André-Georges Haudricourt nhấn mạnh tính đặc thù của nhóm ngôn ngữ Dioi (Tráng) và đề xuất một sự phân chia hai chiều giữa hai nhóm ngôn ngữ chính này.[2] Dưới đây là cách phân chia của Haudricourt, trong đó ông sử dụng các tên gọi gốc của ngôn ngữ kèm theo tên thay thế trong ngoặc:
Lý Phương Quế (Li Fang-Kuei, 李方桂) chia các ngôn ngữ Tai thành ba nhánh: Tai Bắc, Tai Trung tâm và Tai Tây Nam. Hệ thống phân loại này được xem là mô hình chuẩn trong lĩnh vực ngôn ngữ học so sánh các ngôn ngữ Tai.
Luo Yongxian (2001) nhận ra đặc điểm khác biệt của người Thái Đức Hoành (Thái Na) và cho rằng ngôn ngữ này nên được xếp vào một nhánh riêng Tai Tây Bắc.[3] Luo cho rằng nhánh Tai Tây Bắc có nhiều đặc điểm của Tai Trung tâm và Tai Bắc mà không thấy ở Tai Tây Nam.
Các địa điểm khảo sát theo Zhang (1999), được chia theo phân nhóm bởi Pittayaporn (2009): N, M, I, C, B, F, H, L, P
Edmondson (2013)
Phân tích phát sinh tính toán của Jerold A. Edmondson (2013) về các ngôn ngữ Tai được trình bày dưới đây. Tiếng Tày và Nùng đều được thể hiện là những nhánh nhất quán thuộc Tai Trung tâm. Tai Bắc và Tai Tây Nam cũng được thể hiện là những nhánh có cấu trúc rõ ràng và nhất quán.[5]
Tiếng Nam Thái (Pak Thái) thường được coi là khác biệt nhất; nó dường như giữ lại những phản ánh tiêu chuẩn về sự phát triển âm đầu đã bị che khuất trong các ngôn ngữ khác (Trung Tâm-Đông). Ngôn ngữ được xây dựng lại được gọi là Thái nguyên thủy, là tổ tiên của tất cả các ngôn ngữ Tai.
Các ngôn ngữ thuộc Nhóm ngôn ngữ Tai được liệt kê dưới đây dựa trên SIL International:
Có tác giả cho là tiếng Saek (skb) thuộc nhóm Bắc bộ của Nhóm ngôn ngữ Thái. Cũng có tác giả coi tiếng Ông Bối (Lâm Cao) thuộc về Nhóm ngôn ngữ Thái.
Tham khảo
^ abHammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Daic". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. Lỗi chú thích: Thẻ <ref> không hợp lệ: tên “Glottolog” được định rõ nhiều lần, mỗi lần có nội dung khác
^Haudricourt, André-Georges. 1956. De la restitution des initiales dans les langues monosyllabiques : le problème du thai commun. Bulletin de la Société de Linguistique de Paris 52. 307–322.
^Pittayaporn, Pittayawat (2009). The Phonology of Proto-Tai(PDF) (Luận văn). Department of Linguistics, Cornell University. tr. 298–322.
^Edmondson, Jerold A. 2013. Tai subgrouping using phylogenetic estimation. Presented at the 46th International Conference on Sino-Tibetan Languages and Linguistics (ICSTLL 46), Dartmouth College, Hanover, New Hampshire, United States, 7–10 August 2013 (Session: Tai-Kadai Workshop).
