ve Bavor tarafından denetlenen bir çabanın parçası olarak bir AR başlığı geliştirdiğini bildirdi.[15][9] Bu, Google'ın rakibi Apple'ın bir karma gerçeklik (MR) başlığı geliştirme girişimiyle aynı zamana denk geldi.[16] Apple'ın Haziran 2023'te başlığı Vision Pro'yu tanıtarak Google'ı alt etmesinin ardından, bu durum çalışanları hayal kırıklığına uğrattı,[17][9] Business Insider, Project Iris'in Google'ın yılın başlarında aldığı, toplu işten çıkarmalara ve Bavor'un ayrılışına yol açan şirket genelindeki maliyet düşürme önlemlerinin bir parçası olarak iptal edildiğini bildirdi.[18][19] 2022'nin başlarında, Google yöneticileri Apple'ın Vision Pro üzerindeki ilerlemesine dair raporlardan endişe duymaya başlamıştı, zira bu ilerleme kendilerininkini geçmişti. Şirket, Android işbirlikçisi Samsung ile bir ortaklık kurdu; bu ortaklıkta, Samsung tarafından üretilen ve Project Moohan kod adlı bir MR başlığı için yazılımı geliştireceklerdi. İki şirket arasında kısa sürede gerginlikler ortaya çıktı ve Samsung, Google'ın rakip bir ürün geliştirmesini engellemek için proje üzerindeki kontrolünü pekiştirdi.[9][18][20] "Moohan", Korece sonsuzluk anlamına gelen kelimeye bir göndermedir.[21] Google ayrıca Mart 2022'de bir AR donanım girişimi olan Raxium'u yaklaşık 1 milyar dolara satın aldı,[22] bu satın alma bir ay sonra tamamlandı.[23] Iris'in iptalinden sonra Google, odağını donanımdan yazılıma kaydırdı ve bu yazılımı üçüncü taraf Android üreticilerine lisanslamayı umuyordu.[18][19] Lucovsky şirketten ayrıldı ve Shahram Izadi, Google'ın AR bölümünün liderliğini üstlenerek Google kıdemli başkan yardımcısı Hiroshi Lockheimer'a rapor vermeye başladı. Izadi yönetimindeki yeni bir ekip, Iris'in kodunu Betty kod adlı yeni bir projeye dahil etmeye başladı; bu proje, üreticilere sunulacak bir "Micro XR" platformunun parçası olması amaçlanıyordu. Eski Raxium ekibi, Greco'nun denetiminde potansiyel AR donanım projelerini araştırmaya devam etti, ancak Moohan ve Betty ekiplerinden "ayrı tutulduğu" bildirildi. Bir Google çalışanı durumu "tuhaf bir bürokratik karmaşa" olarak tanımladı.[9][20] Bu arada, Mayıs 2024'teki yıllık Google I/O açılış konuşmasında Google, Gemini Ultra büyük dil modelini kullanan Google DeepMind'dan çok modlu bir "YZ asistanı" olan Project Astra tarafından desteklenen bir çift prototip akıllı gözlük sergiledi.[24][25] Bu akıllı gözlükler, iki yıl önceki I/O'da sergilenen Project Iris prototipinden görsel olarak farklıydı, bu da ayrı projeler olduklarını gösteriyordu.[26] Nadir bir halka açık görünümde, Google kurucu ortağı Sergey Brin gözlükleri yapay zeka (YZ) için "mükemmel donanım" olarak nitelendirdi ve Glass'ın zamanının ötesinde olduğunu kabul etti: "Maalesef zamanlamada biraz yanıldık. Keşke biraz daha iyi zamanlasaydım."[27][28] Etkinliğin ardından Business Insider, Google'ın XR platformunun Android XR olarak adlandırılacağını, 2025 başlarında piyasaya sürülmeyi hedeflediğini ve Raxium'un optik teknolojisinden yararlanacağını bildirdi.[29] LansmanGoogle, Android XR işletim sistemini 12 Aralık 2024'te New York'ta duyurdu ve ertesi yıl Samsung'un Moohan başlığında piyasaya sürmeyi planladığını açıkladı. Glass, Cardboard ve Daydream'in halefi olarak görülen işletim sistemi, Samsung ve Qualcomm ile işbirliği içinde geliştirildi ve Google'ın üretken YZ destekli sohbet robotu Gemini ile yoğun bir şekilde entegre edildi.[21][30][31] Moohan'a ek olarak Google, daha önce demo yaptığı, yine Android XR ile çalışan ve 2025'te piyasaya sürülmeyi hedefleyen Project Astra akıllı gözlüklerini de tanıttı, ancak ikincisi için kesin bir zaman çizelgesi belirlenmedi.[31][32] Gözlükler, Raxium'un microLED teknolojisini kullanıyor ve "çok fazla güç kullanmadan parlak görüntüler" sağlıyor.[33][34] Android XR'ı Vision Pro ile karşılaştırırken, Izadi ve Android şefi Sameer Samat, Apple'ın kapalı bahçe stratejisinin aksine Google'ın yaklaşımının açık platform doğasını vurguladılar.[35][33] The Vergeden Victoria Song, bu gözlükleri takma deneyimini Marvel Sinematik Evreni'ndeki kurgusal bir YZ olan J.A.R.V.I.S. ile karşılaştırdı,[35] ve 9to5Macten Ryan Christoffel ile Bloomberg News'ten Mark Gurman, Moohan'ın Vision Pro'ya görsel benzerliğine dikkat çekti.[36][33] Duyuruya katılan birkaç gazeteci, Google'ın Glass'tan bugüne uzanan on yıllık yolculuğunu değerlendirdi.[31][34][37] Ayrıca bakınızKaynakça
Dış bağlantılar |
Portal di Ensiklopedia Dunia