Википедия:Şäp räsem/Arxiv

Elekkene moña urnaşa.

Шулай ук карагыз: WP:Şäp räsem/Nämzätlär.

2014/05/11-17

Файл:Mumbai Montage.jpg

1507 yılda nigezlängän Mumbai bügenge

Hindstannıñ iñ zur şähäre, Файл:Logo Govt Maharashtra.png Maxaraştra ştatı (en) başqalası bulıp tora.

2014/05/04-11

Xalıqara **partizan baqçaçılıq** (en) xäräqäteneñ Los-Anjeles äğzaları eşe, Kaliforniä ştatı, AQŞ.

<center\>

2014/04/27-05/04

2014/04/20-27

2014/04/13-20

2014/04/06-12

<center\>

2014/03/25 - 2014/04/05

*Yazğı* kön-tön tigezlege häm Näwrüzneñ *astronomik isäplänüe diagramması*.

2011/12/06 - 2014/03/25

Rigi tawı buyınça barğan lokomotiv, Şveysariä

2010/10/18 - 2011/12/06

Qamış

Qamış, Tatarstan <center\>

1-18 Oktäber

Reyxstağ, Almaniyä <center\>

18-30 Sentäber

Ameriqa börkete (Haliaeetus leucocephalus) <center\>

1 Sentäber

Yaponıädä baqça bizäleşe <center\>

2010/08/1-15

Tseswaine kirmäne, Latwiyä <center\>

2008

Xevsureti (Görceçä: ხევსურეთი) ul Könçığış Görcestanda (Gruziädä) tarixi ölkä, Olı Qawqaz sırtınıñ ike bitläwendä urnaşqan. Däwamı...

1/08/2007

Ana-Watan ul Mamayev Kurgandağı Stalingrad suğışına bağışlanğan häykäl kompozisiäseneñ töp sını. Xäzerge Volgogradta urnaşqan. Autorları skulptor Yevgeni Vuçetiç häm injiner Nikolay Nikitin.Ana-Watan - ul qılıç kütärüçe häm alğa atlawçı xatın sını. Şundí surät Borınğı Yunan Nika alihäsenä xas. Ana-Watan suräte Böyek Watan Suğışı Waqıtında kiñ qullanış tapqan. Skulptura tözeleşe 1959. yılnıñ Mayında başlana häm 1967. 15. Öktäberendä tämamlana. Bu waqıtta ul dönyada iñ zur skulptura bula. Restavrasiä 1972. häm 1986. yıllarda ütkerelä. Däwamı...

3.05.2007

Machu Picchu Sapa Inca (Böyek İnka) Pachacuti däwerendä, 1440. yıllarda, tözeläder, häm 1532. yılda İspan conquistador'lar tarafınnan basıp aluına qädär anda keşelär yäşilär. Arxäologik qazu eşläre belän elek kolonial dokumentlar Machu Picchu ğädi şähär bulmağanlıqnı kürsätälär, bu şähär İnka aqsöyäkläreneñ síınır urını bula, Rom villaları şikelle. Urında zur saray häm İnka täñrelärenä bağışlanğan ğíbadätxanäläre urnaşıla. Şähärdä iñ kübese 750 keşe yäşägän, häm yañğırlar fasılında, aqsöyäklär bulmağan waqıtında, şähärdä 200 läp keşe yäşäp qala. Şähär barlıqqa kilüe belän unikal urnaşuğa burıçlı: Machu Picchu artınnan taw şäwläläre kükkä qarawçı İnkanı oxşí, häm iñ biek tübä, Huayna Picchu (dimäk Yäş Tübä) şundí İnkanıñ borını bula. Tübä Qoyaşnı bäyläw bağanası isemendä dä mäğlüm. Däwamı...

