Портал:География/Шәп мәкалә/Архив

Бу сәхифәдә Шәп мәкалә бүлегендә булган бөтен мәкаләләрнең архивы.

Монго́лия (монг.Монгол Улс) — Көнчыгыш-Үзәк Азиядәге, диңгезгә чыгышы булмаган, төньякта Русия, ә көньякта Кытай белән чиктәш дәүләт.

Монголия - парламент җөмһүрияте. 1992нче елның 12нче февраленнан соң Конституция эшли башлый. Илнең башлыгы - туры сайлаулар нәтиҗәсендә сайлана торган президент. Бер кеше ике мәртәбә сайлана ала.

(дәвамы)

Австралия (инглизчә Australia, лат. australis — «көньяк») – Көньяк ярымшарында, Австралия кыйтгасында һәм Тасмания вә башка утрауларда урнашкан дәүләт. Башка исем: Австралия Берлеге (ингл. Commonwealth of Australia). Мәйданы буенча дөньяда алтынчы урында тора. Бөтен кыйтгада урнашкан дөньяда бердәнбер ил. Австралия башкаласы - Канберра шәһәре.

Дәвамы...

Аурупа (ингл. Europe, русча Европа) - Авразия кыйтгасында урнашкан дөнья кисәге. Азия белән Авразия кыйтгасын төзи. Аурупа мәйданы 10 млн км² һәм халык саны якынча 733 млн кеше.
.
.
.
.

Дәвамы...

Ирландия (ирл. Éire, Poblacht na hÉireann; ингл. Ireland, Republic of Ireland) — Көнбатыш Аурупада урнашкан дәүләт. Ирландия утрауның күпчелегендә урын ала. Мәйданы - 70,2 мең км². Илнең исеме ирланд Éire сүзеннән килә. Башкала - Дублин шәһәре (1,4 млн. кеше яши). БМОга 1955 елдан керә.

Ирландия Аурупа утраулары арасында мәйданы буенча өченче урында тора. 6° 20'—10° 20' көнбатыш озынлыгы һәм 51° 25'—55° 23' төньяк киңлеге арасында урнашкан. Көнбатыштан көнчыгышка озынлыгы 300 км, ә төньяктан көньякка исә 450 км.

Мәйдан - 70.280 км².

Бөекбритания белән чикләр озынлыгы - 360 км.

Дәвамы...

Мала́йзия (Malaysia) яки Мала́йзия Федерациясе — Көньяк-Көнчыгыш Азиядәге, Көньяк-Кытай диңгезе белән аерымланган, ике өлештән торучы дәүләт.

• Көнбатыш Малайзия (традицион исеме — Малайя) Малакка ярымутрауының көньяк өлешен алып тора, төньякта Таиланд һәм көньякта Сингапур белән чиктәш.

• Көнчыгыш Малайзия (традицион исеме — Сабах һәм Саравак) - Калимантан утрауының төньяк өлешендә урнашкан, төньякта Бруней һәм көньякта Индонезия белән чиктәш.

Мәйданы - 329 758 км²

Дәвамы...

Финля́ндия, рәсми исеме Финля́ндия Җөмһүрияте (фин. Suomen tasavalta, швед. Republiken Finland) — Аурупаның төньягында урнашкан дәүләт. Финляндиянең башкаласы — Һелсинки шәһәре. Көнчыгышта Русия, төньяк-көнбатышта Швеция, төньякта Норвегия белән чиктәш. Балтыйк диңгезе тарафыннан юыла.

(Дәвамы...)

Викинглар (борынгы норвег телендәге víkingr сүзеннән) - Скандинавиядән чыккан һәм безнең эраның VIII гасырыннан алып XI гасыр урталарына кадәр Аурупада һәм Төньяк Атлантика утрауларында сәүдә иткән, талаган һәм шәһәрләр төзегән тикшеренүчеләр, сугышчылар, сәүдәгәрләр һәм диңгезчеләрнең гомуми атамасы.

(Дәвамы...)