Giải quần vợt Úc Mở rộng
Giải quần vợt Úc Mở rộng (tiếng Anh: Australian Open) là một trong 4 giải Grand Slam quần vợt trong năm (3 giải còn lại là Giải quần vợt Roland-Garros, Giải Vô địch Wimbledon và Giải quần vợt Mỹ Mở rộng). Đây là giải Grand Slam đầu tiên trong năm và diễn ra vào nửa cuối tháng 1 tại Melbourne. Giải được tổ chức bởi Tennis Australia, tổ chức thường được biết với cái tên Lawn Tennis Association of Australia (LTAA). Giống như tại Roland Garros hay Wimbledon, giải này thi đấu theo thể thức 5 set thắng 3 (đối với nội dung đơn nam) và 3 set thắng 2 (đối với nội dung đơn nữ) và không có loạt tie-break (tie-breaker) ở set cuối cùng. Ngoài ra còn có các nội dung đánh đôi nam, đôi nữ, đôi nam nữ phối hợp và còn có nội dung cho các cựu danh thủ. Lịch sửGiải đấu này được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1905 với cái tên là Giải Vô địch Australasia (gồm Úc và New Zealand) tại Warehouseman's Cricket Ground ở St Kilda Road, Melbourne[1], sau đó trở thành giải vô địch Úc vào năm 1927 và trở thành giải Úc Mở rộng vào năm 1969.[2] Kể từ năm 1905, giải đấu này đã được tổ chức ở 6 địa điểm sau: Melbourne (46 lần), Sydney (17 lần), Adelaide (14 lần), Brisbane (8 lần), Perth (3 lần) và tại nước láng giềng New Zealand (2 lần vào các năm 1906 & 1912). Vào năm 1972, các nhà tổ chức quyết định giải đấu sẽ diễn ra chỉ ở một thành phố trong một năm và CLB Kooyong Lawn Tennis của thành phố Melbourne đã được lựa chọn để tổ chức giải đấu này.[1] Melbourne Park (có tên khác là Flinders Park) được xây dựng vào năm 1988, đúng thời điểm mà các nhà tổ chức đang muốn mở rộng phạm vi giải đấu và CLB Kooyong quá nhỏ để có thể đáp ứng được nhu cầu trên. Giải đấu được chuyển tới Melbourne Park và ngay lập tức đã mang lại thành công khi nó làm tăng thêm đến 90% lượng khán giả – lên đến 266.436 lượt người vào năm 1988 trong khi đó ở năm trước chỉ có 140.000 lượt người ghé thăm Kooyong.[3] Vì khoảng cách địa lý quá xa xôi của Australia, những giải đấu đầu tiên có rất ít các tay vợt nước ngoài tham dự. Trong thập niên 1920, để đi từ châu Âu tới Australia bằng tàu thủy phải mất 45 ngày. Những vận động viên quần vợt đầu tiên tới Úc bằng máy bay là đội tuyển Cúp Davis Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 1946.[3] Ngay cả đối với các tay vợt bản địa, đến tham dự giải cũng không phải là điều dễ dàng. Khi giải được tổ chức tại Perth, không có bất cứ tay vợt nào đến từ Victoria hay New South Wales đăng ký tham dự, vì nếu như vậy họ phải đi tàu hỏa hơn 3.000 km từ bờ Đông sang bờ Tây nước Úc. Hay giải tổ chức tại Christchurch, New Zealand năm 1906, chỉ có hai tay vợt Úc tham dự.[4] Từ năm 1969, giải Úc mở rộng cho phép tất cả các tay vợt đăng ký, kể cả các vận động viên chuyên nghiệp.[5] Nhưng, chỉ trừ hai giải năm 1969 và 1971, còn đâu cho đến năm 1981, còn đâu hầu hết các tay vợt xuất sắc nhất thế giới đều không tham dự do tính bất hợp lý của lịch thi đấu (giải thường diễn ra đúng vào dịp Lễ Giáng sinh hay đầu năm mới), cùng với lượng tiền thưởng chưa hấp dẫn.