11.10.2006

Kelt tärese ul Xristian xaçınıñ ber töre, bu täre kiseşüendä alqa urnaşılğan. Kelt tärese Kelt Xristianlığına xas tamğa bula, läkin ul Xristianlıqtan elek bulğan çığanaqlardan kilä, ixtimal. İrlandiä häm Britaniäneñ Kelt töbäklärendä ayırım basıp tora torğan vertikal tärelär – yä biek tärelär – iñ kiemendä 7. yözdä torğızılalar. Qayber tärelärdä runalar yazılğan. Saqlanıp qalğan biek tärelär Cornwall häm Wales'tä, Iona häm Hebrid utırawlarında, häm İrlandiäneñ küp urınnarında oçrílar. Başqa tärelärne Cumbria häm Şotlandiä Çiklärendä oçratıp bula, läkin alardan qayber Anglo-Sakson tärese tradisiälärendä yasalğan. İñ tanılğan Kelt täreläre Meath Öyäzendäge Kells'tä häm Louth Öyäzendäge Monasterboice'ta. Däwamı...

20.07.2006

Şota Rustaveli, rässam Sergo Kobuladze, 1937

Şota Rustaveli (Görceçä: შოთა რუსთაველი, ?-?) — Görce (Gruzin) säyäsätçe häm 12. yözdäge şağir, Yulbarıs tiresendä batır epik poemasınıñ autorı.

Rustavelineñ biografiäse çınlap açıq tügel. Rustaveli Görce kenäze, Tamar şahinäneñ qaznaçısı (Mechurchletukhutsesi) bulğanı, Yunanstanda (Gresiädä) uqığanı, Yerüsälemdäge İzge Xäç monastırendä freskalar yasağanı dip uylanıla. Ber freskada Rustaveli üze sürätlängän. İkençe isem, Rustaveli, familiä tügel, bu borınğı Rustavi qalasınnan çığışınnan, Görceçä Rustaveli Tatarça Rustavi-le-gä turı kilä. Poemasınnan anıñ Axaltsixe ölkäsennän çığışı turı kilä. Däwamı...

4.03.2006

Файл:Orleta.jpg

"Lwów yäş börketläre; Qäberlek saqlanuçılar", rässam Wojciech Kossak, 1926, may, 90 x 120 cm, Polşa Xärbi Muzeyı, Warşaw.

Lwów yäş börketläre (Läxçä: Orlęta lwowskie) 1918-1919. yıllarda bulğan Polşa-Ukraina suğışında Polşa yağında suğışqan yäş irekle ğäskärläre (ş.i. yäşüsmerlär), şundí "yäş börketlär" Lviv (Läxçä: Lwów) şähären Ukrainalılardan saqlanuda qatnaşqan. Elektä "yäş börketlär" quşamatı 1918.neñ 1-22. Nöyäberendä Ukrainalılar qamalğan Lvivne saqlanğan yäşlärgä birgännär. Soñraq, bu quşamat Polşa-Ukraina häm Sovet-Polşa suğışlarında Polşanı saqlanğan bar yäşlärgä küçkän. Mäsälän, Przemyśl yäş saqlanuçılar şulay uq "yäş börketlär" isemendä taríxqa kilgän.

23.01.2006

Ästerxan (Urısça: А́страхань /ASTraxan'/) Räsäy Tönyağında zur häm ähämiätle şähär, Ästerxan ölkäseneñ üzäge. Şähär İdelneñ tübän ağımında urnaşqan, şul yılğanıñ İdel Deltası dip atalğan Qaspi Diñgezenä qoyu urınında.

Bu urınında Xäzärlär häm Kimäklär üz başqallarınına nigez salalar, bay İtil, Saqsin häm Saray Bärkä şähärlär barlıqqa kilälär. 13. yöz başlarında Xacítarxan berençe tapqır telgä alına.1556. Xacítarxan İvan IV tarafınnan küpyıllı yawdan soñ yäşäwdän tuqtí. 12 km tübänräk Urıslar yaña şähärgä nigez salalar. 1569. yılda Ğosmannar tarafınnan qamalışqa alına. Läkin basıp ala almílar. Şuşı xaldän soñ İdel tulısınça Räsäy qullarına kilä. 17. yözdä şähär Räsäyneñ Şäreqkä qapqası, ähämiätle säwdä üzäge. Ärmän, İran häm Xoräzm säwdägärläre Ästerxan üzägendä yäşilär. Şähärdä xalıqara duslığı tolerantlıq belän urnaşa...