[6] Giải được thi đấu trên mặt sân cỏ từ năm 1905 cho đến năm 1987. Từ năm 1988, giải chuyển sang thi đấu trên mặt sân cứng. Mats Wilander là tay vợt nam duy nhất giành được chức vô địch trên cả hai mặt sân. Vào 2008, mặt sân Rebound Ace, sau 20 năm được sử dụng tại Melbourne Park, được thay thế bằng mặt sân acrylic tổng hợp Plexicushion.  Thể thứcThể thứcỞ nội dung đơn nam và đơn nữ, có 128 tham dự vòng đấu chính (R128). Còn nội dung đôi nam và đôi nữ có 64 đôi tranh tài (R64). Nội dung hỗn hợp (đôi nam nữ) có 32 đôi tranh tài (R32). Các tay vợt nằm trong top đầu trên Bảng xếp hạng được chia thành hạt giống (seed). Tất cả tay vợt tham dự (kể cả hạt giống) được chia thành từng nhánh do BTC bốc thăm. Giải diễn ra theo thể thức loại trực tiếp (knock-out), ai thắng thì vào vòng trong và cứ thế đến khi tìm ra được nhà vô địch ở trận chung kết (final). Phân bổ suất tham dựNội dung đơn nam và đơn nữ có tổng cộng 128 tay vợt tham dự vòng đấu chính (R128) dựa trên:[7]
Top 104 được xác định dựa trên Bảng xếp hạng được công bố trước khi vòng đấu chính bắt đầu 6 tuần. Chẳng hạn như giải năm 2025 khởi tranh từ 12/01/2025 thì thời điểm chốt vị trí của các tay vợt được tính ở Bảng xếp hạng ngày 02/12/2024. Tuy nhiên, có trường hợp lọt top 104 vẫn không được tham dự. Nguyên nhân là bởi có một quy tắc khác xuất hiện, đó là "thứ bậc bảo vệ/đặc biệt" (Protected Ranking - PR). Theo đó, một tay vợt được phép "đóng băng", ấn định thứ bậc ở thời điểm bắt đầu nghỉ thi đấu, rồi sử dụng vị trí đó để tham dự các giải đấu khi trở lại (nếu có lý do chính đáng và hợp lệ). Ví dụ như trường hợp của tay vợt Belinda Bencic. Ngày 02/12/2024, Bencic xếp vị trí 913 thế giới, nhưng được hưởng quyền PR vì nghỉ thai sản (13 tháng) với hạng 15. Khi đó, trong danh sách các tay vợt nhận suất trực tiếp vào thẳng vòng 1, Bencic giữ vị trí thứ 16, ngay phía dưới tay vợt số 15 thế giới hiện tại Jeļena Ostapenko. Nếu không thuộc 3 trường hợp được tham dự vòng đấu chính thì vẫn còn một con đường khác dẫn đến Grand Slam đầu tiên trong năm: Tay vợt được tham dự rút lui.[7] Theo đó, khi tay vợt được tham dự vòng 1 của giải rút lui trước khi bắt đầu, sẽ có tay vợt thay thế khác được lấp vào chỗ trống đó. Trường hợp này gọi là "người thua may mắn" (Lucky Loser - LL). Điểm thưởng và tiền thưởngĐiểm thưởngTại giải năm 2025, điểm thưởng dành cho các tay vợt nam (ATP) và nữ (WTA) như sau:
Tiền thưởngGiải năm 2025 có tổng tiền thưởng tăng 11,6% so với năm 2024, đạt mức 96.500.000 (96,5 triệu) AUD.[8][9] Còn tính trong 10 năm gần nhất, giải đã tăng tiền thưởng lên tới 119,3% (tức hơn gấp đôi) so với năm 2016.[10]
Danh sách các nhà vô địchThống kê kỷ lục
Liên kết ngoàiGhi chú
Liên kết ngoài Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Giải quần vợt Úc Mở rộng.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
